Joe Biden: 46a Usona prezidento

De 1973 ĝis 2009 li estis delegito de Delavaro en la Usona Senato. De 2009 ĝis 2017 li estis vicprezidanto de Usono sub prezidanto Barack Obama.

Joe Biden
Persona informo
Joseph Robinette Biden Jr.
Naskonomo	Joseph Robinette Biden Jr.
Naskiĝo	20-a de novembro 1942 en Scranton, Pensilvanio
Religio	Katolikismo
Lingvoj	angla vd
Loĝloko	Claymont • Wilmington • Arden • Wilmington • Blanka Domo vd
Ŝtataneco	Usono vd
Alma mater	Universitato de Delavaro Sirakuza Universitato
Partio	Demokratia Partio
Subskribo
Familio
Dinastio	family of Joe Biden vd
Patro	Joseph Robinette Biden Sr. vd
Patrino	Jean Biden vd
Gefratoj	Valerie Biden Owens • James Biden • Francis Biden vd
Edz(in)o	Neilia Hunter (mortinta) Jill Tracy Jacobs
Infanoj	Beau Biden • Naomi Biden • Hunter Biden • Ashley Biden vd
Profesio
Okupo	politikisto • advokato • universitata instruisto • verkisto vd
Laborkampo	juro • politiko vd
Aktiva en	Vaŝingtono • Wilmington vd
Verkado
Verkoj	Promises to Keep ❦ Promise Me, Dad vd
Postenoj Postenoj Prezidanto de Usono • Vicprezidento de Usono • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • usona senatano • elektita estonta usona prezidanto • magistratano vd
Honorigoj Honorigoj Ordeno de la Tri Steloj, Dua Klaso • Prezidenta medalo de libereco • Hilal-e-Pakistan • Ellis Island Medal of Honor • Order of the Cross of Terra Mariana, 1st Class • St. George's Order of Victory • Ordeno de Libero • Grand Cross of the Order of Boyacá • Laetare Medal • Ordeno de Pakistano • TIME 100 • Kruco de Milita Merito • TIME 100 • Walk of the Brave plaque • Grand Cross with collar of the Order of Vytautas the Great vd
En TTT	http://biden.senate.gov
46-a Prezidanto de Usono
Dum	20-a de januaro 2021 –
Antaŭulo	Donald Trump
47-a Vicprezidanto de Usono
Dum	20-a de januaro 2009 – 20-a de januaro 2017
Prezidento	Barack Obama
Antaŭulo	Dick Cheney
Usona Senatano de Delavaro
Dum	3-a de januaro 1973 – 15-a de januaro 2009
Antaŭulo	J. Caleb Boggs
Sekvanto	Ted Kaufman
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Biden servis ses oficdaŭrojn, aŭ 36 jarojn, kiel senatano. Li estas la plej longe servinta senatano de Delavaro. Li prezidis la komitaton pri eksterlandaj rilatoj en la 110-a Kongreso.

Biden estis kandidato por la usona prezidenteco, sed ekskandidatiĝis post la antaŭbaloto de Iovao la 3-an de januaro 2008. Obama anoncis Biden kiel sian vicprezidentan kandidaton, per poŝtelefona tekst-mesaĝo al subtenantoj, la 23-an de aŭgusto 2008.

Biden publike indikis, ke li serioze konsideras kandidatiĝi denove por la voĉdono de 2016. Tamen je la 21-a de oktobro 2015, parolante ĉe la Roza Ĝardeno (apud la Blanka Domo), kun la edzino kaj prezidanto Obama apude, Biden anoncis sian decidon ne kandidatiĝi por la demokrata nomumo en la balotado de 2016.

Biden anoncis sian 2020 kandidatecon por prezidanto la 25-an de aprilo 2019, kaj en junio 2020, li atingis la 1.991-delegitan sojlon necesan por iĝi la kandidato de la partio. La 11-an de aŭgusto 2020, Biden anoncis, ke usona senatano Kamala Harris estos vicprezidantkandidato en la prezidanta elekto en 2020. Biden venkis en la usonaj prezidantaj balotoj de 3-a de novembro 2020 kontraŭ la tiama prezidanto Donald Trump, kaj li oficiale iĝis prezidanto de Usono la 20-an de januaro 2021.

Je la tagon de sia inaŭguro, Biden havis 78 jarojn kaj du monatojn, la plej maljuna prezidanto en la momento de sia inaŭguro (Trump tenis la antaŭan rekordon, kiu havis 70 jarojn dum sia inaŭguro) kaj la plej maljuna aktuala prezidanto (Ronald Reagan, kiu estis 77-jara kiam li finis sian antaŭan mandaton). Li ankaŭ estas la unua prezidanto kies hejmŝtato estas Delavaro. Krome li estas la dua katolika prezidanto en la historio post John Fitzgerald Kennedy; Kaj la dua prezidanto, post Richard Nixon, kiu estis elektita prezidanto post sia periodo kiel vicprezidanto finiĝis.

 

Joseph Robinette Biden Jr. naskiĝis la 20an de novembro 1942, ĉe la Hospitalo de St. Mary en Scranton, Pensilvanio, al Catherine Eugenia "Jean" Biden (naske Finnegan) kaj Joseph Robinette Biden Sr. La plej maljuna infano en katolika familio, li havas fratinon, Valerie kaj du fratojn, Francis kaj James. Jean havis irlandan geneologion, kaj Joseph Sr. havis anglan, francan, kaj irlandan geneologion.

La patro de Biden estis riĉa, sed suferis financajn problemojn ĉirkaŭ la tempo kiam Biden naskiĝis kaj dum pluraj jaroj la familio loĝis kun la patrinaj geavoj de Biden. Scranton spertis ekonomian malpliiĝon dum la 1950aj jaroj kaj la patro de Biden ne povis trovi konstantan laboron. Komence en 1953, la familio loĝis en apartamento en Claymont, Delavaro, kaj poste translokiĝis al domo en apuda Mayfield. Biden Sr. poste fariĝis sukcesa vendisto de uzitaj aŭtoj, kun familio en mezklasa vivstilo.

Ĉe Akademio Archmere en Claymont, Biden ludis basbalon kaj estis elstara ludanto en la mezlerneja usona futbala teamo. Kvankam ne bona studento, li estis klasa prezidanto en la tria kaj kvara jaroj. Li diplomiĝis en 1961. Ĉe la Universitato de Delavaro en Newark, Biden nelonge ludis unuajaran usonan futbalon kaj, kiel neelstara studento, gajnis bakalaŭron en 1965 kun duobla specialiĝo pri historio kaj politika scienco kaj subspecialiĝo en la angla lingvo.

Biden havas balbutadon, kiu pliboniĝis dum la dudekaj aĝoj. Li diras, ke li malpliigis ĝin elparolante poezion antaŭ spegulo, sed kelkaj observantoj diris, ke ĝi influis lian elfaron en la prezidentaj debatoj de la demokratia partio de 2020.

Je la 27a de aŭgusto, 1966, Biden geedziĝis kun Neilia Hunter (1942–1972), studento ĉe Universitato de Syracuse, post superirante la barilon de la nevolemo de ties gepatroj pri tio, ke ŝi geedziĝas kun katolikulo. La ceremonio okazis en katolika preĝejo en Skaneateles, Nov-Jorko. Ili havis tri infanojn: Joseph R. "Beau" Biden III (1969–2015), Robert Hunter Biden (naskite 1970), kaj Naomi Christina "Amy" Biden (1971–1972).

