1937: Joer

Dës Säit befaasst sech mam Joer 1937.

Europa

• uechtert d'Joer: An der Sowjetunioun ginn duerch stalinistesch Terrormoossnamen an de Méint a Joren duerno Honnertdausende vu Leit zum Doud verurteelt an higeriicht, well s'op déi eng oder aner Manéier als "verdächteg" oder soss "antisowjetesch" deklaréiert goufen (z. B. opgrond vum NKWD-Uerder Nr. 00439 vum 25. Juli, dem NKWD-Uerder Nr. 00447 vum 30. Juli oder deem vum 11. August).
• uechtert d'Joer: Spuenesche Biergerkrich.
• 26. Abrëll: Loftattack op Guernica: Däitsch Fligere vun der Legion Condor bombardéieren déi baskesch Stad Guernica.
• 12. Mee: Den George VI. gëtt zum neie Kinnek vum Vereenegte Kinnekräich gewielt.
• 27. Mee: Den Arthur Neville Chamberlain gëtt neie brittesche Premierminister.
• 21. August: Net-Ugrëffs-Traité têscht China an der UdSSR.
• 25. September: Den italieeneschen Duce Benito Mussolini ass fir 4 Deeg op Staatsbesuch an Däitschland.
• 29. Dezember: Déi iresch Verfassung trëtt a Kraaft. Aus dem Iresche Fräistaat gëtt Irland resp. Eire.
• 06. November: Italien trëtt dem Antikominternpakt vun Däitschland a Japan bäi.

 

Lëtzebuerg

• 23. Abrëll: Dat sougenannt Maulkuerfgesetz gëtt mat der Majoritéit vun de Regierungsparteien, 34 dofir, 19 dogéint, 1 Enthalung, an der Chamber gestëmmt.
• 06. Juni: Referendum zu Lëtzebuerg iwwer d'Maulkuerfgesetz, eng knapps Majoritéit vun de Wieler (50,67 %) ass dergéint. De Joseph Bech trëtt doropshin als Premierminster zeréck.
• 05. November: D'Regierung Dupong-Krier gëtt vereedegt.

Afrika

Amerika

USA

• 20. Januar: Den US-President Franklin D. Roosevelt fänkt säin zweet Mandat un.
• 27. Mee: D'Golden Gate Bridge bei San Francisco gëtt no 4 Joer Bauzäit ageweit.

Mëttel- a Südamerika

• 01. Januar: Den Anastasio Somoza García gëtt President von Nicaragua.
• 13. Juli: De bolivianesche Staatschef David Toro gëtt vu sengem Chef d'Etat-major Germán Busch Becerra gestierzt.

Asien

• 05. Juli: China dat an engem Biergerkrich tëscht Nationalisten a Kommunisten ass, huet duerch Vermëttlung vum Chou En-lai den Chiang Kai-chek an de Mao Tse-tung mat engem gemeinsamen Zil vereenegt: d'Japaner aus China ze verdreiwen.
• 07. Juli: Den "Tëschefall bei der Marco-Polo-Bréck" zu Peking léist den Zweete Japanesch-Chineesesche Krich aus (.
• 25. bis 31. Juli: Peking an Tianjin gi vu japaneschen Truppen eruerwert.
• 13. August bis 9. November: Schluecht ëm Shanghai, déi vun de Japaner gewonne gëtt.
• 10. September: Kuomintang an d'Kommunistesch Partei vu China grënnen déi Zweet Eenheetsfront, de Mao Zedong alliéiert sech mat senger rouder Arméi mam Generol Chiang Kai-shek.
• 09. Dezember: Ufank vun der japanescher Belagerung vvu Nanking.
• 13. Dezember (bis 7. Februar 1938): Massaker vun Nanking, wou Dausende vu Chineese vun der japanescher Arméi doutgemaach ginn.

Ozeanien & Pazifik

Arabesch Welt

Molerei

• Pablo Picasso: Guernica

Literatur

• J. R. R. Tolkien: The Hobbit: or There and Back Again

Musek

• 21. Februar: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp gewënnt zu Dijon 1:0 géint Frankräich. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet de Léon Mart geschoss.
• 21. Mäerz: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg 2:3 géint Däitschland. D'Goler fir d'Lëtzebuerger hunn den Oscar Stamet a Gusty Kemp geschoss.
• 11. Abrëll: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Esch-Uelzecht 1:5 géint Belsch. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet de Gusty Kemp geschoss.
• 25. Abrëll: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp gewënnt an der Stad Lëtzebuerg 3:2 géint Italien. D'Goler fir d'Lëtzebuerger hunn de Gusty Kemp, Emile Everard a Léon Mart geschoss.
• 06. Mee: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Arel 0:3 géint Belsch.
• 28. November: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Rotterdam, Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1938, 0:4 géint Holland.

