беларусь

Абраны артыкул

Зьяўляецца першым унармаваным правапісам беларускай мовы і традыцыйным беларускім правапісам у сучасным разуменьні. — Першая нармалізацыя беларускага клясычнага правапісу была зробленая Браніславам Тарашкевічам у 1918 годзе і знаходзілася ў афіцыйным ужытку да рэформы беларускага правапісу 1933 году. — Назва «тарашкевіца» падкрэсьлівае большую блізкасьць правапісу да працы Б. Тарашкевіча 1918 году і была ўведзеная ў моўны ўжытак пад канец 1980-х гадоў беларускім мовазнаўцам Вінцуком Вячоркам па аналёгіі з сэрбскай «вукавіцай» — кірылічным сэрбскім альфабэтам, названым у гонар рэфарматара сэрбскай мовы Вука Караджыча. Прыблізна з 1994 году як сынонім з прыярытэтным выкарыстаньнем ужываецца назва «клясычны правапіс»…:::::::::::::::: Артыкул цалкам

Геаграфія Беларусі

Беларусь займае заходнюю ўскраіну Ўсходне-Эўрапейскай раўніны. Сярэдняя вышыня тэрыторыі складае 160 м над узроўнем мора. Абсалютныя вышыні вагаюцца ад 80 м (урэз вады ракі Нёману каля мяжы зь Летувой) да 345 м (гара Сьвятая на паўднёвым захадзе Менскага ўзвышша). Каля ¾ тэрыторыі Беларусі займаюць нізіны і раўніны з абсалютнымі вышынямі да 200 м. Тэрыторыя рэспублікі багатая на балоты, найбольшая колькасьць якіх знаходзіцца на Палесьсі.

Адміністрацыйны падзел

Менская

Гомельская

Расея

Польшча

Менск

Гарадзенская

Берасьцейская

Летува

Магілёўская

Віцебская

Латвія

Украіна

Сьпіс гарадоў Беларусі

Ашмяны · Баранавічы · Бабруйск · Барысаў · Берасьце · Віцебск · Ворша · Дарагічын · Горадня · Гомель · Камянец · Кобрынь · Ліда · Магілёў · Мазыр · Маладэчна · Менск · Мір · Наваградак · Наваполацак · Нясьвіж · Пінск · Пружаны · Салігорск · Слонім · Слуцак · Шчучын

Рэкі Беларусі

Бярэзіна · Вяльля · Гарынь · Дзьвіна · Дняпро · Заходні Буг · Марыха · Мерачанка · Нёман · Няміга · Прыпяць · Пціч · Стыр · Сьвіслач · Шчара · Ясельда

Азёры Беларусі

Асьвейскае · Выганашчанскае · Доўгае · Дрывяты · Лукомскае · Мядзел · Нарач · Рычы · Снуды · Струста · Сьвір · Сьвіцязь · Князь-возера

Геаграфічныя аб’екты

Белавеская пушча · Брыцалавіцкая пушча · Бярэзінскі біясфэрны запаведнік · Палесьсе · гара Сьвятая · Усходне-Эўрапейская раўніна · Загародзьдзе · Палескі дзяржаўны радыяцыйна-экалягічны запаведнік

Флёра й фаўна

Зубры · Сьпіс птушак Беларусі

Жыцьцяпісы

Тадэвуш Рэйтан (1740, маёнтак Грушаўка Наваградзкага павету, хрост давершаны 20 ліпеня 1742 у Ляхавічах — 8 жніўня 1780) — вайсковы і палітычны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Тадэвуш Рэйтан — актыўны ўдзельнік «падзельнага» сойму Рэчы Паспалітай, які разам зь нешматлікімі іншымі пасламі рашуча супрацьдзейнічаў анэксіі зямель дзяржавы

Паходзіў зь ліцьвінскага шляхецкага роду Рэйтанаў гербу ўласнага, сын Дамініка Міхаіла, падкаморыя наваградзкага, і Тэрэзы з Валадковічаў. Брат Міхала, пісара земскага наваградзкага, унук Міхала, скарбніка мазырскага. Маці Тадэвуша Рэйтана, Тэрэза Валадковіч, была ўніяткай, паходзіла з старажытнага беларускага шляхецкага роду. Яе родны брат, Фэліцыян Валадковіч, быў мітрапалітам Уніяцкай Царквы ў Рэчы Паспалітай. Навучаўся Т. Рэйтан у езуіцкім калегіюме (Нясьвіж або Наваградак), служыў у прыватным войску Радзівілаў...::::::::::::::::Увесь артыкул…

Накід месяца

Геаграфія Беларусі. Беларусь — краіна ва Ўсходняй Эўропе, найбуйнейшая па тэрыторыі ў Эўропе краіна бяз выхаду да мора. Мяжуе з Польшчаю на захадзе, Летувой на паўночным захадзе, Латвіяй на поўначы, Расеяй на ўсходзе і Ўкраінай на поўдні.

Вы можаце дапамагчы, дапісаўшы артыкул!

