शुक्रग्रह सौर्यमण्डलमा सूर्यबाट दोस्रो ग्रह हो। यस ग्रहको सतह चट्टानले बनेको छ र यसको वायूमण्डल कार्बन्डाईअक्साइड् र बिषालूसल्फ्युरिक् एसिडले बनेको हुन्छ। पृथ्वीको सामान्य तापक्रममा सल्फ्युरिक् एसिड तरल् अवस्थामा हुन्छ तर शुक्रग्रह यती तातो छ की शुक्रग्रहमा भएको सल्फ्युरिक एसिड वाष्पीकरण भएर ग्यासको रूपमा पाइन्छ। हरितगृह प्रभावका कारण यो ग्रह सौर्य परिवारको सबै भन्दा तातो ग्रह बनेको छ जसका कारण पृथ्वीमा बस्ने कुनै पनि सजिव वस्तु त्यहाँ जीवित रहने कल्पना समेत् गर्न सकिदैन। यसको वायूमण्डलमा रहेको बाक्लो बादलका कारण यस ग्रहको सतह राडारको सहायताले मात्र पहिल्याउन सकिन्छ। शुक्र ग्रह आकारमा पृथ्वीभन्दा अलिकति मात्र सानो छ । पृथ्वीको व्यास १२ हजार आठसय किलोमिटर छ भने शुक्रको व्यास १२ हजार १०२ किलोमिटर छ । शुक्र ग्रह सूर्यबाट १० करोड ८२ लाख आठ हजार नौ सय किलोमिटरको दूरीमा रहन्छ । यसले सूर्यलाई एक पटक घुम्न आठ महिना अथवा २२४ दिन १६ घण्टा लगाउँछ । सूर्यबाट नजिकभएको हुनाले यसको सूर्यपट्टि फर्केको सतह निकै तातो हुन्छ । यो ग्रहको सतहमा चार सय डिग्री सेल्सियससम्म तापक्रम हुने कुरा वैज्ञानिकहरूले पत्ता लगाएका छन् ।
विवरण | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
उच्चारण | /[invalid input: 'en-us-Venus.ogg']ˈviːnəs/ | ||||||||||||
विशेषण | Venusian or (rarely) Cytherean, Venerean | ||||||||||||
कक्षपथको विशेषताहरू | |||||||||||||
युग J2000 | |||||||||||||
अपसूर | 108,942,109 km 0.728 231 28 AU | ||||||||||||
अनुसूर | 107,476,259 km 0.718 432 70 AU | ||||||||||||
अर्ध-मुख्य अक्ष | 108,208,930 km 0.723 332 AU | ||||||||||||
विलक्षणता | 0.006 8 | ||||||||||||
कक्षीय अवधि | 224.700 69 day 0.615 197 0 yr 1.92 Venus solar day | ||||||||||||
युटिकाला | ५८३.९२ days | ||||||||||||
औसत कक्षीय गति | 35.02 km/s | ||||||||||||
औसत गति | 50.44675° | ||||||||||||
झुकाव | 3.394 71° to Ecliptic 3.86° to Sun’s equator 2.19° to Invariable plane | ||||||||||||
उदविन्दुरको देशान्तर | 76.670 69° | ||||||||||||
अनुसूरको सिद्धान्त | 54.852 29° | ||||||||||||
उपग्रहहरू | None | ||||||||||||
भौतिक विशेषताहरू | |||||||||||||
औसत व्यास | 6,051.8 ± 1.0 km 0.949 9 Earths | ||||||||||||
समरुपताको | 0 | ||||||||||||
सतहको क्षेत्रफल | 4.60×१०८ km2 0.902 Earths | ||||||||||||
आयतन | 9.38×१०११ km3 0.857 Earths | ||||||||||||
द्रव्यमान | 4.868 5×१०२४ kg 0.815 Earths | ||||||||||||
औसत घनत्व | 5.204 g/cm3 | ||||||||||||
भूमध्यरेखीय सतहको गुरुत्वाकर्षण | 8.87 m/s2 0.904 g | ||||||||||||
रिहाइ वेग | 10.46 km/s | ||||||||||||
नाक्षचित्र घृर्णनकाल | −243.018 5 day | ||||||||||||
भूमध्यरेखीय आञ्चलिक घृर्णन वेग | ६.५२ किमी/घंटा (१.८१ मी/सेक) | ||||||||||||
अक्षीय ढाल | 177.3° | ||||||||||||
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब | 18 h 11 min 2 s 272.76° | ||||||||||||
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब | 67.16° | ||||||||||||
प्रतिफलन अनुपात | 0.67 (geometric) 0.90 (Bond) | ||||||||||||
| |||||||||||||
आपात मान | brightest −4.9 (crescent) −3.8 (full) | ||||||||||||
कौणिक व्यास | 9.7"–66.0" | ||||||||||||
वायुमण्डल | |||||||||||||
सतहको चाप | 93 bar (9.3 MPa) | ||||||||||||
गठन | ~96.5% Carbon dioxide ~3.5% Nitrogen 0.015% Sulfur dioxide 0.007% Argon 0.002% Water vapor 0.001 7% Carbon monoxide 0.001 2% Helium 0.000 7% Neon trace Carbonyl sulfide trace Hydrogen chloride trace Hydrogen fluoride | ||||||||||||
यस ग्रहलाई अङ्ग्रेजीमा विनस (Venus) भनिन्छ जुन रोमन माया र सुन्दरताकीदेवी विनसको नामबाट राखिएको हो।
शुक्रग्रह पृथ्वीको आकाशबाट प्रायजसो सधैं देखिन्छ तर बिहान सबेरै र सूर्यास्तको केहीक्षण पछि राम्रो सँग देखिन्छ। यो ग्रह पृथ्वीबाट आकाशमा देखिने वस्तु मध्ये सूर्य र चन्द्रमा पछिको सबै भन्दा चम्किलो वस्तु हो। यसलाई कहिले काहिं प्रात तारा र the "Evening Star" पनि भनिन्छ किन भनें यो ग्रह प्रायजसो यीनै समयमा देखापर्छ र जबसम्म बाइनाकुलर् वा दूरदर्शकयन्त्रको प्रयोग गरिंदैन तब सम्म यो ग्रह तारा जस्तै देखिन्छ।साँझमा पश्चिम दिशातर्फको आकाशमा अलिक माथि हेरेको खण्डमा निकै चम्किलो आकाशीय पिण्ड देखिने छ । एकनासले प्रकाशित भइरहेको त्यो पिण्ड नै शुक्र ग्रह हो । यसरी नै यो ग्रह कहिले सूर्योदयभन्दा अगाडि पूर्वी आकाशमा पनि देखिन्छ । त्यसैले लोकबोलीमा यसलाई बिहानीतारा पनि भनिन्छ ।
This article uses material from the Wikipedia नेपाली article शुक्रग्रह, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलाइएको अवस्था बाहेकको हकमा। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki नेपाली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.