 

En 1968, Biden gajnis diplomon pri juro de Lernejo de Juro de la Universitato Syracuse, rangis 76a en sia klaso de 85 studentoj, post malsukceso en kurso pro agnoskita "eraro" kiam li kopiis artikolon el jura gazeto por eseo, kiun li verkis dum la unua jaro ĉe la lernejo de juro. Li fariĝis advokato de Delavaro en 1969.

Biden ne publike subtenis aŭ kontraŭis la Vjetnamian Militon ĝis sia kandidatiĝo por la senato kaj kontraŭis la kondukon de Nixon pri la milito. Dum la studado ĉe la Universitato de Delavaro kaj la Universitato de Syracuse, Biden ricevis kvin soldatiĝajn prokrastojn, kiam la plejparto de soldatoj estis sendataj al la Vjetnamia Milito. En 1968, baze de fizika ekzameno, oni donis al li kondiĉan kuracan prokraston; en 2008, proparolanto por Biden diris, ke la kialo estis "adoleska astmo".

En 1968, Biden estis oficisto en advokata firmao en Wilmington gvidita de eminenta loka respublikano William Prickett kaj, li poste diris, ke li "pensis pri si kiel respublikano". Li malŝatis la konservativan rasan politikon de la aktuala demokrata guberniestro de Delavaro Charles Terry kaj subtenis pli liberalan Respublikanon, Russell W. Peterson, kiu venkis kontraŭ Terry en 1968. Lokaj respublikanoj varbis al Biden sed li registris sin senpartia pro sia malŝato de respublikana prezidenta kandidato Richard Nixon.

En 1969, Biden laboris advokate unue kiel publika defendanto kaj poste ĉe firmao gvidita de loka aktiva demokrato, kiu nomumis lin al la Demokrata Forumo, grupo klopodanta reformi kaj revigligi la ŝtatan partion; Biden poste reregistris sin kiel demokrato. Li kaj alia advokato ankaŭ starigis advokatan firmaon. Firmaa juro, tamen, ne plaĉis al li kaj kriminalaa juro ne pagis bonan salajron. Li aldonis al sia enspezo administrante nemoveblaĵojn.

En 1970, Biden kandidatiĝis por la seĝo de la 4a distrikto de la gubernia konsilio de New Castle, subtenante liberalan idearon, inkluzive publikan domaron en la antaŭurboj. La seĝo estis tenata de respublikano Henry R. Folsom, kiu kandidatiĝis en la 5a distrikto post ŝanĝo de konsiliaj distriktoj. Biden gajnis la ĝeneralan balotadon venkante respublikanon Lawrence T. Messick kaj enposteniĝis la 5an de januaro 1971. Li servis ĝis la 1a de januaro 1973 kaj demokrato Francis R. Rapida enposteniĝs post li. Dum sia tempo en la gubernia konsilio, Biden kontraŭis grandajn aŭtovojajn projektojn, kiuj laŭ lia argumento povus interrompi kvartalojn de Wilmington.

Usona Senata kampanjo de 1972 en Delavaro

 

En 1972, Biden venkis kontraŭ respublikana enpostenanto J. Caleb Boggs por fariĝi la usona senatano de Delavaro. Li estis la nura demokrato, kiu volis defii Boggs-n. Kun minimumaj kampanjaj financoj, oni ne kredis, ke li havis ŝancon de venko. Familianoj administris kaj laboris en la kampanjo, kiu dependis je renkontado kun voĉdonantoj kaj permana disdonado de paperojn priskribantajn liajn kredojn, metodo farebla pro la malgrandeco de Delavaro. Li ricevis helpon de la sindikato AFL–CIO kaj de demokrata opinisondisto Patrick Caddell. Lia idearo temis ĉefe pri la medio, retiro el Vjetnamio, civilaj rajtoj, amasa veturilo, egalecaj impostoj, saneca prizorgo, kaj publika malkontenteco pri "kutima politiko". Kelkajn monatojn antaŭ la balotado, Biden estis malantaŭ Boggs je preskaŭ tridek procentaĵoj, sed lia energio, alloga juna familio, kaj kapablo konekti kun la emocioj de voĉdonantoj helpis lin kaj li venkis kun 50.5 procento de la voĉdono. Ĉe la tempo de sia balotado, li havis ankoraŭ 29 jarojn, sed atingis la konstitucie postulitan aĝon de 30 antaŭ ol li komencis en la posteno de senatano.

Morto de edzino kaj filino

La 18an de decembro 1972, kelkaj semajnoj post la balotado, la edzino de Biden, Neilia, kaj unujarhava filino Naomi mortis en aŭta akcidento dum kristnaska butikumado en Hockessin, Delavaro. Frapis la aŭton de Neilia kamionego dum ŝi ekveturis en stratkrucon. Iliaj filoj Beau (3-jarhava) kaj Hunter (2-jarhava) travivis la akcidenton kaj preniĝis al la hospitalo en modera kondiĉo, Beau kun rompita kruro kaj aliaj vundoj, kaj Hunter kun negrava krania frakturo kaj aliaj kapaj vundoj. Biden konsideris eksiĝi por zorgi ilin, sed Gvidanto de la Plimulto de la Senato Mike Mansfield persvadis lin ne fari tion.

Jarojn poste, Biden diris, ke oni diris al li, ke la ŝoforo de la kamiono supoze drinkis alkoholon antaŭ la kolizio. La familio de la ŝoforo neis la aserton kaj la polico neniam legitimis ĝin. Biden poste pardonpetis al la familio.

La akcidento plenigis lin per kolero kaj religia dubo. Li skribis, ke li "sentis, ke Dio faris hororan ruzon" kontraŭ li, kaj li havis problemojn pri koncentrado en la laboro.

Dua geedziĝo

 

Biden dankas sian duan edzinon, instruisto Jill Tracy Jacobs, pro la renovigo de sia intereso pri politiko kaj vivo. Ili renkontis unu la alian en 1975 ĉe blinda rendevuo kaj geedziĝis ĉe la kapelo dela Unuiĝintaj Nacioj en Nov-Jorko je la 17a de junio 1977. Ili pasigis sian mielmonaton ĉe Lago Balatono en la Hungara Popola Respubliko, malantaŭ la Fera Kurteno. Ili estas romaj katolikoj kaj ĉeestas meson ĉe la preĝejo St. Joseph's on the Brandywine en Greenville, Delavaro. Ilia filino Ashley Biden (naskite 1981) estas socia laboristo. Ŝi geedziĝis kun kuracisto Howard Krein. Beau Biden fariĝis Armea Juĝ-Advokato en Irako kaj pli poste Ĝenerala Advokato de Delavaro; li mortis pro cerba kancero en 2015. Hunter Biden estas Vaŝingtona lobiisto kaj investada konsilisto.

Instruado

De 1991 ĝis 2008, Biden estis aldona profesoro, kaj kune instruis kurson pri sur konstitucia juro ĉe la Widener Universitata Lernejo de Juro. La kurso ofte havis atendliston. Biden foje flugis reen de eksterlanda loko por instrui la klason.

