Nirwana: Boeddhistiese begrip

Die letterlike betekenis is uitgedoof, onbeweeglik; eersgenoemde verwys na die einde van begeerte, afkeer en verwarring, wat die hoofdoel van Boeddhisme is. Benewens Boeddhisme ken ander Indiese gelowe ook ’n nirwana, dikwels met ’n verskillende betekenis.

In die Theravada verwys die woord "Nibbana" na die verligting wat die Boeddha self bereik het en waarin hy sy studente onderrig. Iemand wat die Nibbana behaal het, kan nie meer die geestelike oorsake van lyding (verlangens en afkeer) ervaar nie omdat daar vir altyd ’n einde daaraan gemaak is.

Die "uitdowing" van verlangens, haat, onkunde en verwarring is volgens die leer van die verligte Boeddha ’n logiese resultaat van die ontwikkeling van die Agtvoudige Pad tot op die hoogste vlak. Iemand wat Nibbana behaal het, kan ook die Vier Edele Waarhede in al hul aspekte volledig begryp en toepas.

Nibbana en verligting

Om "uitgedoof te wees" is in die Theravada een van die kenmerke van verligting (Pali: bodhi). Iemand wat werklik verlig is, weet wat die nibbana is en ervaar dit ook. Dit is die algehele bevryding van die samsara, waarin lyding en geboorte, siekte en dood ervaar word.

Iemand wat nirwana behaal het, word ’n boeddha genoem as hy dit self behaal het, sonder die hulp van ’n leraar. ’n Sotapanna (die laagste graad van heiligheid) het die dhamma gesien en het ’n voorsmaak van die Nibbana gehad. Hy is op pad na die Nibbana, maar het dit nog nie bereik nie. ’n Arahant (iemand wat die hoogste graad van heiligheid besit) het Nibbana (en verligting) bereik as ’n dissipel van ’n boeddha.

•   Hierdie artikel is vertaal uit die Nederlandse Wiki

• (en) Dharma-data: Nirwana
• (en) The Mind Like Fire Unbound Oor die gebruik van die woord "Nibbana" in die tyd van die Boeddha.