• 0?: Renée Arend, lëtzebuergesch Keramikerin a Molerin.
• 0?: Carmen Pereira, Politikerin aus Guinea-Bissau.
• 01. Januar: Paul-Henri Meyers, lëtzebuergesche Politiker.
• 06. Januar: Paolo Conte, italieenesche Chansonsänger, Jazzmuseker a Komponist.
• 07. Januar: Ali Soilih, komoranesche President.
• 08. Januar: Shirley Bassey, brittesch Popsängerin.
• 12. Januar: Marie Dubois, franséisch Schauspillerin.
• 12. Januar: Shirley Eaton, englesch Schauspillerin.
• 13. Januar: René Hübsch, lëtzebuergesche Politiker.
• 18. Januar: John Hume, nordiresche Politiker, Friddensnobelpräisdréier (1998)
• 22. Januar: Paul Ries, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 23. Januar: Romain Kies, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 26. Januar: Joseph Saidu Momoh, Militär- a Staatschef vu Sierra Leone.
• 30. Januar: Vanessa Redgrave, brittesche Theater- a Filmschauspillerin.
• 31. Januar: Philip Glass, amerikanesche Komponist.
• 31. Januar: Wil Lofy, lëtzebuergesche Sculpteur a Moler.
• 31. Januar: Suzanne Pleshette, US-amerikanesch Schauspillerin.
• 03. Februar: Jacques Barrot, franséische Politiker an EU-Kommissär.
• 08. Februar: Manfred Krug, däitsche Schauspiller a Sänger.
• 13. Februar: Sigmund Jähn, ostdäitsche Kosmonaut.
• 20. Februar: Teresa del Río, spuenesch Schauspillerin.
• 21. Februar: Harald V., Kinnek vun Norwegen.
• 21. Februar: Gary Lockwood, amerikanesche Schauspiller.
• 25. Februar: Tom Courtenay, brittesche Schauspiller.
• 26. Februar: Val Langehegermann, lëtzebuergesche Sportler.
• 01. Mäerz: Boris Andrejewitsch Uspenski, russesche Philolog, Semiotiker a Mythograph.
• 02. Mäerz: Abd al-Aziz Bouteflika, President vun Algerien.
• 05. Mäerz: Olusegun Obasanjo, nigerianesche Politiker (Staatspresident).
• 06. Mäerz: Walentina Wladimirowna Tereschkowa, russesch Kosmonautin, éischt Fra am Weltraum.
• 07. Mäerz: François Sowa, lëtzebuergesche Boxer.
• 08. Mäerz: Juvénal Habyarimana, President vu Ruanda.
• 09. Mäerz: Paul Roettgers, lëtzebuergesche Moler.
• 19. Mäerz: Egon Krenz, DDR-Politiker.
• 22. Mäerz: Angelo Badalamenti, italieenesche Komponist.
• 22. Mäerz: Peter Vogel, däitsche Schauspiller.
• 23. Mäerz: Robert Charles Gallo, US-amerikanesche Mikrobiolog.
• 30. Mäerz: Warren Beatty, amerikanesche Schauspiller a Filmregisseur.
• 31. Mäerz: Raymond Schummer, lëtzebuergesche Ringer.
• 01. Abrëll: Yılmaz Güney, kurdesche Schauspiller a Regisseur.
• 11. Abrëll: Marianne Steichen, lëtzebuergesch Kënschtlerin.
• 13. Abrëll: Edward Fox, englesche Schauspiller.
• 16. Abrëll: Colette Flesch, lëtzebuergesch Politikerin.
• 17. Abrëll: Marcel Glesener, lëtzebuergesche Politiker.
• 20. Abrëll: Jiří Dienstbier, tschecheschen Dissident a Politiker.
• 20. Abrëll: Théo Stendebach, lëtzebuergesche Foussballspiller a Politiker.
• 22. Abrëll: Jack Nicholson, amerikanesche Schauspiller.
• 27. Abrëll: Dominique Boschero, franséisch Schauspillerin.
• 28. Abrëll: Saddam Hussein, President vum Irak 1979-2003.
• 05. Mee: Trần Đức Lương, President vu Vietnam.
• 06. Mee: Rubin Carter, US-amerikaesche Boxer.
• 07. Mee: Pierre Schintgen, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 12. Mee: George Carlin, US-amerikanesche Schauspiller a Komiker.
• 12. Mee: Susan Hampshire, brittesch Schauspillerin.
• 14. Mee: Serge Leroy, franséische Filmregisseur an Dréibuchauteur.
• 15. Mee: Madeleine Albright, US-amerikanesch Ausseministesch.
• 17. Mee: Edmond Lies, Direkter vun der lëtzebuergescher Forstverwaltung.
• 18. Mee: Jacques Santer, lëtzebuergesche Politiker.
• 19. Mee: Aly Kridel, lëtzebuergeschen Automobilsportler.
• 22. Mee: Guy Marchand, franséische Sänger, Museker a Schauspiller.
• 24. Mee: Archie Shepp, US-amerikaneschen Jazzmuseker a -komponist.
• 01. Juni: Morgan Freeman, US-amerikanesche Schauspiller.
• 02. Juni: Sally Kellerman, US-amerikanesch Schauspillerin.
• 02. Juni: Jean Nelissen, hollännesche Sportsjournalist.
• 07. Juni: Roberto Blanco, däitsche Schlagersänger.
• 15. Juni: Herbert Feuerstein, däitsche Journalist a Kabarettist.
• 16. Juni: Simeon Sakskoburggotski, leschte bulgareschen Zar, Politiker.
• 19. Juni: André Glucksmann, franséische Philosoph an Auteur.
• 25. Juni: Ben Fayot, lëtzebuergesche Politiker.
• 25. Juni: Nawaf al-Ahmad al-Sabah, Emir vum Kuwait.
