कृत्रिम बौद्धिकता

कम्प्युटर विज्ञानमा, कृत्रिम बौद्धिकता (ए.आइ), कहिलेकाहीं यान्त्रिक बुद्धि भनिन्छ, मानव वा जनावरले प्रदर्शन गर्ने प्राकृतिक बुद्धि को विपरित यन्त्र र मेसिनले प्रदर्शन गर्ने बौद्धिकता हो। अग्रणी एआई पाठ्यपुस्तकहरूले यस क्षेत्रलाई बौद्धिक एजेन्ट को अध्ययनको रूपमा परिभाषित गर्दछ: कुनै पनि उपकरण जसले आफ्नो वातावरणलाई बुझ्दछ र कार्यहरू लिन्छ जुन यसका लक्ष्यहरू सफलतापूर्वक प्राप्त गर्ने सम्भावना अधिकतम पार्दछ। बोलचालको रूपमा कृत्रिम बौद्धिकता भन्ने शव्द प्रायः मेशिनहरू (वा कम्प्युटर) लाई वर्णन गर्न प्रयोग गरिन्छ जुन संज्ञानात्मक कार्यहरूको नक्कल गर्दछ जसलाई शिक्षा र समस्या समाधान जस्ता मानव दिमागसँग जोड्दछ ।

इतिहास

कम्प्युटिङको प्रारम्भिक दिनहरूमा, वैज्ञानिकहरूले बुद्धिमानी मेसिनहरू सिर्जना गर्ने सपना देखेका थिए जसले मानिसले जस्तै तर्क गर्न र सिक्न सक्छ। अध्ययनको यो क्षेत्रलाई आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) भनिन्छ। प्रारम्भिक एआई अनुसन्धान विशेष कार्यहरूको लागि प्रोग्रामिङ कम्प्युटरहरूमा केन्द्रित थियो, जस्तै गणितीय समस्याहरू समाधान गर्ने वा चेकर्स खेल्ने। यद्यपि, यो दृष्टिकोण तुरुन्तै कठिनाईमा पर्यो किनभने मानव भाषा र तर्कको जटिलताहरूसँग व्यवहार गर्न कम्प्युटर प्रोग्राम गर्न गाह्रो थियो। 1950 को दशकमा, एआई को लागी एक नयाँ दृष्टिकोण विकसित गरिएको थियो जसलाई प्रतीकात्मक तर्क भनिन्छ। यो दृष्टिकोणले प्रतीकहरूमा ज्ञानलाई प्रतिनिधित्व गर्दछ जुन नियमहरूद्वारा हेरफेर गर्न सकिन्छ। यसले कम्प्युटरहरूलाई मानिसजस्तै तर्क गर्न अनुमति दियो। तथापि, जटिल समस्याहरूको सामना गर्दा प्रतीकात्मक तर्क चाँडै कठिनाइहरूमा पर्यो। यी समस्याहरू समाधान गर्नका लागि, एआई अनुसन्धानकर्ताहरू तथ्याङ्क र गणितबाट प्रविधिहरूतिर लागे। यी प्रविधिहरू अहिले मेसिन लर्निङको रूपमा चिनिन्छन्। मेसिन लर्निङ एल्गोरिदमहरूले कम्प्युटरहरूलाई स्पष्ट रूपमा प्रोग्राम नगरी डेटाबाट सिक्न अनुमति दिन्छ। यसले हालैका वर्षहरूमा AI मा ठूलो प्रगति गरेको छ। मेसिन लर्निङ अब धेरै फरक अनुप्रयोगहरूमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ, जस्तै अनुहार पहिचान, स्प्याम फिल्टरिङ, र सेल्फ-ड्राइभिङ कारहरू।[१]

परिभाषा

कृतिम बौद्धिकता पञ्चतत्वले बनेको मानव शरीरको दिमागका अलावा मानवनिर्मित उपकरणहरु द्वारा विचार वा निर्णय प्रदर्शन गर्ने प्रक्रिया हो।