Agado en la senato

 

En januaro 1973, Sekretario de la Senato Francis R. Valeo enpostenigis Biden-on en la Delavara Fako de la Kuraca Centro de Wilmington. Ĉeestis liaj filoj Beau (kies kruro estis ankoraŭ en kuraco pro la aŭta akcidento) kaj Hunter kaj aliaj familianoj. Havante 30 jarojn, li estis la sesa plej juna senatano en Usona historio.

Por vidi siajn filojn, Biden veturis per trajno inter sia Delavara hejmo kaj Vaŝingtono—74 minutojn je ĉiu vojo—kaj daŭrigis ĉi tiun kutimon dum siaj 36 jaroj en la Senato.

Dum siaj fruaj jaroj en la Senato, Biden laboris plej multe pri protektado de aĉetantoj kaj mediaj aferoj kaj petis pli fortan respondecon de la registaro. En intervjuo en 1974, li priskribis sin liberalulo pri civilaj rajtoj kaj liberoj, maljunuloj, kaj saneco, sed konservativa pri aliaj aferoj, inkluzive aborto kaj armea konskripcio.

 

En sia unua jardeko en la senato, Biden laboris plejparte pri kontrolado de armiloj. Post kiam Kongreso malsukcesis ratifiki la traktaton SALT 2 subskribitan en 1979 de sovetia ĝenerala sekretario Leonid Breĵnev kaj Prezidanto Jimmy Carter, Biden kunvenis kun sovetia Fremda Ministro Andreo Gromiko por komuniki usonajn koncernojn kaj atingis ŝanĝojn kiuj traktis kontraŭstarojn de la Senata Komitato pri Eksterlandaj Rilatoj. Kiam la registaro de Reagan deziris interpreti malstrikte la traktaton SALT 1 de 1972 por permesi la kreadon de la Strategia Defenda Iniciato, Biden argumentis por strikta sekvo de la traktato. Li ricevis konsiderindan atenton kiam li mallaŭdis Sekretarion de Stato George Shultz ĉe senata kunsido pro la subteno de la registaro de Reagan de Sud-Afriko malgraŭ ĝia daŭra politiko de rasapartismo.

Biden fariĝis Ranga Membro de la Malplimulto de la Senata Komitato pri Juro en 1981. En 1984, li estis demokrata manaĝero por la sukcesa leĝiĝo de la Ampleksa Krimkontrola Leĝo. Liaj subtenantoj laŭdis lin pro la modifado de kelkaj plej malbonaj partoj de la leĝo kaj ĝi estis lia plej grava leĝa plenumo je tiu tempo. En 1994, Biden helpis leĝigi la Leĝon pri Perforta Krimkontrolo, ankaŭ nomita la Krima Leĝo de Biden, kiu inkluzivis malpermeson de atencaj armiloj, kaj la Leĝo pri Perforto Kontraŭ Virinoj, kiu li nomis sian plej gravan leĝon. La krima leĝo de 1994 ne estis populara inter progresemuloj kaj estis kritikita pro la rezultanta amasa enkarcerigado. En 2019, Biden diris, ke lia rolo pri leĝo estis "granda eraro", citante ĝian politikon pri krakkokaino kaj dirante, ke la leĝo "malliberigis tutan generacion".

En 1993, Biden voĉdonis por kondiĉo kiu konsideris samseksemecon neakordigebla kun militista vivo, tiel malpermesante al gejoj servi en la armeo. En 1996, li voĉdonis por la Leĝo pri Defendo de Geedziĝo, kiu malpermesis al la federacia registaro agnoski samseksajn geedziĝojn, tiel barante homojn en tiaj geedziĝoj de egala protekto sub federacia leĝo kaj permesante al ŝtatoj fari same. En 2015, juĝoj decidis, ke la leĝo estis kontraŭkonstitucia en la kazo Obergefell v. Hodges.

Enposteniĝinte al la senato en 1972, Biden estis reelektita en 1978, 1984, 1990, 1996, 2002, kaj 2008, regule ricevante ĉirkaŭ 60% de la voĉdono. Je 2020, li estis la 18a plej longe servanta senatano en usona historio.

Kontraŭstaro al aŭtobusigado

En la mezaj 1970aj jaroj, Biden estis unu el plej fortaj kontraŭantoj de la senato kontraŭ la uzo de aŭtobusigado por venigi diversajn rasojn en la samajn lernejojn. Liaj voĉdonantoj en Delavaro forte kontraŭis ĝin kaj tia kontraŭstaro tutlande poste gvidis lian partion al la plejparta forlaso de lernejaj rasmiksigaj politikoj. En lia unua senata kampanjo, Biden esprimis subtenon por aŭtobusigado kiel kuraco al laŭjura rasapartigo, kiel en la sudo de Usono, sed kontraŭis ĝin por solvi laŭfaktan rasapartigon devenantaan de loĝejoj de homoj de malsamaj rasoj en malsamaj kartvaloj, kiel en Delavaro. Li kontraŭis proponitan konstitucian ŝanĝon, kiu malpermesus aŭtobusigadon tute.

En majo 1974, Biden voĉdonis haltigi proponon enhavantan kontraŭaŭtobusadan kaj kontraŭrasmiksigajn alineojn sed poste voĉdonis por modifita versio enhavanta mencion, ke ĝi ne celas malfortigi la potencon de la juĝistaro por efektivigi la 5a Amendo kaj 14a Amendo al la Usona konstitucio. En 1975, li subtenis proponon kiu malpermesus, ke la Ministrejo de Sano, Eduko, kaj Bonfaro ne donu federaciajn financojn al distriktoj kiuj rifuzis miksigi rasojn. Li diris, ke aŭtobusigadon estis "bankrotinta ideo [kontraŭ] la ĉefa regulo de ofta sento" kaj ke lia kontraŭstaro faciligus al aliaj liberaluloj diri same. Samtempe li subtenis iniciatojn pri domaro, laborpostenaj ŝancoj, kaj voĉdonaj rajtoj. Biden subtenis leĝon, kiu malpermisis la uzon de federaciaj financoj por transporti studentojn al lernejo kiu ne estas plej proksima al lia domo. En 1977, li kunproponis ŝanĝon kiu fortigis tiun leĝon, kiu prezidanto Carter en leĝigis per subskribo en 1978.

Cerbaj operacioj

En februaro 1988, post pluraj okazaĵoj de pliseveriĝanta kola doloro, Biden iris per ambulanco al Armea Kuraca Centro Walter Reed por operacio ĝustigi likantan interkranian beran aneŭrismon. Dum resaniĝo, li spertis pulman embolion, grava komplikaĵo. Post dua aneŭrismo estis ĥirurgie riparita en majo, la resaniĝo de Biden tenis lin for de la senato dum sep monatoj.

Prezidenta kampanjo de 1988

 

Biden formale deklaris sian kandidatiĝon por la Demokrata prezidenta nomumo de 1988 je la 9a de junio,1987. Oni konsideris lin forta kandidato pro lia modereco, lia parolkapablo, lia alta posteno kiel estro de la Senata Komitato pri Juro dum la okazonta kunveno pri la nomumo de Robert Bork por la Supera Kortumo, kaj lia ŝatemo inter bumeroj. Li estus la dua plej juna homo iam elektita kiel prezidanto, post John F. Kennedy. Li levis pli da mono en la unua kvarono de 1987 ol iu ajn alia kandidato.