• 23. Juni: Martti Ahtisaari, finneschen Diplomat a Politiker.
• 06. Juli: Ned Beatty, US-amerikanesche Schauspiller.
• 09. Juli: David Hockney, brittesche Kënschtler.
• 12. Juli: Bill Cosby, US-amerikanesche Schauspiller.
• 12. Juli: Lionel Jospin, franséische Politiker.
• 18. Juli: Hunter S. Thompson, US-amerikanesche Schrëftsteller a Reporter.
• 26. Juli: Peter Fleischmann, däitsche Filmregisseur.
• 28. Juli: Francis Veber, franséische Journalist, Dréibuchauteur, Filmregisseur a -Produzent.
• 30. Juli: Mady Molitor, lëtzebuergesch Biologin.
• 02. August: Jean Hoss, lëtzebuergeschen Affekot.
• 04. August: Joseph Kunnert, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 05. August: Brian Marsden, britteschen Astronom.
• 06. August: Baden Powell de Aquino, brasilianesche Museker.
• 08. August: Dustin Hoffman, US-amerikanesche Schauspiller.
• 10. August: Annette Krier, lëtzebuergesch Turnerin.
• 15. August: Geneviève Casile, franséisch Schauspillerin.
• 17. August: Spiros Focás, griichesche Schauspiller.
• 20. August: Georg Thoma, däitsche Schileefer.
• 25. August: Klaus Wildbolz, Schwäizer Schauspiller.
• 05. September: Dick Clement, britteschen Dréibuchauteur a Filmregisseur.
• 05. September: William Devane, US-amerikanesche Schauspiller.
• 07. September: John Phillip Law, US-amerikanesche Schauspiller.
• 12. September: Gus Backus, US-amerikanesche Popsänger a Filmschauspiller.
• 14. September: Renzo Piano, italieeneschen Architekt.
• 15. September: Fernando de la Rúa, argentinesche Politiker, President vun Argentinien.
• 18. September: George Martin, spuenesche Schauspiller.
• 18. September: Geert Müller-Gerbes, däitscher Journalist a Speaker.
• 25. September: Roby Rausch, lëtzebuergesche Boxer.
• 25. September: Horst Rehberg, däitsche Schauspiller.
• 26. September: Jerry Weintraub, US-amerikanesche Filmproduzent.
• 27. September: Georges Penning, lëtzebuergeschen Auteur, Ekonomiste an Enseignant.
• 01. Oktober: Georges Parent, belsche Professer, Botaniker an Herpetolog.
• 09. Oktober: Gaston Vogel, lëtzebuergeschen Affekot an Auteur.
• 13. Oktober: Sami Frey, franséische Schauspiller.
• 17. Oktober: Peter Nilson, schweedeschen Astronom an Auteur.
• 20. Oktober: Liliane Welch, lëtzebuergesch Schrëftstellerin.
• 21. Oktober: Édith Scob, franséisch Schauspillerin.
• 22. Oktober: Gilbert Schmartz, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 25. Oktober: Armando Bausch, lëtzebuergeschen Auteur, Journalist a Schlagersänger.
• 27. Oktober: Jim Hoffstetter, lëtzebuergesche Foussballspiller a Sportsjournalist.
• 27. Oktober: Peter Lustig, däitsche Fernseemoderator.
• 28. Oktober: Robert Pouret, franséische Filmregisseur an Dréibuchauteur.
• 29. Oktober: Jef Claerhout, belsche Sculpteur.
• 29. Oktober: Pol Tousch, lëtzebuergeschen Auteur an Editeur.
• 30. Oktober: Claude Lelouch, franséische Schauspiller, Filmproduzent, Dréibuchauteur a Filmregisseur.
• 02. November: Aloys Jousten, belsche Geeschtlechen a Bëschof vu Léck.
• 02. November: Ferny Nicklaus-Faber, lëtzebuergesch Politikerin.
• 03. November: F. K. Waechter, däitsche Schrëftsteller a Graphiker.
• 13. November: Nelly Stein, lëtzebuergesch Politikerin.
• 15. November: Margot Guion, lëtzebuergesch Molerin.
• 16. November: Lothar Späth, däitsche Politiker.
• 20. November: René Kollo, däitschen Tenorsänger.
• 21. November: Bernard Bot, hollännesche Politiker.
• 30. November: Ridley Scott, englesche Filmregisseur.
• 30. November: Tom Simpson, englesche Vëlossportler.
• 01. Dezember: Vaira Vīķe-Freiberga, Presidentin vu Lettland.
• 06. Dezember: Jiří Kodet, tschechesche Schauspiller.
• 08. Dezember: Margot Werner, éisträichesch Balletdänzerin Schauspillerin a Chansonsängerin.
• 09. Dezember: Will Hoffmann, lëtzebuergesche Politiker a Gewerkschaftler.
• 10. Dezember: Karl zu Schwarzenberg, tschechesche Politiker.
• 13. Dezember: Robert Gernhardt, däitsche Schrëftsteller.
• 21. Dezember: Jane Fonda, amerikanesch Schauspillerin.
• 22. Dezember: Pierre Cao, lëtzebuergesche Museker a Komponist.
• 25. Dezember: Jeannot Heinen, lëtzebuergesche Komponist.
• 29. Dezember: Dieter Thomas Heck, däitschen Entertainer.
• 29. Dezember: Babara Steele, brittesch Schauspiller.
• 31. Dezember: Anthony Hopkins, englesche Schauspiller.

