1 Januarie: Datum

Dit is ook die eerste dag van die eerste kwartaal van die jaar. Daar volg nog 364 dae in die res van die jaar (365 in skrikkeljare).

 

 

 

 

 

 

• 153 v.C. – Die konsuls van die Romeinse Republiek begin hul termyn vir die eerste keer op 1 Januarie in plaas van 1 Maart en daarom is 1 Januarie vandag die begin van die kalenderjaar.
• 45 v.C. – Die Juliaanse kalender tree in werking nadat Julius Caesar die Romeinse kalender hervorm het.
• 32 v.C. – Die Romeinse senaat verklaar Octavian tot Dux Italiae (Leier van Italië). Daarmee verklaar hy de facto oorlog teen Cleopatra en Marcus Antonius.
• 404 – Die laaste gladiatorkompetisie vind plaas in Rome.
• 1159 – Pous Alexander III stel Ubaldo Allucingoli (later Pous Lucius III) aan as kardinaal-biskop van Ostia en Velletri.
• 1438 – Albert II van Habsburg word koning van Hongarye.
• 1622 – In die Gregoriaanse kalender word 1 Januarie as die eerste dag van die jaar verklaar.
• 1651 – Karel II van Engeland word die koning van Skotland.
• 1700 – Rusland aanvaar die Juliaanse kalender.
• 1707 – Johan V word die koning van Portugal.
• 1748 – Pous Benedictus XIV publiseer “Inter caetera” oor karnaval.
• 1751 – Pous Benedictus XIV publiseer “Celebationem magni” ter afsluiting van die Heilige Jaar 1750.
• 1788 – Die eerste uitgawe van The Times word gepubliseer.
• 1801 – Die wetgewende unie van Groot-Brittanje en Ierland smelt saam om die Verenigde Koninkryk te vorm, die Sint Patrickkruis word tot die Union Jack gevoeg.
• 1801 – Giuseppe Piazzi ontdek die eerste asteroïed, 1 Ceres.
• 1804 – Die einde van Franse regering in Haïti.
• 1808 – Invoering van slawe na die VSA word verban.
• 1863 – Abraham Lincoln lewer die emansipasieafkondiging tydens die tweede jaar van die Amerikaanse Burgeroorlog.
• 1880 – Konstruksie van die Panamakanaal begin.
• 1884 – Caledon in die Wes-Kaap verkry munisipale status.
• 1891 – NG gemeente Tamboerskloof na ’n bittere stryd van NG gemeente Kaapstad afgestig.
• 1893 – Japan aanvaar die Gregoriaanse kalender.
• 1897 – Die Oranje Vrijstaatsche Gouvernementsspoorwegen word gestig.
• 1899 – Die einde van die Spaanse regering in Kuba.
• 1901 – Die Britse kolonies Nieu-Suid-Wallis, Queensland, Suid-Australië, Tasmanië, Victoria en Wes-Australië stig die Australiese Gemenebes met Canberra as hoofstad.
• 1901 – Die Franse rugbyspan speel die eerste keer ’n rugbytoets teen Nieu- Seeland.
• 1901 – Nigerië word ’n Britse protektoraat.
• 1911 – Die Noordelike Gebied word van Suid-Australië afgestig as eie gebied binne die Australiese Gemenebes.
• 1912 – Stigting van die Republiek China op die Chinese vasteland.
• 1937 – Anastasio Somoza word die president van Nicaragua.
• 1956 – Die einde van die Anglo-Egiptiese kondominium in die Soedan.
• 1959 – In Kuba word Fulgencio Batista deur Fidel Castro omvergewerp.
• 1960 – Kameroen word van Frankryk onafhanklik.
• 1962 – Wes-Samoa word onafhanklik van Nieu-Seeland.
• 1964 – Die federasie van Rhodesië en Njassaland word ontbind.
• 1970 – Die Unix epog begin om 00:00:00 GT.
• 1968 - Twee treine bots tussen Skukuza en Krokodilbrug in die Krugerwildtuin. Veertien mense sterf en 38 word beseer.
• 1971 – Sigaretadvertensies word verban op VSA-televisie.
• 1973 – Denemarke en die Verenigde Koninkryk verlaat die Europese Vryhandelsvereniging en betree met Ierland die Europese gemeenskap.
• 1979 – Die VSA en die Volksrepubliek China knoop diplomatieke betrekkinge aan.
• 1981 – Griekeland betree die Europese gemeenskap.
• 1983 – ARPANET verander amptelik na die internetprotokol, om die Internet te vorm.
• 1984 – Broenei word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
• 1984 – AT&T word opgebreek in 22 onafhanklike dele.
• 1985 – Groenland verlaat die Europese gemeenskap.
• 1986 – Finland betree en Portugal verlaat die Europese Vryhandelsvereniging. Spanje en Portugal betree die Europese gemeenskap.
• 1986 – Aruba verlaat die Nederlandse Antille en word ’n separate deel van die Koninkryk der Nederlande.
• 1993 – Tsjeggo-Slowakye word verdeel en die republieke Tsjeggië en Slowakye word gestig.
• 1994 – Die NAFTA word gestig deur Kanada, Meksiko en die Verenigde State van Amerika.
• 1995 – Die Wêreld-handelsorganisasie word geskep om die "Algemene ooreenkoms op tariewe en handel" te vervang.
• 1995 – Stigting van die OVSE, die opvolger van die KVSE, in Helsinki.
• 1995 – Finland, Oostenryk en Swede verlaat die Europese Vryhandelsvereniging en betree die Europese Unie.
• 1996 – Slowenië betree die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms.
• 1997 – Roemenië betree die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms.
• 1999 – Die Euro-geldeenheid word in België, Duitsland, Finland, Frankryk, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenryk, Portugal en Spanje ingebruikgeneem. Bulgarye betree die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms.
• 2001 – Die Euro-geldeenheid word ingelei in Griekeland.
• 2002 – Euro banknote en -muntstukke word ingelei in België, Duitsland, Finland, Frankryk, Griekeland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenryk, Portugal en Spanje.
• 2003 – Kroasië betree die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms.
• 2003 – Luiz Inácio Lula da Silva word president van Brasilië.
• 2006 – Masedonië betree die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms.
• 2007 – Bulgarye en Roemenië verlaat die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms en word lidstate van die Europese Unie, die Euro word ingelei in Slowenië. Albanië, Bosnië en Herzegowina, Kosovo, Moldowa, Montenegro en Serwië sluit by die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms aan.
• 2008 – Die Euro word ingelei in Malta en Siprus.
• 2009 – Die Euro word ingelei in Slowakye.
• 2011 – Die Euro word ingelei in Estland.
• 2011 – Die Amerikaanse dollar word ingelei in Bonaire, Saba en Sint Eustatius.
• 2014 – Die Franse oorsese gebied Mayotte word amptelik deel van die Europese Unie en die Euro word ingelei in Letland.
• 2015 – Die Euro word ingelei in Litaue.
• 2023 – Die Euro word ingelei in Kroasië.
• 2023 – Luiz Inácio Lula da Silva word opnuut president van Brasilië.