आधारभूत

चुनौतीहरू

तर्क, समस्या समाधान

ज्ञान प्रतिनिधित्व

योजना

सिकाइ

प्राकृतिक भाषा प्रशोधन

धारणा

गति र हेरफेर

सामाजिक बुद्धिमत्ता

सामान्य बुद्धिमत्ता

दृष्टिकोण

साइबरनेटिक्स र मस्तिष्क सिमुलेशन

प्रतीकात्मक

संज्ञानात्मक अनुकरण

तर्क आधारित

एन्टी-तर्क वा scruffy

ज्ञान आधारित

उप प्रतीकात्मक

मूर्त बुद्धिमत्ता

कम्प्यूटेशनल इंटेलिजेंस र सफ्ट कम्प्युटिंग

सांख्यिकीय शिक्षा

उपकरणहरू

तर्क

अनिश्चित तर्कका लागि सम्भावित तरिकाहरू

मूल्यांकन प्रगति

अनुप्रयोगहरू

स्वास्थ्य सेवा

मोटर वाहन

एआईमा भएका प्रगतिहरूले स्वचालित गाडीहरूको सिर्जना र विकासको माध्यमबाट गाडी मोटर वाहन उद्योगको बृद्धि र विस्तारमा योगदान पुर्‍याएको छ। २०१६ अनुसार , त्यहाँ ३०० भन्दा बढी कम्पनीहरूले एआईको उपयोग गर्दै स्वचालित कारहरूको सिर्जना गर्दै छन्। एआईसँग सम्बन्धित केही कम्पनीहरूले टेस्ला, गुगल, र एप्पल हुन् ।

वित्त र अर्थशास्त्र

साइबरसुरक्षा

सरकार

सरकारमा कृत्रिम बुद्धिमता अनुप्रयोग र नियमन समावेश गर्दछ। कृत्रिम बुद्धिमत्ता अनुहार पहिचान प्रणालीसँग जोडी जन निगरानी को लागि प्रयोग गर्न सकिन्छ। यो चीनको केहि भागहरूमा पहिले नै उपयोगमा आइरहेको छ । एक कृत्रिम बौद्धिकताले २०१८ मा टामा शहरको नगर चुनावमा पनि प्रतिस्पर्धा गरेको थियो।

२०१९ मा भारतको प्रविधि शहर (टेक सिटि ) बेङ्गलुरुको शहर मा ३८७ ट्राफिक संकेतहरू मार्फत एआई व्यवस्थित ट्राफिक सिग्नल प्रणालीहरू तैनाथ गर्यो । यस प्रणालीले ट्राफिक घनत्व निश्चित गर्न क्यामेराको प्रयोग समावेश गर्दछ र तदनुसार सवारी को लागि सङ्केत अवधि निर्धारित गर्ने यातायात को मात्रा खाली गर्न आवश्यक समय गणना गर्नेछ ।

कानून सम्बन्धित व्यवसाय

भिडियो खेलहरू

सैन्य

आतिथ्य

अडिट

विज्ञापन

कला

दर्शन र नैतिकता

कृत्रिम सामान्य बुद्धिको सीमाहरू

के मेशीन बुद्धिमान हुन सक्छ? के यसाले "सोच्न" सक्छ?

सम्भावित क्षति

अस्तित्वगत जोखिम

भौतिकशास्त्री स्टिफन हकिङ, माइक्रोसफ्टका संस्थापक बिल गेट्स, र स्पेस एक्स संस्थापक एलोन मस्कले ए.आइको विकासबाट हुन सक्ने सम्भावनाको बारेमा चिन्ता व्यक्त गरेका छन कि मानवले यसलाई नियन्त्रण गर्न सक्दैन भन्ने कुराको साथ हकिङ यो " मानव जातिको अन्त्यको उच्चारण " हुन सक्छ।

मानवताको अवमूल्यन

सामाजिक न्याय

मानव श्रमको लागि मागमा कमी

स्वायत्त हतियार

हाल, संयुक्त राज्य अमेरिका, चीन, रुस र बेलायत सहितका ५० + देशहरूले रणभूमि रोबोटहरूको अनुसन्धान गरिरहेको छन् । धेरै व्यक्तिहरू सुपरइनटेलिजेन्ट एआईबाट हुने जोखिमको बारेमा चिन्तित छन् कृत्रिम सिपाही र ड्रोनको प्रयोग सीमित गर्न पनि चाहान्छन्।

