2012: Joer

Dës Säit befaasst sech mam Joer 2012.

D'Joer 2012 huet op engem Sonndeg ugefaangen. Et war e Schaltjoer.

 

Europa

• 13. Januar: Virun der italieenescher Insel Giglio verongléckt d'Croisièresschëff Costa Concordia, wouduerch et zu enger dramatescher Rettungsaktioun mat 32 Doudesaffer kënnt.
• 05. Februar: De Sauli Niinistö gewënnt am 2. Tour d'Walen zum President vun der Republik Finnland.
• 09. Februar: De Mihai Razvan Ungureanu gëtt vum rumänesche Parlament zum neie Premierminister gewielt.
• 04. Mäerz: De Wladimir Putin gewënnt d'Presidentewalen a Russland. Hien trëtt säin Amt de 7. Mee un; Premierminister gëtt den Dmitri Medwedew, dee bis dohi President war.
• 10. Mäerz: Dem fréiere Ministerpresident Robert Fico seng sozialdemokratesch Partei gewënnt d'virgezunne Parlamentswalen an der Slowakei.
• 16. Mäerz: Den Nicolae Timofti gëtt vum moldawesche Parlament zum neie Staatspresident gewielt.
• 18. Mäerz: De Joachim Gauck gëtt, nom Récktrëtt vum Christian Wulff, zum neien däitsche Bundespresident gewielt.
• 02. Mee: De János Áder gëtt als neien ungaresche Staatspresident ernannt.
• 06. Mee: De François Hollande gewënnt den zweeten Tour vun de Presidentewalen a Frankräich géint den amtéierenden Nicolas Sarkozy.
• 06. Mee: Bei de Parlamentswalen a Griicheland verléieren d'Mëtt-Riets- a Mëtt-Lénks-Parteie staark zu Gonschte vun de méi extreeme Parteien. Well et zu kenger Eenegung iwwer eng Koalitoun kënnt, gëtt et de 17. Juni Neiwalen.
• 15. Mee: De Jean-Marc Ayrault gëtt zum neie Premierminister a Frankräich ernannt.
• 20. Mee: Presidentewalen a Serbien; de Gewënner Tomislav Nikolić trëtt den 31. Mee säin Amt un.
• 11. Juni: De Bujar Nishani gëtt zum President vun der Republik Albanien gewielt.
• 17. Juni: Parlamentswalen a Frankräich. D'PS kritt mat 300 vun de 577 Sëtz d'absolut Majoritéit.
• 17. Juni: Neiwale fir d'Parlament a Griicheland. Gewënner ass déi konservativ Nea Dimokratia, knapps virun der lénks-radikaler SYRIZA. De President vun der ND, Antonis Samaras bëtt den 20. Juni Premierminister.
• 30. Juni: De Ólafur Ragnar Grímsson gëtt fir d'fënnefte Kéier zum President vun Island gewielt.
• 27. Juli: Den Ivica Dačić trëtt säin Amt als Regierungschef a Serbien un.
• 12. September: Bei de virgezunnene Parlamentswalen an Holland kritt déi liberal VVD vum Ministerpresident Mark Rutte déi meescht Stëmmen, knapps virun der sozialdemokratescher PvdA. De 5. November koum et zu enger Regierung vun enger grousser Koalitioun tëscht deenen zwou Parteien, de Rutte gouf nees Ministerpresident.
• 01. Oktober: Déi oppositionell Partei Georgeschen Dram ënner dem Bidsina Iwanischwili gewënnt d'Parlamentswalen a Georgien; den Iwanischwili gëtt de 25. Oktober zum Premierminister ernannt.
• 22. November: A Litauen gëtt no de Parlamentswale vum 28. Oktober den Algirdas Butkevičius (Sozialdemokratesch Partei) zum neie Premierminister ernannt.
• 02. Dezember: A Slowenien gewënnt de Borut Pahor den 2. Tour vun de Presidentschaftswalen.
• 09. Dezember D'Sozialliberal Unioun (USL) vum Premierminister Victor Ponta gewënnt d'Parlamentswalen a Rumänien.

