Jakaya Kikwete: Mwanasiasa wa Tanzania na raisi mstaafu

Amezaliwa 7 Oktoba 1950 katika kijiji cha Msoga, kata ya Lugoba, tarafa ya Msoga, jimbo la uchaguzi la Chalinze, Wilaya ya Bagamoyo, mkoa wa Pwani.

Lugha ya mama ilikuwa Kikwere.

Alizaliwa katika familia ya wanasiasa. Babu yake Mzee Mrisho Kikwete alikuwa chifu wa Wakwere. Baba yake alikuwa Mkuu wa Wilaya Pangani, Same na Tanga.

Jakaya Kikwete amesimulia hadithi ya kifamilia ya kuwa wakati mama yake alipokuwa mja mzito naye, babu alitamka kuwa ikiwa mtoto atakuwa wa kiume atampatia urithi wa cheo chake.

Miaka 1958 – 1961 akasoma Shule ya Msingi Msoga, halafu 1962 – 1965 Shule ya Kati (Middle School) Lusonga, halafu Shule ya Sekondari Kibaha akiongeza A-level huko Shule ya Sekondari Tanga.

Kuanzia mwaka 1972 alisoma uchumi katika Chuo Kikuu cha Dar es Salaam akimaliza kwa kupata digrii yake mwaka 1978.

Akajiunga na Jeshi la Wananchi wa Tanzania (JWTZ).

Jakaya aliposoma Shule ya Sekondari ya Kibaha alikuwa mwenyekiti wa wanafunzi na pia wa Vijana wa TANU. Katika Shule ya Sekondari Tanga alikuwa Kiranja Mkuu na pia kiongozi wa timu ya mpira. Katika UDS alichaguliwa kuwa mwenyekiti wa halmashauri ya wanafunzi.

1mwaka huu alikuwa mkulima wa Msoga. Mwaka 1988 akateuliwa kuwa mbunge na waziri msaidizi. Mwaka 1990 alichaguliwa kuwa mbunge wa Bagamoyo/Chalinze akirudishwa kila uchaguzi hadi mwaka 2000. Akawa waziri akipita katika wizara za maji na fedha.

Mwaka 1995 alijaribu kuchaguliwa kuwa mgombea wa urais upande wa CCM. Inasemekana ya kwamba Mwalimu Julius Nyerere alimwomba wakati ule kumwachia nafasi Benjamin Mkapa aliyeteuliwa na Halmashauri Kuu ya CCM. Kikwete akawa Waziri wa Mambo ya Nje katika serikali zote mbili za Mkapa.

Mwaka 2005 alifaulu kuteuliwa mgombea wa CCM kwa nafasi ya rais akashinda uchaguzi wa Desemba 2005 akizoa 80% za kura zote.

Katika uchaguzi mkuu wa mwaka 2010 alitangazwa tena mshindi ingawa kwa asilimia ndogo zaidi na kwa wasiwasi kuhusu uwezekano wa matokeo kuchakachuliwa na Tume ya Taifa ya Uchaguzi aliyoiteua mwenyewe. Katiba ya nchi hairuhusu kukata rufaa dhidi ya tangazo la tume hiyo.

Kuapishwa kwa mara ya kwanza kwa Jakaya Kikwete kama Rais wa 4 wa Tanzania kulifanyika Jumatano, tarehe 21 Desemba 2005. Ilikuwa ni mwanzo wa muhula wa kwanza wa miaka mitano wa Jakaya Kikwete kama Rais na Ali Mohamed Shein kama Makamu wa Rais.

Katika miaka mitano iliyofuata, rais aliendelea kusafiri sana nje ya nchi, kiasi kwamba alikaa ughaibuni siku nyingi kuliko zile alizokaa nchini Tanzania.

Hali ya mwisho ya nchi ilifananishwa na mwandamizi wake John Magufuli kuwa kama "shamba la bibi", ambamo kila mtu anaweza kuchuma anavyotaka. Pia rais mpya alilalamika kwa kukuta hazina haina fedha, mbali na madeni ya kimataifa kufikia kiasi cha karibu Shilingi za Tanzania milioni 1 kwa kila mwananchi.

Nishani

Nishani		Nchi	Tarehe	Ref
	Nishani Ubora wa Lulu ya Afrika (Bwana tukufu)	Uganda	Julai 2007
	Nishani ya Hilali Kijani ya Komori	Komori	Machi 2009
	Nishani ya Abdulaziz Al Saud	Saudi Arabia	Aprili 2009
	Nishani ya Ubora	Jamaika	Novemba 2009
	Nishani ya Oman (Daraja la Kwanza)	Omani	Oktoba 2012

Shahada za Heshima

Chuo Kikuu	Nchi	Shahada ya Uzamivu	Tarehe	Ref
Chuo Kikuu cha Mtakatifu Thomas (Minnesota)	Marekani	Daktari wa Sheria	28 Septemba 2006
Chuo Kikuu cha Kenyatta	Kenya	Shahada ya Heshima	19 Disemba 2008
Chuo Kikuu cha Fatih	Uturuki	Shahada ya Heshima katika Mahusiano wa Kimataifa	Februari 2010
Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Muhimbili	Tanzania	Daktari wa Afya ya Umma	Disemba 2010
Chuo Kikuu cha Dodoma	Tanzania	Shahada ya Heshima	26 Novemba 2010
Chuo Kikuu cha Dar es Salaam	Tanzania	Daktari wa Sheria	Oktoba 2011
Chuo Kikuu cha Guelph	Kanada	Daktari wa Sheria	20 Septemba 2013
Chuo Kikuu Huria cha Tanzania	Tanzania	Shahada ya Heshima	21 Januari 2016

• Nyang'oro, Julius E. (2011). JK: A Political Biography of Jakaya Mrisho Kikwete, President of the United Republic of Tanzania. Trenton, NJ: Africa World Press, Inc. ISBN 1592217753. 

 

Wiki Commons ina media kuhusu:

Jakaya Kikwete

• Jakaya Kikwete Fans Website Archived 30 Januari 2008 at the Wayback Machine.
• Government of Tanzania
• Ippmedia Interview with Col Kikwete Archived 28 Septemba 2007 at the Wayback Machine.
• BBC Profile
• Jakaya Kikwete Swearing-In Ceremony