आसियान

स्थापना

आसियानको गठनको पहल सन् १९६१ जुलाई ३१ का दिन थाइल्यान्ड, फिलिपिन्स र मलाय सङ्घको समूहलाई लिएर दक्षिणपूर्वी राष्ट्रहरूको सङ्गठनबाट भएको थियो। आसियानको निर्माण सन् १९६७ अगस्ट ८ का दिन भएको थियो भने यससमयमा इन्डोनेसिया, मलेसिया, फिलिपिन्स, सिङ्गापुर र थाइल्यान्ड गरी पाँच देशका विदेश मन्त्रीहरूले आसियान घोषणापत्रमा हस्ताक्षर गरेका थिए। घोषणापत्रमा उल्लेख भए अनुसार आसियानको उद्देश्य यस क्षेत्रमा आर्थिक बृद्धि, सामाजिक प्रगति र साँस्कृतिक विकासको गति बढाउनु, क्षेत्रीय शान्ति, सहयोग र साझा चासोका विषयहरूमा आपसी सहयोगलाई एकअर्कालाई सहयोग पुर्‍याउनु थियो। यस सङ्गठनको उद्देश्य प्रशिक्षण र अनुसन्धान सुविधाहरूको रूपमा जनताको जीवनस्तर उकास्ने, कृषि र उद्योगको राम्रो उपयोगको लागि सहयोग पुर्‍यान्न्न्नउने, दक्षिणपूर्व एसियाली अध्ययनलाई प्रोत्साहित गर्न र समान उद्देश्यहरू भएका अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूसँग लाभदायक सहयोग कायम गर्नु थियोे।

आसियानको निर्माण साम्यवादको साझा डरले प्रेरित भएको थियो। सन्‌ १९७० को दशकमा भियतनाम युद्ध समाप्त भएपछि शक्ति सन्तुलनमा परिवर्तन भएपछि यो समूहका देश बीचमा ठूलो सामंजस्य भएको थियो। सन् १९७० को दशकमा यस क्षेत्रको गतिशील आर्थिक बृद्धिले सङ्गठनलाई मजबुत बनाएको थियो भने आसियानलाई सन् १९७९ मा कम्बोडियामा भएको भियतनामको आक्रमण विरुद्ध एकीकृत जवाफ दिन सक्षम बनाएको थियो। आसियान पहिलो शिखर सम्मेलन सन् १९७६ मा इन्डोनेसियाको बालीमा भएको थियो।

विस्तार

७ जनवरी १९८४ मा ब्रुनाई आसियानको छैठौँ सदस्य बनेको थियो भने सन् १९९५ जुलाई २८ का दिन भियतनाम सातौँ सदस्यको रूपमा आसियानमा जोडिएको थियो। लाओस र म्यानमार (पहिले बर्मा) दुई वर्ष पछि अर्थात् सन् १९९७ जुलाई २३ का दिन आसियानमा सामेल भएका थिए। कम्बोडिया, लाओस र म्यानमारसँग एकै साथ संयुक्त रूपमा सम्मिलित हुने लागेतापनि आन्तरिक राजनीतिक सङ्घर्षले कम्बोडियाको प्रवेशमा ढिलाइ भएको थियो। सन् १९९९ अप्रिल ३० का दिन सरकारको स्थायित्व पछि कम्बोडिया पनि आसियानमा सामेल भएको थियो।

सन् २००६ मा आसियानलाई संयुक्त राष्ट्र महासभामा पर्यवेक्षकको दर्जा दिइएको थियो। यसको प्रतिक्रियामा यस संस्थाले संयुक्त राष्ट्र सङ्घलाई "संवाद साझेदार"को मान्यता प्रदान गरेको थियो।

आसियान प्लस तीन

आसियन र

1. चीन
2. जापान
3. दक्षिण कोरिया

आशियान प्लस सिक्स

आसियन र

1. चीन
2. जापान
3. दक्षिण कोरिया
4. भारत
5. अस्ट्रेलिया
6. न्युजिल्यान्ड

मिडिया

संगीत

खेलकुद

• दक्षिण पूर्वी एसियायी खेलकुद
• दक्षिण पूर्वी विश्वविद्यालय खेलकुद
• आसियन स्कुल खेलकुद
• आसियन पारा खेलकुद
• आसियन फुटबल च्याम्पियनसिप
• दक्षिण पूर्वी एसियाली बास्केटबल सङ्घ च्याम्पियनसिप