 

Lëtzebuerg

• 01. Januar: Gemengefusiounen, déi a Kraaft trieden, reduzéieren d'Zuel vun de Lëtzebuerger Gemenge vun 116 op 106.
• 9. Mäerz: De 5. Lëtzebuerger Filmpräis gëtt verdeelt.
• 19. Oktober: Hochzäit vum Ierfgroussherzog Guillaume mat der Stéphanie de Lannoy.
• 23. Oktober: Mam 100.000. Awunner, dee sech umellt, gëtt d'Stad Lëtzebuerg eng Groussstad.

Afrika

• 25. Mäerz: De Macky Sall gewënnt am 2. Tour d'Presidenterwalen a Senegal.
• 07. Abrëll: D'Joyce Banda gëtt, nom Doud vum Bingu wa Mutharika, Presidentin vu Malawi.
• 31. August: Parlaments- a Presidentewalen an Angola.
• 17. November: Den Ernest Koroma gëtt als President vu Sierra Leone erëmgewielt.

Amerika

USA

• 06. November: De Barack Obama gëtt als President vun de Vereenegte Staaten erëmgewielt.

Mëttel- a Südamerika

• 22. Juni: De Federico Franco gëtt neie President a Paraguay, nodeem de Fernando Lugo vum Parlament d'Vertrauen entzu kritt hat.
• 01. Juli: Den Enrique Peña Nieto vun der PRI gewënnt d'Presidenteswalen a Mexiko.
• 07. Oktober: Den Hugo Chávez gëtt zum President vu Venezuela erëmgewielt.

Asien

• 07. Februar: De Mohammed Waheed Hassan gëtt neie President vun de Maldiven, nom Récktrëtt vum Mohamed Nasheed.
• 13. Februar: De Gurbanguly Berdimuhamedow gëtt zum President vun Turkmenistan erëmgewielt.
• 04. Mäerz: De Wladimir Putin gewënnt d'Presidentewalen a Russland. Hien trëtt säin Amt de 7. Mee un; Premierminister gëtt den Dmitri Medwedew, dee bis dohi President war.
• 22. Juni: De Raja Pervaiz Ashraf gëtt neie Premierminister am Pakistan.
• 19. Juli: De Pranab Mukherjee gëtt zum neie President vun Indien gewilet an de 25. Juli vereedegt.
• 15. Oktober: De Xi Jinping gëtt Generalsekretär vun der Kommunistescher Partei vu China; am Mäerz 2013 gëtt hie President vum Land.
• 16. Dezember: A Japan kritt bei de Parlamentswalen d'Liberaldemokratesch Partei (LDP) an hire Kaolitiounspartner New Komeito ronn 2/3 vun de Stëmmen. De Shinzo Abe gëtt neie Premierminister.
• 19. Dezember: D'Park Geun-hye gëtt zu der Presidentin vu Südkorea gewielt.

Ozeanien & Pazifik

• 18. Mäerz: Nom Doud vum George Tupou V. gëtt säi Brudder ënner dem Numm Tupou VI. Kinnek vun Tonga.

Arabesch Welt

• 25. Februar: Den Abed Rabbo Mansur Hadi gëtt zum neie President vu Jemen ernannt.
• 14. Juni: An Egypten erkläert d'Hougeriicht d'Parlamentswale vun 2011 als ongëlteg.
• 17. Juni: De Mohammed Mursi gewënnt d'Presidentewalen an Egypten, hien trëtt den 1. Juli säin Amt un.
• 09. August: De Mohamed Yusuf Al Magariaf gëtt Parlamentspresident an domat Iwwergankspresident a Libyen.
• 03. September: Den Abdelmalek Sellal gëtt neie Premierminister vun Algerien.

• 1. Januar - 31. Dezember: Guimarães a Maribor sinn Europäesch Kulturhaaptstad.

Molerei

Literatur

• Servais-Präis fir dem Gilles Ortlieb säin Tombeau des anges.
• 1. Präis vum Nationale Literaturconcours fir der Elise Schmit hiert Wierk Im Zug.

Musek

• 22. Mee–26. Mee: D'Loreen gewënnt mam Lidd Euphoria de 57. Eurovision Song Contest zu Baku.

Film

• 26. Februar: Bei der 84. Oscar-Präisverleiung kritt The Artist vum Michel Hazanavicius den Oscar fir de beschte Film.
• César fir de beschte Film: The Artist vum Michel Hazanavicius.
• Dem Michael Haneke säi Film Amour gewënnt d'Gëlle Palm fir de beschte Film um Festival zu Cannes.