En aŭgusto bataloj inter laborantoj en lia kampanjo rezultis je konfuzaj mesaĝoj al la voĉdonontaro, kaj en septembro, oni akuzis lin pri la plagiado de parolado de la gvidanto de la brita Labora Partio Neil Kinnock. La parolado de Biden havis similajn frazojn pri esti la unua persono en sia familio ĉeesti universitaton. Biden citis Kinnock-on pri tio je antaŭaj okazaĵoj, sed ne faris tion je du okazaĵoj je la malfinaj tagoj de aŭgusto.^:230–232

Antaŭe en tiu jaro li ankaŭ uzis frazojn de 1967 parolado de Robert F. Kennedy (pri kio liaj adjutantoj kulpigis sin) kaj mallongan frazon de la inaŭgura parolado de John F. Kennedy. Du jaroj antaŭe li uzis alineon de Hubert Humphrey de 1976. Biden respondis, ke politikistoj ofte prunteprenas unu de la alia sen citaĵo, kaj ke unu el la aliaj kandidatoj, Jesse Jackson, telefonis al li por atentigi lin, ke Jackson uzis la saman alineon de Humphrey kiun Biden uzis.

Kelkajn tagojn poste, okazaĵo en jurlernejo en kiu li tiris tekston el artikolo en la gazeto Fordham Law Review sen sufiĉa citaĵo estis diskonigita. Biden devis ripeti la kurson kaj sukcesis kun altaj notoj. Je la peto de Biden, la Komitato de Profesia Respondeco de la Supera Kortumo de Delavaro rerigardis la okazaĵon kaj konkludis, ke li malobservis neniujn regulojn.

Li faris plurajn falsajn aŭ troigajn asertojn pri sia frua vivo: ke li gajnis tri diplomojn en altlernejo, ke li ĉeestis jurlernejon kun plena financdonacon, ke li diplomiĝis en la supra duono de sia klaso, kaj ke li marŝis en la civilrajta movado. La limigita kvanto de alia novaĵo pri la prezidenta konkurenco amplifis ĉi tiujn sciigojn kaj je la 23a de septembro 1987, Biden retiris sin el kandidatiĝo, dirante, ke lia kandidateco estis kovrita de "la troigita ombro" de liaj pasintaj eraroj.

Kinnock mem estis pli pardonema. La du homoj renkontis unu kun la alia en 1988, formante daŭrantan amikecon.

Senata Komitato pri Juro

 

Biden estis longtempa membro de la Senata Komitato pri Juro. Li estris de 1987 ĝis 1995 kaj estis Ranga Membro de la Malplimulto de 1981 ĝis 1987, kaj denove de 1995 ĝis 1997.

Biden estris dum du tre disputigaj nomumoj por la Usona Supera Kortumo. Kiam Robert Bork nomumiĝis en 1988, Biden neigis sian aprobon‍—‌donitag en intervjuo la antaŭag jaro‍g—‌de hipoteza kandidatiĝo de Bork. Konservativuloj estis kolerigitaj, sed je la fino de la kunvenoj, oni laŭdis Biden-on pro lia justeco, amuzeco, kaj kuraĝo. Malakceptante la argumentojn de kelkaj kontraŭantoj de Bork, Biden kadris sian kontraŭstaron kiel la konflikto inter la forta originalismo de Bork kaj la vidpunkto ke la Usona Konstitucio provizas rajtojn al libereco kaj privateco preter tiuj eksplicite specifitaj en ĝia teksto. La kandidatigo de Bork estis malakceptita en la komitato je voĉdono 9–5 voĉdono, kaj poste en la plena senato 58–42.

Dum la nomumo de Clarence Thomas en 1991, la demandoj de Biden pri konstituciaj temoj estis ofte kompeksaj ĝis nivelo, ke Thomas foje ne komprenis ilin kaj Thomas poste skribis, ke la demandoj de Biden estis similaj al "pilkoj plenaj je fazelojo". Post kiam la komitata kunsido finiĝis, la publiko lernis, ke Anita Hill, profesoro ĉe la jura lernejo de la Universitato de Oklahomo, estis akuzinta, ke Thomas faris nebonvenajn seksajn rimarkojn kiam ili laboris kune. Biden sciis pri kelkaj ĉi tiuj akuzoj, sed komence menciis ilin nur al la komitato ĉar Hill tiam ne volis atesti pri ili. La komitata kunsido remalfermiĝis kaj Hill atestis, sed Biden ne permesis ateston de aliaj atestantoj, ekzemple de virino kiu estis farinta similajn akuzojn, kaj de fakulojn pri la temo, dirante, ke li deziris konservi la privatecon de Thomas kaj la dececon de la kunsido. La plena senato konfirmis Thomas-on per voĉdono de 52–48, kun Biden voĉdonante kontraŭe. Liberalaj juraj rekomendantoj kaj la virinaj grupoj sentis forte, ke Biden mistraktis la kunsidojn kaj ne faris sufiĉe por subteni Hill-on. Biden poste serĉis virinojn por labori en la Komitato pri Juro kaj emfazis la aferojn de virinoj en la leĝdona tagordo de la komitato. En 2019, li diris al Hill, ke li bedaŭris sian traktadon de ŝi, sed Hill diris poste, ke ŝi restis nekontentigita.

Biden kritikis Sendependan Advokaton Ken Starr dum la enketoj en la 1990aj jaroj pri la polemiko de Whitewater kaj la skandalo de Lewinsky, dirante "estos malvarma tago en infero" antaŭ ol alia sendependa advokato havos similajn potencojn. Li voĉdonis senkulpigi dum la akuzon de Prezidanto Clinton. Dum la 2000aj jaroj, Biden proponis bankrotan leĝon deziratan de donantoj de kreditkartoj. Clinton vetois la leĝon en 2000, sed ĝi enleĝigis ĝin en 2005 kiel la Leĝo pri Evitigo de Fitrakto de Bankroto kaj Protekto de Aĉetantoj, kiam Biden estis unu el nur 18 demokratoj kiuj voĉdonis por ĝi, dum estraj demokratoj kaj organizaĵoj pri rajtoj de aĉetantoj kontraŭis ĝin. Kiel senatano, Biden forte subtenis pliigi financadon de Amtrak kaj fervojan sekurecon.

Senata Komitato pri Eksterlandaj Rilatoj

 

Biden estis delonga membro de la Senata Komitato pri Eksterlandaj Rilatoj. Li fariĝis ĝia ranga malplimulta membro en 1997 kaj estris ĝin de junio 2001 ĝis 2003 kaj de 2007 ĝis 2009. Liaj opinioj estis ĝenerale de liberala internaciisto. Li kunlaboris efike kun respublikanoj kaj foje kontraŭis anojn de sia propra partio. Dum ĉi tiu tempo li renkontis kun almenaŭ 150 gvidantoj de 60 landoj kaj internaciaj organizaĵoj, fariĝante bone konata demokrata voĉo pri eksterlanda politiko.

Biden voĉdonis kontraŭ permeso por la Golfa Milito en 1991, same kun 45 el la 55 demokrataj senatanoj. Li diris, ke Usono portas preskaŭ ĉiom da ŝarĝo en la kontraŭ-Iraka koalicio.

Kiel estro, Biden kontribuis al la sukcesa instigado al Clinton doni la rimedojn kaj politikan penon por realigi tion, kio fariĝis la Interkonsento de Sankta Vendreda Interkonsento de 1998 inter la registaroj de Irlando kaj Britio per la Nord-Irlanda pacprocedo.

