Long
D'Long (lat.: Pulmo; gr.: πνεύμων pneumon) ass e liewenswichtegt Organ am Ootmungssystem vun de meeschte Wierbeldéieren, déi um Land wunnen, a vun e puer Fëschaarten.
Am mënschleche Kierper spille si eng entscheedend Roll beim Austausch vu Sauerstoff a Kuelendioxid. De Mënsch huet zwou Longen, déi als Longeflilleke bezeechent ginn.
Longe si schwampaarteg Strukturen, déi beim Mënsch am Broschtkuerf leien.
Anatomie vun der Long beim Mënsch
D'Long ass an zwee verschidden Ofschnëtter ënnerdeelt, de rietsen an de lénkse Longeflillek, déi dann erëm a Läppercher (Lobi) ënnerdeelt sinn. Déi riets Long huet dräi Läppercher, déi lénks zwee, esou datt se gutt an de Broschtkuerf passt.
D'Longe si vun enger Membran ëmschloss, dem Broschtfell (Pleura), dat eng reiwungsfräi Beweegung am Broschtkuerf wärend der Ootmung erméiglecht.
Si si just een Deel vum Ootmungssystem, zu deem och d'Luftröre (Trachea), de Bronchialsystem (Bronchien a Bronchiolen) an d'Longebleesercher (Alveoli) zielen. D'Luftröre deelt sech an d'Bronchien, kleng Verzweigungen, déi sech iwwer d'ganz Long ausdeenen. Déi klengst vun deene Verzweigunge sinn d'Bronchiolen. Um Enn vun de Bronchiolen hänke winzeg Loftsäck, d'Longebleesercher, déi fir de Gasaustausch mat dem Bluttkreeslaf verantwortlech sinn.
Funktioun
D'Haaptfunktioun vun der Long ass d'Ootmung. Beim Anootme gëtt Sauerstoff aus der Loft an d'Longe gesaugt, wou e vum Bluttkreeslaf opgeholl gëtt. Gläichzäiteg gëtt Kuelendioxid, en Offallproduit vum Zellstoffwiessel, aus dem Bluttkreeslaf ausgestouss an an d'Atmosphär ausgeotemt. Dësen Austausch ass essentiel, fir de Kierper mat dem Sauerstoff ze versuergen, dee fir d'Energieproduktioun néideg ass, a fir de Kuelendioxid ze eliminéieren an esou de richtegen pH-Wäert vum Blutt oprecht ze erhalen.
D'Long spillt och eng entscheedend Roll bei der Ventilatioun, dem mechaneschen Prozess vun der Ootmung. Beim Anootmen zéie sech d'Zwerchfell (Diaphragma) an d'Tëscherëppemuskelen (Musculi intercostales) zesummen, wouduerch sech d'Broschthiel (Cavitas thoracis) ausdeent an d'Loft an d'Longe gesaugt gëtt. Beim Ausootmen entspane sech déi Muskelen, soudatt d'Loft ausgestouss ka ginn.
Krankheeten a Stéierungen
D'Gesondheet vun der Long ass entscheedend fir dat allgemengt Wuelbefanne vum Liewewiesen. Verschidde Krankheeten a Stéierunge kënnen dat liewenswichtegt Organ beanträchtegen. Dozou zielen ënner anerem den Asthma, de Longekriibs, d'Longenentzündung an d'Longefibrose.
Biller
-
D'Longe vun engem Päerd, wa se voll Loft sinn... -
... a wa se eidel sinn
Um Spaweck
| Commons: Longen – Biller, Videoen oder Audiodateien |
This article uses material from the Wikipedia Lëtzebuergesch article Long, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Den Text ass ënner der CC BY-SA 4.0 disponibel wann et net anescht uginn ass. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Lëtzebuergesch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.