Lëtzebuerg

• 09. Mäerz: De 5. Lëtzebuerger Filmpräis geet ë. a. un der Beryl Koltz hiren Hot Hot Hot (bescht Fictioun) an dem Jean-Louis Schuller a Sam Blair hiren High/Low (beschten Documentaire).
• Première vun ë. a.: D'Belle Époque, Les fameux gars, D'Symmetrie vum Päiperlek, Schatzritter an Doudege Wénkel.

 

• 30. Juni: Am Saarland gëtt den Ofbau vu Steekuel agestallt. Déi lescht Grouwe maachen zou.
• August: D'International Astronomesch Unioun huet op hirer 28. Generalversammlung zu Peking de Wäert vun der Astronomescher Eenheet (AE) op 149.597.870.700 Meter festgeluecht.
• 09. August: De Roboter Curiosity vum Mars Science Laboratory kënnt um Mars un.

• 29. Februar: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp gewënnt an der Stad Lëtzebuerg 2:1 géint Mazedonien. Déi zwéi Goler fir d'Lëtzebuerger huet de Maurice Deville geschoss.
• 30. Mee - 3. Juni: De Jakob Fuglsang gewënnt den Tour de Luxembourg 2012.
• 02. Juni: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg 0:2 géint Malta.
• 09. Juni - 1. Juli: 14. Foussball-Europameeschterschaft a Polen an an der Ukrain; déi spuenesch Ekipp klappt an der Finall déi italieenesch mat 4:0.
• 30. Juni - 22. Juli: Tour de France 2012.
• 27. Juli - 12. August: Olympesch Summerspiller zu London.
• 15. August: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Uewerkuer 1:2 géint Georgien. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet den Aurélien Joachim geschoss.
• 07. September: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 2014, 1:2 géint Portugal. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet den Daniel da Mota geschoss.^,
• 11. September: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp spillt zu Belfast, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 2014, 1:1 géint Nordirland. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet den Daniel da Mota geschoss.
• 12. Oktober: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 2014, 0:6 géint Israel.
• 16. Oktober: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Tel-Aviv, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 2014, 0:3 géint Israel.
• 14. November: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg 1:2 géint Schottland. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet de Lars Gerson geschoss.