En 1999, dum la Kosova Milito, Biden subtenis la bombado de NATO al la Federacia Respubliko de Jugoslavio. Li kaj senatano John McCain kunproponis la Kosova Rezolucio de McCain-Biden, kiu petis al Clinton uzi ĉian necesan forton, inkluzive surterajn soldatojn, por alfronti Milošević pri jugoslavaj agoj kontraŭ etnaj albanoj en Kosovo.

 

Post esplorado de la ebleco de kandidatiĝo en pluraj antaŭaj cikloj, en januaro 2007, Biden deklaris sian kandidatiĝon en la balotado de 2008. Dum lia kampanjo, Biden plej multe parolis pri la Iraka Milito, sia historio kiel estro de gravaj senataj komitatoj, kaj sia sperto pri eksterlanda politiko. En la mezo de 2007, Biden emfazis sian ekspertecon pri eksterlanda politiko kompare kun Obama. Biden estis konata pro siaj unu-liniaj respondoj dum la kampanjo. En unu debato li diris pri respublikana kandidato Rudy Giuliani: "Nur estas tri aferoj kiujn li mencias en frazo: substantivo, kaj verbo, kaj 9/11."

Biden havis malfacilecon trovi financon kaj malsukcesis venigi homojn al siaj amaskunvenoj. Li neniam leviĝis supuer unuciferaj procentaĵoj en naciaj opinisondaĵoj de la demokrataj kandidatoj. En la unua balotado je la 3a de januaro 2008, Biden rangis kvine en Iovao, ricevinte iomete malpli ol unu procento de la ŝtataj delegitoj. Li retiris sin el la kandidatiĝo tiun vesperon.

Malgraŭ ĝia malsukceso, la kampanjo de Biden en 2008 levis lian staturon en la politika mondo.^:336  Precipe, ĝi ŝanĝis la interrilaton inter Biden kaj Obama. Kvankam ili servis kune en la Senata Komitato pri Eksterlandaj Rilatoj, ili ne havis proksimajn rilatojn: Biden indignis pri la rapida politika altiĝo de Obama, dum Obama rigardis Biden kiel parolema kaj ne respektema.^{:28, 337–338}  Koninte unu kun la alia dum 2007, Obama ŝatis la kampanjan stilon de Biden kaj la ŝatemo de laborklasaj balotantoj, kaj Biden diris, ke li konvinkiĝis, ke Obama estis "la vera afero". ^{:28, 337–338}, ^{:28, 337–338}

 

Mallonge post kiam Biden retiris sin de prezidenta kandidatiĝo, Obama private diris al li, ke li volis trovi gravan postenon por Biden en sia registaro. Biden malakceptis la unuan peton de Obama por taksi lin por la vicprezidenta posteno, timante, ke la vicprezidanteco reprezentus perdon en statuso kaj voĉo de lia posteno en la senato, sed lia vidpunkto poste ŝanĝiĝis. En frua aŭgusto, Obama kaj Biden renkontiĝis en sekreta diskuto de la ebleco kaj kreskigis fortan personan interrilaton. La 22an de aŭgusto 2008, Obama anoncis, ke Biden estos lia vicprezidanto. The New York Times ĵurnalo raportis, ke la strategio malantaŭ la elekto esprimis deziron plenigi kandidatecon kun iu kun sperto pri eksterlanda politiko kaj nacia sekureco—anstataŭ helpi gajni specifajn ŝtatojn aŭ emfazi la mesaĝon de ŝanĝo" de Obama. Aliaj atentigis la fakton, ke Biden estas ŝatata de mezklasaj kaj malaltklasaj balotantoj, kaj lian emon agreseme defii respublikanan nomumiton John McCain en maniero kiu ŝajne foje malkomfortigis Obama-n. Akceptante la oferto de Obama, Biden ŝancelis la eblon de kandidatiĝo por prezidanto denove en 2016, sed liaj rimarkoj en postaj jaroj ŝajne retroiris de tiu sinteno, ĉar li ne deziris malgrandigi sian politikan potencon pro tio, ke li ŝajnis sen intereso pri antaŭeniro. Biden estis oficiale nomumita por vicprezidanto la 27an de aŭgusto per voĉa voĉdono ĉe la Demokrata Nacia Kongreso de 2008 en Denvero.

La 4an de novembro 2008, Obama kaj Biden estis elektitaj kun 53% de la populara voĉdono kaj 365 elektistaj voĉdonoj kontraŭ 173 de McCain–Palin.

La unua oficperiodo (2009-2013)

 

Biden diris, ke li intencis elimini kelkajn eksplicitajn postenojn faritajn de la vicprezidanto de George W. Bush, Dick Cheney, kaj ne intencis kopii iun ajn antaŭan vicprezidantecon. Li estris la prezidentiĝan teamon de Obama kaj gvidis iniciaton por plibonigi la ekonomian bonfarton de mezklasanoj. En frua januaro 2009, en sia fina ago kiel estro de la Komitato pri Fremdaj Rilatoj, li vizitis la gvidantojn de Irako, Afganio, kaj Pakistano, kaj la 20an de januaro li fariĝis la 47a vicprezidanto de Usono‍—‌la unua vicprezidanto kiu venis de Delavaro, kaj la unua romkatolika vicprezidanto.

Obama baldaŭ komparis Biden-on al korbopilkisto "kiu faras aĵojn kiuj ne aperas en la statistika folio". En majo, Biden vizitis Kosovon kaj asertis la usonan vidpunkton, ke ĝia "sendependeco estas nerevokebla". Biden perdis internan debaton al Sekretario de Ŝtato Hillary Clinton pri la sendado de 21 000 novajn soldatojn al Afganio, sed lia skeptikeco havis valoron kaj en 2009, la vidpunkto de Biden akiris pli da influo kiam Obama rekonsideris sian afganian strategion. Biden vizitis Irakon proksimume ĉiujn du monatojn, fariĝante la ĉefa reprezentanto de la registraro en la livero de mesaĝoj al la iraka gvidantaro pri atendata progreso tie. Pli ĝenerale, kontrolado de iraka politiko fariĝis la respondeco de Biden: Oni diras, ke Obama diris, "Joe, vi faru Irakon." Biden diris, ke Irako "povas esti unu el la grandaj atingoj de ĉi tiu registaro". Lia vizito al Irako en januaro 2010 en la mezo de tumulto pri malpermesitaj kandidatoj de la okazonta iraka parlamenta balotado rezultis, ke 59 el la kelkcent kandidatoj rekandidatiĝis de la iraka registaro du tagojn poste. Je 2012, Biden estis farinta ok vizitojn tien, sed lia kontrolo de usona politiko en Irako malpliiĝis post la eliro de usonaj soldatoj en 2011.

 

Biden kontrolis infrastrukturan elspezadon de la ekonomia stimula leĝo de Obama celita helpi kontraŭagi la daŭrantan ekonomian krizon. Dum ĉi tiu periodo, Biden estis kontenta, ke neniuj gravaj okazaĵoj de malŝparado aŭ koruptado okazis, kaj kiam li finis tiun rolon en februaro 2011, li diris, ke la nombro de fraŭdaj okazaĵoj kun stimula mono estis malpli ol unu procento.