नैतिक मेशीनहरू

कृत्रिम नैतिक अभिकर्ता

मेशिन नैतिकता

खराब र मैत्री एआई

मेशिन चेतना, भावुकता र दिमाग

चेतना

कम्प्यूटेशनलिज्म र फंक्शनलिज्म

कडा एआई परिकल्पना

रोबोट अधिकार

सुपर बौद्धिकता

प्राविधिक एकवचनता

Transhumanism

अर्थशास्त्र

ए.आइको दीर्घकालीन आर्थिक प्रभावहरू अनिश्चित छन्। अर्थशास्त्रीहरूको सर्वेक्षणले रोबोट र एआईको बढ्दो प्रयोगले दीर्घकालीन बेरोजगारीमा पर्याप्त वृद्धि हुने या नहुने भन्नेमा असहमति जनायो, तर उनीहरू सामान्यतया सहमत छन् कि उत्पादन लाभलाई पुनः वितरण गरेमा यो विशुद्ध फाइदा हुन सक्छ। फेब्रुअरी २०२० युरोपियन युनियन श्वेत पत्रमा कृत्रिम बुद्धिको लागि कृत्रिम बुद्धिको लागि वकालत गरिएको थियो, जसमा "स्वास्थ्य सेवा सुधार गर्ने (उदाहरणका लागि निदानलाई सटीक बनाउने, रोगहरूको राम्रो निवारण सक्षम पार्ने), खेती गर्ने दक्षता बृद्धि गर्ने, मौसम परिवर्तन शमन र अनुकूलनमा योगदान पुर्‍याउने, [र] पूर्वानुमानित रखरखावको माध्यमबाट उत्पादन प्रणालीको दक्षता सुधार ", सम्भावित जोखिम स्वीकार गर्दा।

नियमन

फिक्शन मा

यो पनि हेर्नुहोस्

स्पष्टीकरण नोट

सन्दर्भ

Tags:

कृत्रिम बौद्धिकता इतिहासकृत्रिम बौद्धिकता परिभाषाकृत्रिम बौद्धिकता आधारभूतकृत्रिम बौद्धिकता चुनौतीहरूकृत्रिम बौद्धिकता दृष्टिकोणकृत्रिम बौद्धिकता उपकरणहरूकृत्रिम बौद्धिकता अनुप्रयोगहरूकृत्रिम बौद्धिकता दर्शन र नैतिकताकृत्रिम बौद्धिकता अर्थशास्त्रकृत्रिम बौद्धिकता नियमनकृत्रिम बौद्धिकता फिक्शन माकृत्रिम बौद्धिकता यो पनि हेर्नुहोस्कृत्रिम बौद्धिकता स्पष्टीकरण नोटकृत्रिम बौद्धिकता सन्दर्भकृत्रिम बौद्धिकताकम्प्युटर विज्ञानमन

🔥 Trending searches on Wiki नेपाली:

सर्पगन्धासुधा त्रिपाठीकृष्ण जन्माष्टमीसिन्जा उपत्यकाशिशिर ऋतुमुख्यमन्त्री (नेपाल)राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकनबिल बैंकदुर्गाकूटनीतिहोलीलेखनाथ पौड्यालनेपालका विकास क्षेत्रहरूनेपालका स्थानीय तहहरूप्रकृतिआर्थिक विकासकमिलामहेन्द्र वीरविक्रम शाहकम्प्युटरराजनीतिक दलयोगमुलुकी ऐनशिक्षण विधिइस्लाम धर्मदासप्रथासामाजिक सञ्जालनेपालका संरक्षित क्षेत्रहरूको सूचीकर्मचारी सञ्चय कोषइन्जिनियरिङजापानभुल्ने पो हो की ?शब्दकोशकोशी प्रदेश क्रिकेट टोलीनेपालका तालहरूको सूचीनयाँ पत्रिका दैनिकतियानजिनगोरखा जिल्लाफेवातालनेपालका प्राकृतिक सम्पदाहरूको सूचीपरीक्षासाउदी अरबकिराँत कालमौरिससरामेछाप जिल्लासङ्गठनतत्समभारद्वाज गोत्रसुवर्ण शमशेर राणाआयुर्वेदभक्तपुर नगरपालिकादोधारा चाँदनी पुलपारिजात (साहित्यकार)नेपाल टेलिकमकैलाली जिल्लानेपालका दलित वर्गमा पर्ने थरहरूसिङ्गोम्बा रसुवानेपालको राष्ट्रपतिफुटबल खेलइलाम जिल्लापूर्वी रुकुम जिल्लाबजारशास्त्रवराहक्षेत्रकाभ्रेपलान्चोक जिल्लामुनामदन (चलचित्र)कालु पाँडेनम्रता श्रेष्ठवीरेन्द्र वीरविक्रम शाहमुनामदनअर्ध-परिवर्तनीय लागतचन्द्रमाबागमती प्रदेश🡆 More