• 06. Januar: Louis Rech, lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
• 09. Januar: Malam Bacai Sanhá, Politiker aus Guinea-Bissau.
• 10. Januar: Mady Nurenberg-Reuter, lëtzebuergesch Lokalpolitikerin a Resistenzlerin.
• 13. Januar: Rauf Denktaş, zypriotesch-tierkesche Politiker.
• 14. Januar: Rosy Varte, armeenesch-franséisch Schauspillerin.
• 20. Januar: Etta James, US-amerikanesch Sängerin.
• 24. Januar: Theo Angelopoulos, griichesche Filmregisseur.
• 24. Januar: Vadim Glowna, däitsche Schauspiller, Filmregisseur, Dréibuchauteur a Filmproduzent.
• 24. Januar: Pierre Sinibaldi, franséische Foussballspiller an -trainer.
• 25. Januar: Franco Pacini, italieeneschen Astronom an Astrophysiker.
• 29. Januar: Oscar Luigi Scalfaro, italieenesche Politiker.
• 01. Februar: Wisława Szymborska, polnesch Schrëftstellerin.
• 03. Februar: Ben Gazzara, US-amerikanesche Schauspiller.
• 11. Februar: Whitney Houston, US-amerikanesch Sängerin.
• 13. Februar: Sophie Desmarets, franséisch Schauspillerin.
• 15. Februar: Lina Romay, spuenesch Schauspillerin.
• 20. Februar: Imanuel Geiss, däitschen Historiker.
• 25. Februar: Maurice André, franséischen Trompetist.
• 26. Februar: Hazy Osterwald, Schwäizer Museker, Sänger an Dirigent.
• 29. Februar: Davy Jones, brittesche Schauspiller a Sänger.
• 01. Mäerz: Luigi Bazzoni, italieenesche Filmregisseur an Dréibuchauteur.
• 01. Mäerz: Lucio Dalla, italieenesche Sänger a Museker.
• 10. Mäerz: Jean Giraud (Mœbius), franséische BD-Auteur.
• 11. Mäerz: Emile Back, lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
• 13. Mäerz: Michel Duchaussoy, franséische Schauspiller.
• 13. Mäerz: Ernest Ersfeld, lëtzebuergesche Moler.
• 18. Mäerz: George Tupou V., Kinek vun Tonga.
• 19. Mäerz: Ulu Grosbard, US-amerikanesch-belschen Theater- a Filmregisseur.
• 25. Mäerz: Raymond Bley, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 26. Mäerz: Edmond Jacobs, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 04. Abrëll: Claude Miller, franséische Filmregisseur.
• 05. Abrëll: Bingu wa Mutharika, President vum Malawi.
• 07. Abrëll: Germaine Simon, lëtzebuergesch Doktesch a Schrëftstellerin.
• 11. Abrëll: Raymond Aubrac, franséische Resistenzler.
• 12. Abrëll: Ahmed Ben Bella, éischte Staatspresident vun Algerien.
• 12. Abrëll: Claude Pescatore, lëtzebuergesche Resistenzler a Politiker.
• 12. Abrëll: Wladimir Alexandrowitsch Astapowski, russesche Foussballspiller
• 20. Abrëll: Peter Carsten, däitsche Schauspiller.
• 21. Abrëll: Raymond Zender, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 28. Abrëll: Matilde Camus, spuenesch Schrëftstellerin.
• 29. Abrëll: Roland Moreno, franséischen Erfinder.
• 07. Mee: Nathalie Nerval, franséisch Schauspillerin.
• 16. Mee: Kurt Felix, Schwäizer Tëleesmoderator a Journalist.
• 17. Mee: Donna Summer, US-amerikanesch Sängerin.
• 20. Mee: Robin Gibb, brittesche Museker.
• 03. Juni: Jean-Louis Richard, franséische Schauspiller a Filmregisseur.
• 05. Juni: Ray Bradbury, US-amerikanesche Schrëftsteller.
• 08. Juni: Fernand Théato, lëtzebuergesche Lokalhistoriker.
• 11. Juni: Teófilo Stevenson, kubanesche Boxer.
• 12. Juni: Elinor Ostrom, US-amerikanesch Ekonomistin.
• 16. Juni: Nayef bin Abdul-Aziz Al Saud, saudiarabesche Krounprënz.
• 18. Juni: Constant Gillardin, lëtzebuergeschen Architekt.
• 25. Juni: Josy Welter, lëtzebuergesche Geschäftsmann.
• 26. Juni: Nora Ephron, US-amerikanesch Regisseurin an Dréibuchauteur.
• 28. Juni: Robert Sabatier, franséische Schrëftsteller.
• 30. Juni: Jitzchak Schamir, israeelesche Politiker.

•  
  Pol Pütz, † 3. Juli
•  
  Josy Braun, † 3. August
•  
  Joseph Goedert, † 9. August
•  
  Neil Armstrong, † 25. August