Je la fino de aprilo 2009, la ekstermesaĝa respondo de Biden al demando dum la komenco de la gripa pandemio, ke li konsilus al familianoj ne veturi en aviadiloj aŭ metrooj, kaŭzis la prezidanton rapide nei tion. La rimarko revivigis la reputacion de Biden pri misparoloj. Pliiĝanta senlaboreco dum julio 2009 igis al Biden agnoski, ke la registaro "miskonstatis kiom malbona la ekonomio estis" sed tenis konfidon, ke la stimula leĝo kreos multajn pliajn laborpostenojn kiam la rapideco de elspezoj pliiĝos. Malgraŭ iliaj malsamaj personecoj, Obama kaj Biden amikiĝis, parte baze de la filino de Obama, Sasha, kaj la nepino de Biden, Maisy, kiuj kune ĉeestis Lernejon Sidwell Friends.

 

Membroj de la Obama registaro diris, ke la rolo de Biden en la Blanka Domo estis kontraŭanto kiu devigis al aliaj homoj defendi siajn opinion. Rahm Emanuel, estro de personaro de la Blanka Doma, diris, ke Biden helpis kontraŭi grouppensadon. Amaskomunikila sekretario de la Blanka Domo Jay Carney, eksa komunika direktoro de Biden, diris, ke Biden havis la rolon de "la malbonulo en la Situacia Ĉambro". Alia altranga konsilanto de Obama diris, ke Biden "ĉiam pretas esti la mefito ĉe la familia pikniko por certigi, ke ni estas kiel eble plej intelekte honestaj." Obama diris, "La plej bona aĵo pri Joe estas, ke kiam ni kunigas ĉiujn, li vere devigas al homoj pensi kaj defendi siajn ideaojn, rigardi aferojn de ĉiu angulo, kaj tio estas tre valora por mi." La familio Biden tenis malstreĉitan atmosferon ĉe sia oficiala loĝejo en Vaŝingtono, ofte gastigante siajn genepojn, kaj regule revenis al sia hejmo en Delavaro.

Biden kampanjis multe por demokratoj en la balotado de 2010, kun sinteno de optimismo fronte al prognozoj de grandskalaj malsukcesoj por la partio. Post grandajn respublikanajn sukcesoj en la balotadoj kaj la foriro la estro de personaro de la Blanka Doma Rahm Emanuel, la pasintaj interrilatoj de Biden kun respublikanoj en Kongreso fariĝis pli grava. Li gvidis la sukcesan penon por akiri la aprobon de la senato por la Nova Traktato START. En decembro 2010, la pledado de Biden por kompromiso, sekvita de liaj intertraktadoj kun la gvidanto de la malplimulto de la senato Mitch McConnell, estis gravegaj por produkti la kompromisan impostan leĝon, kiu inkluzivis intertempan etendon de la impostaj malpliigoj de antaŭa prezidanto Bush. Biden tiam gvidis la klopodon vendi la interkonsenton al nevolemaj demokratoj en Kongreso. La leĝo sukcesis kiel la Leĝo pri Imposta Malpliigo, Reaŭtoritatigo de Senlaboreca Asekuro, kaj Kreigo de Laborpostenoj de 2010.

En marto 2011, Obama delegis al Biden gvidi intertraktadojn kun Kongreso por decidi federaciajn elspezadajn nivelojn por la cetero de la jaro kaj eviti fermon de la registaro. Je majo 2011, ses kongresaj membroj estis penantaj atingi dupartian interkonsenton por levi la usonan ŝuldan plafonon kiel parto de entuta plano por malpliigi superelpezadon. La krizo de la usona ŝulda plafono evoluis dum la sekvantaj kelkaj monatoj, sed la interrilato de Biden kun McConnell denove estis gravega por solvi ĝin, en la formo de la Buĝeta Direkta Leĝo de 2011, subskribita de la prezidanto je la 2a de aŭgusto 2011, je la sama tago de neniam antaŭe okazinta usona nerepago okazus. Biden pasigis pli da tempo ol iu ajn marĉande kun Kongreso pri la ŝulda afero, kaj unu respublikana laboranto diris, "Biden estas la sola ulo kun vera intertrakta aŭtoritato, kaj [McConnell] scias, ke tio, kion li diras, estas fidinda. Li estis gravega al la interkonsento."

La dua oficperiodo (2014-2017)

 

Biden estis inaŭgurita al dua oficperiodo la 20an de januaro 2013, ĉe malgranda ceremonio ĉe Nombro Unu Observatory Circle, sia oficiala loĝejo, kun Juĝo Sonia Sotomayor (publika ceremonio okazis la 21an de januaro).

Biden ne partoprenis multe en diskutoj, kiuj gvidis al la leĝiĝo en oktobro 2013 de la Leĝo pri Daŭrantaj Alproprigoj de 2014, kiu solvis la fermon de la federacia registaro de 2013 kaj la krizo pri la ŝulda plafono de 2013. Tio estis ĉar senata gvidanto de la plimulto Harry Reid kaj aliaj demokrataj gvidantoj ne inkluzivis lin en iuj rektaj diskutoj kun Kongreso, sentante, ke Biden donis tro multon dum antaŭaj intertraktadoj.

Biden preferis armi ribelulajn batalantojn de Sirio. Kiam Irako disfalis dum 2014, nova atento estis donata al la iraka federaciiga plano de Biden-Gelb de 2006, kaj kelkaj observantoj diris, ke Biden estis ĝusta ekde la komenco. Biden li mem diris, ke Usonon sekvos ISIL-on "al la pordoj de infero". Biden havis proksimajn interrilatojn kun pluraj latinamerikaj gvidantoj kaj estis taskigita pri la regiono. Li vizitis la regionon 16 fojojn dum sia tempo kiel vicprezidanto, pli ol iu ajn prezidanto aŭ vicprezidanto.

 

En 2015, John Boehner, estro de la Domo de Reprezentantoj, kaj Mitch McConnell, senata gvidanto de la plimulto, invitis israelan ĉefministron Benjamin Netanjahu paroladi antaŭ komuna sesio de Kongreso sen sciigi prezidanton Obama. Ĉi tiu spitemo de protokolo igis, ke Biden kaj pli ol 50 kongresaj demokratoj ne ĉeestis la paroladon de Netanjahu. En aŭgusto 2016, Biden vizitis Serbion, kie li renkontis kun serba prezidanto Aleksandar Vučić kaj esprimis siaj kompaton pri civilaj viktimoj de la bombado dum la Kosova Milito. En Kosovo, li ĉeestis ceremonion por renomi aŭtovojon kun la nomo lia filo Beau, en honoro de la servo de Beau al Kosovo en la trejnado de juĝistoj kaj advokatoj.

Biden neniam voĉdonis por decidi egalan balotadon en la Senato. Li estas la plej longtempa vicprezidanto kun ĉi tiu distingaĵo.

 

Post kiam li eksvicprezidantiĝis, Biden fariĝis profesoro ĉe la Universitato de Pensilvanio, kaj samtempe daŭris gvidi klopodojn trovi kuracojn por kancero. En 2017, li verkis memorlibron, Promise Me, Dad (Promesu al mi, Paĉjo) kaj faris vojaĝon por sciigi homojn pri la libro. Biden gajnis US$15.6 milionon en 2017–2018. En 2018, li donis paroladon por la mortinta senatano John McCain, laŭdante tio, ke McCain subtenis usonajn idealojn kaj dupartian amikecon.