• 1431 – Pous Alexander VI, die 214de pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 1503).
• 1449 – Lorenzo de' Medici, Italiaanse staatsman († 1492).
• 1484 – Ulrich Zwingli, Switserse hervormpr en Potestantse leier († 1531).
• 1618 – Bartolomé Esteban Murillo, Spaanse skilder († 1682).
• 1714 – Kristijonas Donelaitis, Pruisies-Litause digter († 1780).
• 1735 – Paul Revere, Amerikaanse patriot († 1818).
• 1814 – Hong Xiuquan, leier van die Taiping-rebellie teen die Qing-dinastie († 1864).
• 1830 – Simeon Jacobs, Prokureur-generaal van die Kaapkolonie († 1883).
• 1853 – Hans von Koessler, Duitse komponis, dirigent en musiekonderwyser († 1926).
• 1858 – Dirk Balfoort, Nederlandsgebore regisseur, direkteur van die Rederykerskamer en komponis († 1921).
• 1863 – Pierre de Coubertin, historikus († 1937).
• 1868 – Maria Kloppers, Suid-Afrikaanse weldoener († 1950).
• 1874 – Gustave Whitehead, Amerikaanse lugvaartpionier († 1927).
• 1879 – E.M. Forster, Britse skrywer († 1970).
• 1887 – Wilhelm Canaris, Duitse admiraal († 1945).
• 1892 – Bertha Solomon, Suid-Afrikaanse feminis en politikus († 1969).
• 1895 – J. Edgar Hoover, Amerikaanse FBI-direkteur († 1972).
• 1912 – Kim Philby, Britse spioen († 1988).
• 1924 – Charlie Munger, Amerikaanse prokureur en sakevennoot van Warren Buffett († 2023).
• 1925 – Idi Amin, Ugandese staatsman, President van Uganda († 2003).
• 1927 – Maurice Béjart, Franse choreograaf († 2007).
• 1933 – Joe Orton, Engelse dramaturg, skrywer en dagboekskrywer († 1967).
• 1938 – Margaret Singana, Suid-Afrikaanse sangeres († 2000).
• 1945 – Jacky Ickx, Belgiese motorrenjaer.
• 1954 – Eric Nobbs, Suid-Afrikaanse akteur († 2022).
• 1960 – Mohamed Bazoum, 10de president van Niger.
• 1962 – Jaco Reinach, Springbokrugbyspeler en atleet. († 1997)
• 1962 – Deon Coetzee, Suid-Afrikaanse akteur.
• 1969 – Nicholas Gleaves, Engelse akteur en skrywer.
• 1983 – Shou Zi Chew, Singapoerse sakeman en entrepreneur.