• 01. Juli: Margot Werner, éisträichesch Balletdänzerin, Schauspillerin a Chansonsängerin.
• 03. Juli: Andy Griffith, US-amerikanesche Schauspiller, Schrëftsteller, Sänger a Filmproduzent.
• 03. Juli: Sergio Pininfarina, italieeneschen Autodesigner.
• 03. Juli: Pol Pütz, lëtzebuergeschen Auteur.
• 07. Juli: Mouss Diouf, franséische Schauspiller.
• 08. Juli: Ernest Borgnine, US-amerikanesche Schauspiller.
• 15. Juli: Georges Schroeder, lëtzebuergesche Politiker, Member a President vum Staatsrot.
• 16. Juli: John Castegnaro, lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
• 16. Juli: Jon Lord, brittesche Museker a Komponist.
• 21. Juli: Eberhard Itzenplitz, däitsche Film- an Tëleesregisseur.
• 21. Juli: Susanne Lothar, däitsch Schauspillerin.
• 24. Juli: John Atta-Mills, Politiker aus Ghana.
• 25. Juli: Paul Frieden, lëtzebuergesche Liichtathleet an Olympionik.
• 27. Juli: R.G. Armstrong, US-amerikanesche Schauspiller.
• 31. Juli: Gore Vidal, US-amerikanesche Schrëftsteller.
• 03. August: Josy Braun, lëtzebuergesche Schrëftsteller.
• 05. August: Chavela Vargas, mexikanesch Sängerin.
• 06. August: Marvin Hamlisch, US-amerikanesche Komponist.
• 06. August: Bernard Lovell, britteschen Astronom a Pionéier vun der Radioastronomie.
• 09. August: Joseph Goedert, lëtzebuergeschen Historiker.
• 16. August: Joaquín Luis Romero Marchent, spuenesche Filmregisseur an Dréibuchauteur.
• 18. August: Scott McKenzie, US-amerikanesche Sänger.
• 19. August: Tony Scott, brittesche Filmregisseur.
• 20. August: Meles Zenawi, ethiopesche Politiker.
• 21. August: Guy Spitaels, belsche Politiker.
• 25. August: Neil Armstrong, US-amerikaneschen Astronaut, éischte Mënsch um Äerdmound.
• 27. August: Albert George Wilson, US-amerikaneschen Astronom.
• 28. August: Félix Hulsemann, lëtzebuergesche Moler.
• 04. September: Egino Weinert, däitsche Sëlwer- a Goldschmadd.
• 15. September: Pierre Mondy, franséische Schauspiller a Regisseur.
• 27. September: Herbert Lom, tschechesch/brittesche Schauspiller.
• 01. Oktober: Dirk Bach, däitsche Schauspiller an Tëlees-Moderator.
• 01. Oktober: Eric Hobsbawm, britteschen Historiker.
• 05. Oktober: Claude Pinoteau, franséische Regisseur.
• 06. Oktober: Chadli Bendjedid, algeeresche Politiker a Staatspresident.
• 11. Oktober: Frank Alamo, franséische Sänger.
• 12. Oktober: Harry Valérien, däitsche Sportjournalist an Auteur.
• 15. Oktober: Claude Cheysson, franséische Politiker.
• 15. Oktober: Norodom Sihanouk, Kinnek vu Kambodscha.
• 17. Oktober: Sylvia Kristel, hollännesch Schauspillerin.
• 31. Oktober: Jemp Mertl, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 24. Oktober: Anita Björk, schweedesch Schauspillerin.
• 06. November: Clive Dunn, brittesche Schauspiller.
• 23. November: Larry Hagman, US-amerikanesche Schauspiller.
• 23. November: Robert Thorn, lëtzebuergeschen Herpetolog.
• 24. November: Spitz Kohn, lëtzebuergesche Foussballspiller an -trainer.
• 26. November: Joseph Murray, US-amerikanesche Chirurg, Nobelpräisdréier.
• 27. November: René Hengel, lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
• 02. Dezember: Paul Pavel, franséische Schauspiller.
• 05. Dezember: Dave Brubeck, US-amerikaneschen Jazzpianist.
• 05. Dezember: Oscar Niemeyer, brasilianeschen Architekt.
• 06. Dezember: Bim Diederich, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 07. Dezember: Jacques Rigaud, franséische Manager an Auteur.
• 09. Dezember: Patrick Moore, britteschen Astronom.
• 11. Dezember: Gérard Rasquin, lëtzebuergesche Jurist a Liichtathleet.
• 11. Dezember: Ravi Shankar, indesche Sitarspiller a Komponist.
• 19. Dezember: Peter Struck, däitsche Politiker.
• 19. Dezember: Paul Crauchet, franséische Schauspiller.
• 24. Dezember: Charles Durning, US-amerikanesche Schauspiller.
• 24. Dezember: Jack Klugman, US-amerikanesche Schauspiller.
• 25. Dezember: Rob Roemen, lëtzebuergesche Politiker a Journalist.
• 26. Dezember: Fontella Bass, US-amerikanesch R&B- a Soul-Sängerin, Pianistin a Komponistin.
• 28. Dezember: Jon Finch, brittesche Schauspiller.
• 28. Dezember: Jeanne Olinger-Rouff, lëtzebuergesch Juristin a Fraerechtlerin.
• 30. Dezember: Rita Levi-Montalcini, italieenesch Neuro-Biologin.