• 08. Januar: Richard Anschütz, däitsche Cheemiker.
• 19. Januar: André Salentiny, lëtzebuergeschen Nottär.
• 10. Mäerz: Corneille Lentz, lëtzebuergesche Moler an Olympionik.
• 15. Mäerz: Paul Kutter, Schwäizer-lëtzebuergesche Fotograf.
• 27. Abrëll: Theodoor Hendrik van de Velde, hollänneschen Dokter a Gynekolog.
• 29. Abrëll: Wallace Hume Carothers, US-amerikanesche Cheemiker, Erfinder vum Nylon.
• 01. Mee: Fritz Mersch, lëtzebuergeschen Affekot, Politiker an Distriktskommissär.
• 15. Mee: Jean Gérard, lëtzebuergeschen Industriellen a Politiker.
• 08. Juni: Jean Harlow, amerikanesch Schauspillerin.
• 11. Juni: Reginald Joseph Mitchell, engleschen Ingenieur an industriellen Designer.
• 19. Juni: Josy Staudt, lëtzebuergeschen Turner an Olympionik.
• 02. Juli: Amelia Earhart, amerikanesch Pilotin, an éischt Fra déi eleng iwwer den Atlantik geflunn ass.
• 11. Juli: George Gershwin, amerikanesche Komponist.
• 20. Juli: Guglielmo Marconi, italieenesche Physiker.
• 26. Juli: Gerda Taro, däitsch Fotografin.
• 02. August: Léon Jean Namur, lëtzebuergeschen Apdikter.
• 02. September: Pierre de Coubertin, franséische Sportspedagog an éischte President vum Internationalen Olympesche Kommitee.
• 13. September: Joseph Fischer, lëtzebuergeschen Ingenieur an Industriellen.
• 19. September: Emile Wolter, lëtzebuergesche Politiker.
• 26. September: Bessie Smith, US-amerikanesch Blues-Sängerin.
• 01. Oktober: Theodore Risch, lëtzebuergeschen Affekot a Politiker.
• 16. Oktober: Arthur Lewin-Funcke, däitsche Sculpteur.
• 19. Oktober: Ernest Rutherford, brittesche Physiker.
• 22. Oktober: Jean Thill, lëtzebuergesche Geeschtlechen, Professer an Historiker.
• 02. November: Félix Gaffiot, franséische Romanist.
• 02. Dezember: Josep Comas i Solà, spueneschen Astronom.
• 12. Dezember: Alfred Abel, däitsche Schauspiller.
• 19. Dezember: Étienne Schmit, lëtzebuergesche Politiker.
• 28. Dezember: Maurice Ravel franséische Komponist.