तारामय रात

 

मानसिक रूपमा अस्वस्थ भएपछि सन् १९८८ डिसेम्बर २३ को घटनापछि उनले आफैलाई चोट पुर्‍याउँँदै बायाँ कान काटेका थिए भने उनले सन् १८८९ मे ८ का दिन स्वयेच्छाले मुसोल स्थित सँ पलको पागलखानामा भर्ती भएका थिए। पहिले मठको रूपमा रहेको उक्त स्थान धनाढ्यहरूको आरामस्थल थियो भने उनी त्यहाँ भर्ती हुने बेला त्यो मठ मानिसहरूद्वारा आधा मात्र भरिएको थियो।त्यसको फलस्वरूप उनले दोस्रो तल्लामा सुत्ने कोठाको साथै भुइँ तल्लामा रहेको एउटा कोठालाई चित्रकला कक्ष रूपमा प्रयोग गर्ने अवसर पाएका थिए।

साँ-रेमी-द-प्रोभँसमा शरण लिँदै गर्दा उनले अर्लेसमा सुरु गरेको चित्रकारितालाई त्यहाँ आएर पनि निरन्तरता दिएका थिए। यस अवधिमा उनले आफ्नो व्यावसायिक जीवनको केही सबैभन्दा प्रसिद्ध रचनाहरूको निर्माण गरेका थिए जसमध्ये अधिकांश हाल जे पल गेटी सङ्ग्रहालयमा राखिएको छ। यी रचनाहरूमा सन् १८८९ मेमा निर्मित आइरिसहरू र सन् १८८९ सेप्टेम्बरमा निर्मित नीलो रङ्गको आत्मचित्रलाई पनि राखिएको छ। तारामय रात १८ जुनको मध्यमा कोरिएको थियो भने यस मितिमा उनले आफ्ना भाइ थियोलाई लेखेको पत्रमा उनले ताराआकाशको नयाँ अनुसन्धान गरिरहेको उल्लेख गरेका थिए।

 

फन गोखले आफ्नो आश्रमस्थलको भुइँ तलामा रहेको स्टुडियोमा रहेको बेला दिउँसोको समयमा तारामय रात चित्र कोरिएको भए तापनि यो चित्र उनले केबल स्मृतिको बलमा चित्रित गरिएको थियो भनेर भन्नु गलत हुनेछ। यो दृश्यलाई उनको शयनकक्षको झ्यालबाट पूर्वतर्फ उन्मुख भएको दृश्यको रूपमा पहिचान गरिएको छ। फलामे झ्यालबाट, उनले आफ्नो भाइ थियोलाई २३ मे १८८९ का दिन लेखेका थिए "म झ्यालबाट गहुँको वर्ग फाँट देख्न सक्छु ... जसको माथि, बिहानको समयमा सूर्य शानका साथ उदाएको छ"।

रोचेस्टर इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी र न्युयोर्क स्थित आधुनिक कला सङ्ग्रहालयका वैज्ञानिकहरूले उक्त चित्रकलाको अनुसन्धान गरेका थिए। रङ्गाउने सामग्रीको विश्लेषणले देखाए अनुसार आकाशका लागि नौसेना नीलो र गाढा नीलो रङ्ग र तारा तथा चन्द्रमाका लागि बेसार जस्तो देखिने पहेँलोका साथै निख्खर पहेँलो रङ्गको प्रयोग गरिएको थियो।

• फन गोखको चित्रकला
•  
  चन्द्रमा
•  
  शुक्रग्रह
•  
  पहाड र आकाश
•  
  क्यानभास र फ्रेमको बायाँ अंश
•  
  ताराहरू