Гісторыя Беларусі

Гісторыя Беларусі

Радзімічы · Крывічы · Дрыгавічы · Полацкае княства · Тураўскае княства · Вялікае Княства Літоўскае · Грунвальдзкая бітва · Крэўская унія · Пагоня · Рэч Паспалітая · Берасьцейская унія · Бітва пад Воршай · Паўстаньне 1794 году · Паўстаньне 1863—1864 гадоў · БСГ · Наша Ніва · Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Літвы і Беларусі · Беларуская Народная Рэспубліка · Слуцкі збройны чын · Гісторыя БССР · Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · Беларусізацыя · Савецкія рэпрэсіі ў Беларусі · Заходняя Беларусь · Нямецка-савецкая вайна · Чарнобыльская катастрофа

Культура й навука

Артыкулы да пашырэньня

Добры артыкул

Бортны промысел у Беларусі — сукупнасьць традыцыйных спосабаў, прыладаў, абрадаў і звычаяў па падрыхтоўцы калодаў (борцей), догляду пчолаў, збору мёду. Гэты промысел быў шырока распаўсюджаны сярод шматлікіх народаў і зьвязаны з утрыманьнем пчолаў і здабываньнем мёду. Бортны промысел (бортніцтва) папярэднічаў пчалярству ў сучасным выглядзе й адрозьніваўся ад апошняга толькі прыладамі, выглядам вульляў (калода, рамовы вулей), месцам разьмяшчэньня вульляў (борць у дрэве, калода на дрэве, калода ў двары, рамовы вулей), прыладамі й доглядам пчолаў. — Галоўным аб’ектам бортнага промыслу была борць і пчала, вакол якіх ствараліся адмысловыя патрабаваньні да асноўных прац, прыладаў і адносін. Спэцыфічнасьць працы вылучала сярод насельніцтва здольных пчаляроў-бортнікаў (спрытнасьць, дужасьць, вынаходніцкі розум). Усе працы мелі сваю адметнасьць у розныя поры году: вясною — лоўля і догляд пчолаў; улетку — ахова і догляд пчолаў, збор мёду; восеньню — догляд пчолаў, выраб борцяў (калод); узімку — ахова пчолаў ад зьвяроў і неспрыяльных прыродных зьяваў…:::::::::::::::: Артыкул цалкам

Выявы

рака Захо́дняя Дзьвіна́

Беларуская мова

Паняткі і тэмы, зьвязаныя зь беларускай мовай:

Беларуская літаратура | Беларускі клясычны правапіс | Беларусазнаўства

Цікавыя артыкулы

• Міністэрства па падатках і зборах Рэспублікі Беларусь
• Царква Сьвятых Барыса і Глеба (Горадня)
• Андрэй Пачобут
• Вайсрутэнізацыя
• Крыштап Мікалай Радзівіл «Пярун»

Выбітныя беларусы

Вядомыя, заслужаныя ці проста важныя постаці, якія мелі й маюць уплыў на фармаваньне беларускай дзяржавы і беларускага народу:

Рагвалод · Ізяслаў Уладзімеравіч · Усяслаў Чарадзей · Эўфрасіньня Полацкая · Кірыла Тураўскі · Кастусь Каліноўскі · Вацлаў Ластоўскі · Браніслаў Тарашкевіч · Зянон Пазьняк · Івонка Сурвіла · Пётар Машэраў · Аляксандар Лукашэнка

Артыкулы да напісаньня

Катэгорыі артыкулаў

Карысныя шаблёны

• {{Накід:Гісторыя ВКЛ}} — на незавершаныя артыкулы пра Вялікае Княства Літоўскае
• {{Накід:Гісторыя Беларусі}} — на незавершаныя артыкулы па гісторыі Беларусі
• {{Накід:Асоба:Беларусь}} — на незавершаныя артыкулы пра біяграфію асобы з Беларусі
• {{Накід:Беларусь}} — на незавершаныя артыкулы пра Беларусь
• {{Удзельнік/Гісторыя ВКЛ}} — на асабістую старонку
• {{Удзельнік/Гісторыя і культура Беларусі}} — на асабістую старонку
• {{Удзельнік/Беларуская літаратура}} — на асабістую старонку
• {{Удзельнік/Архітэктура Беларусі}} — на асабістую старонку
• {{Удзельнік/Геаграфія Беларусі}} — на асабістую старонку
• {{Удзельнік/Беларус}} — на асабістую старонку

Праекты пра Беларусь

У іншых праектах

Беларусь у Вікінавінах	Беларусь у Вікіцытатніку	Беларусь у Вікіпадручніку	Беларусь у Вікікрыніцах	Беларусь у Вікіслоўніку	Беларусь у Віківэрсытэце	Беларусь у Вікісховішчы	Беларусь у Віківандроўках
Навіны	Цытаты	Дапаможнікі	Тэксты	Вызначэньне	Навучаньне	Выявы	Даведнікі

Брацкія парталы

Украіна	Кіеў	Менск	Лагойшчына	Гісторыя	Эўропа