Biden daŭre aprobis kandidatojn, kaj komenti pri politiko, klimata ŝanĝo, kaj la prezidanteco de Donald Trump. Li ankaŭ daŭris paroli por la rajtoj de gejoj. En 2019, Biden kritikis Brunejon pro ĝia intenco efektivigi islamajn leĝojn, kiuj permesus ŝtonmortigon pro adulto kaj gejeco, dirante, ke ĝi estas "abomena kaj malmorala" kaj dirante, ke "Estas neniu senkulpigaĵo—nek kulturo, nek tradicio—por ĉi tiu speco de malamo kaj senhumaneco." Je 2019, Biden kaj lia edzino raportis, ke iliaj valoraĵoj pliiĝis al inter US$2.2 miliono kaj US$8 miliono pro pagitaj paroladoj kaj kontrakto por verki aron de libroj.

Inaŭguro

 

Biden estis inaŭgurita kiel la 46a prezidanto de Usono la 20an de januaro 2021. Havante 78 jarojn, li estas la plej maljuna homo enposteniĝi kiel prezidanto. Li estas la dua katolika prezidanto (post John F. Kennedy) kaj la unua prezidanto kies hejma ŝtato estas Delavaro. Li estas la dua ne-aktuala vicprezidanto (post Richard Nixon en 1968) kiu enposteniĝis kiel prezidanton. Li estas ankaŭ la unua prezidanto de la Silenta Generacio.

La inaŭguro de Biden estis "mallaŭta afero malkiel iu ajn antaŭa inaŭguro" pro antaŭrimedoj pri la kronvirusa malsano kaj pro multe pliigitaj sekurecaj rimedoj pro minaco de vasta civila agitado. Biden faris la ĵuron de ofico sur la okcidentaj ŝtupoj de la Kapitolo kaj donis inaŭguran paroladon, sed neniuj spektantoj ĉeestis kaj neniuj paradoj aŭ inaŭguraj festoj okazis. Trump ne ĉeestis, fariĝante la unua eksiĝinta prezidanto ekde 1869 kiu ne ĉeestis la inaŭguron de sia posteulo.

Unuaj 100 tagoj

En siaj unuaj du tagoj kiel prezidanto, Biden subskribis 17 administrajn ordonojn, pli ol la plejmulto da lastatempaj prezidantoj dum iliaj unuaj 100 tagoj. Je la tria tago, ordonoj inkluzivis realiĝo al la Pariza Klimata Interkonsento, finigo de la stato de nacia krizo ĉe la landlimo kun Meksiko, direkto al la registaro realiĝi al la Monda Sana Organizaĵo, postulado pri vizaĝaj maskoj en federaciaj posedaĵoj, rimedoj por kontraŭbatali malsaton en Usono, kaj nuligo de permesiloj por la konstruo de la naftodukto Keystone XL. En la unuaj du semajnoj en la posteno, Biden subskribis pli multaj administraj ordonoj ol subskribi dum la unua monato en la posteo iu ajn alia prezidanto post Franklin D. Roosevelt.

La 4an de februaro 2021, Biden anoncis, ke Usono ĉesos sian subtenon por la Saŭda bomba kampanjo en Jemeno. Dum sia unua vizito al la Ŝtata Ministrejo kiel prezidanto, Biden diris, ke "ĉi tiu milito devas fini" kaj ke la konflikto kreis "humanitaran kaj strategian katastrofon." La 25an de februaro, Biden "bombis ejon en Sirio uzita de du miliciaj grupoj subtenataj de Irano responde al raketaj atakoj sur amerikaj soldatoj en la regiono dum la pasintaj du semajnoj." Tio ĉi estis la unua konata ago de la militistaro sub Biden.

Je la 11a de marto, la unua datreveno de la deklaro de la Monda Sana Organizo, ke kronviruso estas tutmonda pandemio, Biden subskribe enleĝigis la Leĝon pri la Usona Sava Plano de 2021, leĝo de ekomonia stimula helpo je US$1.9 triiliono, kiun li proponis kaj prilobiis, kiu celis rapidigi reboniĝon de Usono de la ekonomiaj kaj sanaj efikoj de la kronvirusa pandemio kaj la daŭranta ekonomia regreso. La leĝo inkluzivis rektajn pagojn al la plejpartoj de usonanoj, etendon de pliigitaj senlaborecaj helpaĵoj, financojn por vakcina disdonado kaj lernejaj remalfermiĝoj, subtenon por malgrandaj firmaoj kaj ŝtataj kaj lokaj registaroj, kaj pliigon de sanaj asekuraj subvencioj kaj de la infana impostkredito. Komenca propono de Biden inkluzivis pliigon de la federacia minimuma salajro al US$15 por horo, sed post kiam la senata parlamentano Elizabeth MacDonough decidis, ke inkluzivi la pliigon en buĝeta repaciga leĝo kontraŭus senatajn regulojn, demokratoj decidis ne peni malakcepti ties decidon kaj forigis la pliigon el la leĝo.

Ankaŭ en marto, dum pliiĝo de enmigrado al Usono de Meksiko, Biden diris al migrantoj, "Ne venu." Li diris, ke Usono estis aranĝanta planon por ke migrantoj "petu azilon en sia loko", sen foriri siajn devenajn lokojn. Dume, migrantaj plenkreskuloj "estas resendataj", Biden diris, en referenco al la daŭrigo de la politiko Titolo 42 de Trump por rapidaj eksterlandigoj. Biden antaŭe anoncis, ke li ne eksterlandigos neakompaniitajn migrantajn infanojn. La multiĝo de alvenoj de tiaj infanoj preterpasis la kapablon de ŝirmejoj por ili (antaŭ ol ili estis senditaj al mecenatoj), kaj rezulte Biden en marto direktis, ke la Federacia Agentejo de Administrado de Krizoj helpos administri ĉi tiujn infanojn.

La 14an de aprilo, Biden anoncis ke Usono prokrastos la retiron de ĉiuj soldatoj el la milito en Afganio ĝis la 11an de septembro, esprimante finon al rekta militista okupiĝo de Usono en Afganio post preskaŭ 20 jaroj. En februaro 2020, Trump fari interkonsenton kun la Talibano por tute forigi usonajn soldatojn antaŭ la 1a de majo 2021. Laŭ la ĵurnalo The Wall Street Journal, Biden malakceptis siajn altrangajn militistajn generalojn (Frank McKenzie, Austin Scott Miller, kaj Mark Milley), kiuj proponis reteni 2500 usonajn soldatojn por certigi afganan sekurecon dum retraktado de paca interkonsento kun la Talibano. La decido de Biden ricevis variajn reagojn, de subteno kaj trankviliĝo al timo pri la ebla disfalo de la afgana registaro sen usona subteno.

Je la 22a kaj 23a de aprilo, Biden kunvenigis internacian klimatan kunvenon, ĉe kiu li anoncis, ke Usono malpliigos siajn emisiojn de tervarmigaj gasoj je 50% ĝis 52% antaŭ 2030 kompare kun niveloj de 2005. Aliaj landoj ankaŭ pliigis siajn promesojn. Se la promesoj de la kunveno okazos, ili malpliigos tutmondajn tervarmajn emisiojn je la ekvivalento de 2.6 ĝis 3.7 miliardoj da toneloj da karbonda dioksido (GtCO₂e) antaŭ 2030.