• 152 – Pous Markianus van Alexandrië agtste patriarg van die Kerk in Alexandrië (* ?)
• 1559 – Christiaan III van Denemarke, Koning van Denemarke en Noorweë (* 1503)
• 1583 – François de Belleforest, Franse skrywer, digter, en vertaler van die Renaissance-era (* 1530)
• 1655 – Frans Banninck Cocq, 17de eeuse burgemeester van Amsterdam (* 1605).
• 1782 – Johann Christian Bach, Duitse komponis (* 1735).
• 1894 – Heinrich Hertz, Duitse fisikus (* 1857).
• 1972 – Maurice Chevalier, Franse akteur (* 1888).
• 1989 – Stompie Moeketsi, ANC-aktivis, op 14-jarige ouderdom vermoor (* 1974).
• 1992 – Grace Hopper, Amerikaanse rekenaarpionier (* 1906).
• 1994 – Cesar Romero, Kubaans-Amerikaanse akteur en komediant (* 1907).
• 1995 – Eugene Wigner, Hongaars-Amerikaanse teoretiese fisikus en Nobelprys-wenner (* 1902)
• 2001 – Ray Walston, Amerikaanse akteur (* 1914).
• 2006 – Haas Schoeman, Springbokflank (* 1940).
• 2009 – Helen Suzman, Suid-Afrikaanse politikus (* 1917).
• 2017 – Yaakov Neeman, Israelse politikus, advokaat en regsgeleerde (* 1939).
• 2020 – Rein Arndt, Suid-Afrikaanse wetenskaplike (* 1929).

• Baie lande wat die Gregoriaanse kalender gebruik, vier Nuwejaarsdag om 00:00:00 met vuurwerkvertonings.
• Katolieke agtdaagse fees van die heilige maagd Maria, moeder van God.
• Die agtste dag van Kersfees.
• Kopieregvervaldag word in die VSA gevier, wanneer ’n jaar se werke publieke domein word. Word nie gevier tussen 1978 tot 2018 nie, as gevolg herhaalde kopiereg-verlengings.
• Onafhanklikheidsdag van Haïti.
• Stigtingsdag in China.
• Onafhanklikheidsdag van die Soedan.
• Bevrydingsdag in Kuba.
• Stigtingsdag in Slowakye.
• Laaste dag van Kwanzaa.
• Wêreldbiddag vir vrede.
• Feesag van Pous Markianus van Alexandrië volgens die Kopties-Ortodokse Kerk.