भोल्गा ( /ˈvɒlɡə, ˈvoʊlɡə/ ; रुसी: Во́лга link=| यो आवाजको बारेमा ) युरोपको सबैभन्दा लामो नदी हो। मध्य रूस देखि दक्षिण रुस हुँदै क्यासपियन समुद्रमा बग्ने यो नदिको लम्बाई ३,५३१ किमी (२,१९४ माइल) छ र यसको जलग्रहण क्षेत्र १३,६०,००० किमी२ (५,३०,००० वर्ग माइल) ओगटेको छ।
यो बहाव र जलाधार क्षेत्रको आधारमा पनि युरोपको सबैभन्दा ठूलो नदी हो। भोल्गा नदीलाई व्यापक रूपमा रूसको राष्ट्रिय नदीको रूपमा मानिन्छ। यसको भौगोलिक अवस्थाका कारण भोल्गाले पूर्वी र पश्चिम (एशियादेखि युरोप) बीच र साथसाथै दक्षिण र उत्तर बीचको आवागमनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको थियो। पुरानो रूसी राज्य, रूस 'खगनाट, भोल्गा नदीको वरिपरि विकसित भएको थियो। ऐतिहासिक रूपमा, यो युरेसियन सभ्यताको महत्वपूर्ण मिलनबिन्दु थियो।
यो नदी रूसमा जङ्गल, स्टेप्पहरू र स्टेप्प घाँसे मैदानहरू हुँदै बग्दछ । राजधानी मस्को सहित रसियाका बीस ठूला शहरहरू मध्ये ११ वटा शहरहरू भोल्गाको जलाधार/ सिंचित क्षेत्रमा अवस्थित छन्।
संसारका केही ठूला जलाशयहरू भोल्गाको आसपासमा अवस्थित छन्। रूसी संस्कृतिमा यो नदीको एक प्रतीकात्मक अर्थ छ र अक्सर रूपमा रूसी साहित्य र भोल्गालाई लोकगीत Волга-матушка भोल्गा-मतुस्का (भोल्गा माता)को रुपमा उल्लेख गरिन्छ।
भोल्गा युरोपको सबैभन्दा लामो नदी हो, र यसको जलग्रहण क्षेत्र लगभग पूर्ण रूपमा रूस भित्र छ, जबकि रूसको सबैभन्दा लामो नदी ओब - इरतिश नदी प्रणाली हो। यो क्यासपियन सागरको बेसिनमा पर्छ, बन्द खोलामा बग्ने सबैभन्दा लामो नदी भएकोले। समुद्री सतहबाट २२५ मिटर (७३८ फिट) माथि वाल्दाई हिल्स, मास्कोको पश्चिमोत्तर र सेन्ट पीटर्सबर्गको करिब ३२० किलोमिटर (२०० माइल) दक्षिणपूर्व, मा उत्पत्ति भएर भोल्गा पूर्वतर्फ स्टर्ज ताल, टभेर, डुबना, राइबिन्स्क, यारोस्लाभल, निजनी नोभगोरोड र काजानको पूर्वतिर जान्छ। त्यहाँबाट यो दक्षिणतिर फर्कन्छ, उल्यानोवस्क, टोल्याट्टी, सामारा, सेराटोभ र भोल्गोग्राड हुँदै बग्छ र समुन्द्री सतहभन्दा २८ मिटर (९२ फिट) मुनी अस्ट्रखानको मुनि क्यास्पियन सागरमा निकास हुन्छ। यसको सबै भन्दा रणनीतिक बिन्दुमा, यो डन (ठूलो मोड) तिर मोडिन्छ )। भोल्गोग्राड, पहिले स्टालिनग्राद, त्यहाँ अवस्थित छ।
भोल्गाले पश्चिमी रूसको अधिकांश भाग सिंचित गर्छ । यसका धेरै ठूला जलाशयहरूले सिंचाइ र जलविद्युत उर्जा प्रदान गर्दछ। मस्को क्यानाल, भोल्गा – डोन नहर, र भोल्गा बाल्टिक जलमार्गले मस्कोलाई सेतो सागर, बाल्टिक सागर, क्यास्परियन सागर, आजोभको समुद्री किनार र कृष्ण समुद्रसंग जोड्ने समुद्री जलमार्ग बनेको छ । उच्च स्तरको रासायनिक प्रदूषणले नदी र यसका वासस्थानमा प्रतिकूल असर गरेको छ।
उर्वरा नदी उपत्यकाले गहुँको ठूलो मात्रामा उत्पादन हुन्छ, र यसमा धेरै खनिज सम्पत्तिहरू पनि छन्। भोलगा उपत्यकामा पर्याप्त पेट्रोलियम उद्योग केन्द्रहरू केन्द्रित छन् । अन्य स्रोतहरूमा प्राकृतिक ग्यास, नुन, र पोटाश सामेल छन् । भोल्गा डेल्टा र क्यास्परियन समुद्री माछा मार्ने मैदानहरू हुन्। अस्ट्रखान, डेल्टामा, क्याभियार उद्योगको केन्द्र हो।
This article uses material from the Wikipedia नेपाली article भोल्गा, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलाइएको अवस्था बाहेकको हकमा। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki नेपाली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.