Je la 28a de aprilo, Biden faris sian unuan paroladon kaj kuna sesio de Kongreso, en kiu li emfazis la efikecon de vakcinoj kontraŭ la kronvirusa malsano de 2019 kaj priparolis la retiron de soldatoj el Afganio, la murdon de George Floyd, kaj la atako al la usona kapitolo. Li urĝis al Kongreso leĝigi ampleksan enmigradan, pafilan, kaj sanzorgan reformon.

Majo kaj poste

 

En majo 2021, dum akriĝo en la israela–palestina konflikto, Biden esprimis sian subtenon por Israelo, dirante, ke "mia partio ankoraŭ subtenas Israelon" inter nekonsento de kelkaj demokratoj.

 

En junio 2021, Biden faris sian unuan viziton eksterlanden kiel prezidanto. Dum ok tagoj li vizitis Belgion, Svislandon, kaj Brition. Li ĉeestis kunveno de G7, kunvenon de NATO, kaj kunvenon de la Eŭropa Unio, kaj kunvenis persone kun rusa prezidanto Vladimir Putin.

Je la 17a de junio, Biden subskribis la Leĝo de Nacia Sendependeca Tago Juneteenth, kiu oficiale deklaris, ke Juneteenth estu federacia feria tago. Juneteenth estas la unua nova federacia feria tago post kiam Tago Martin Luther King Jr. estis deklarita feria tago en 1986.

En julio 2021, dum malrapidiĝo de vakcinado kontraŭ la kronviruso en Usono kaj la disvastiĝo de la delta variaĵo de SARS-CoV-2, Biden diris, ke la lando havas "pandemio por tiuj, kiuj ne ricevis vakcinon" kaj ke estas tial "ege grava", ke usonanoj ricevu vakcinon, propagandante pri la efikeco de la vakcinoj kontraŭ enhospitaliĝoj kaj mortoj pro la kronvirusa malsano. Li ankaŭ kritikis la disvastiĝon de misinformo pri la kronvirusa malsano en socia amaskomunikilaro, dirante, ke ĝi estas "mortiganta homojn".

En septembro 2021, Biden anoncis sekurecan interkonsenton AUKUS inter Aŭstralio, Britio, kaj Usono por certigi "pacon kaj stabilecon en la Hind-Pacifiko dum longa tempo". La interkonsento inkluzivis submarŝipojn povigitajn de nuklea energio konstruitajn por la uzo de Aŭstralio.

Eliro el Afganio

 

Usonaj soldatoj komencis foriri el Afganio en 2021, laŭ la kondiĉoj de interkonsento inter Usono la la Talibano de februaro 2020. Je aprilo 2021, la Ministrejo de Ŝtato estis instiganta al usonaj civilulojn en Afganio foriri kiel eble plej rapide, kaj la intertempa Usona Ambasadoro al Afganio Ross Wilson poste diris, ke dum sekvantaj monatoj la ambasadejo multfoje pledis al usonanoj foriri la landon uzante ĉiufoje pli fortaj pledoj, sed "homoj elektis ne foriri". La Talibano komencis atakon la 1an de majo. Eĉ en julio, usonaj taksoj divenis, Kabulo venkiĝos de la Talibano je monatoj aŭ semajnoj post la foriro de usonaj soldatoj de Afganio. Je la komenco de julio, usonaj soldatoj plejparte retiriĝis el Afganio. Biden priparolis la foriron en julio, dirante, "La probableco tie, ke la Talibano prenas ĉion kaj posedas la tutan landon, estas tre neverŝajna."

La 15an de aŭgusto, la afgania registaro disfalis sub la Taliban atako, kaj afgania prezidanto Aŝraf Ghani fuĝis el la lando. Biden reagis ordonante al 6000 usonaj soldatoj helpi en la eligo de usonaj laboristoj kaj afganaj kunlaborantoj. Multaj homoj kritikis lin pro la maniero de lia foriro, kun akuzoj de malbona planado por la eligo de usonanoj kaj afganaj kunlaborantoj, kaj pro lia silento kaj manko dum la tagoj antaŭ la disfalo de la afgana registaro.

La 16an de aŭgusto, Biden priparolis la "malordan" situacion, prenante respondecon pro ĝi, kaj agnoskante, ke la situacio "elvolviĝis pli rapide ol ni atendis". Li defendis sian decidon eliri, dirante, ke usonanoj ne devus "morti en milito, por kiu afganaj soldatoj mem ne volas batali", pro tio ke la "afgana militistaro disfalis, foje sen provi batali". Biden parte atribuis la mankon de frua eligo de afganaj homoj al kontraŭstaro de la afgana registaro al "amasa elirado", ĉar ĝi kredis, ke tio kaŭzus "krizon de konfido".

La 22an de aŭgusto, Biden diris, ke lia registaro sciis, ke "teroristoj eble provos ekspluati la situacion" en Afganio kaj ke ISIS-K estis "probabla fonto" de minaco. La 26an de aŭgusto, sinmortiga bombisto ĉe la flughaveno de Kabulo mortigis 13 usonajn armeanojn kaj 169 afganojn. Biden diris, ke ISIS-K respondecas pri la atako, kaj deklaris al la atakantoj, ke Usono "ĉasos vin kaj pagigos vin". La 27an de aŭgusto, usono mortigis du celojn de ISIS-K, kiuj estis "planistoj kaj helpantoj", laŭ usona armea generalo. La 29an de aŭgusto, Usono mortigis 10 civilulojn, inkluzive sep infanojn. La Ministro de Defendo komence asertis, ke la atako estis kontraŭ sinmortiga bombisto de la Islama Ŝtato, kiu minacis la flughavenon de Kabulo, sed agnoskis la eraron la 17an de septembro kaj pardonpetis, agnoskante, ke la celito ne havis rilaton kun ISIS-K kaj ke liaj aktivecoj estis "sendanĝeraj".

La usona militistaro foriris Afganion la 30an de aŭgusto, Biden dirante, ke la eliga peno estis "eksterordinara sukceso", eligante pli ol 120 000 usonanoj, afganoj, kaj aliaj kunlaborantoj. Li agnoskis ke inter "100 ĝis 200" usonanoj, kiuj deziris foriri, restis en Afganio, malgraŭ lia promeso je la 18a de aŭgusto resti en Afganio ĝis kiam ĉiuj usonanoj, kiu deziris foriri, estis foririntaj. Biden, kun registaroj de preskaŭ 100 landoj, diris, ke la Talibano donis "promesojn", ke iu ajn "kun vojaĝpermeso de [ĉi tiuj] landoj" daŭre estos permesitaj foriri Afganion.

Ukrainio

La 20-an de februaro, 2023, Joe Biden venis al Kievo, la ĉefurbo de Ukrainio. Tio estis lia unua vizito ĉe la prezidanta posteno (antaŭe li venis en Ukrainion 6 fojojn, kiel Vicprezidanto) kaj la unua vizito de la usona estro en Ukrainio ekde 2008. Dum la vizito, Biden renkontiĝis kun ukraina Prezidanto Volodimir Zelenskij kaj lia edzino Olena Zelenska. Aviadilaj sirenoj bruis en Kievo dum Biden kaj Zelenskij promenis eksteren. La sirenoj estis ekigitaj de rusia MiG, portanta hipersonan misilon, ekflugante en Belorusio.

Oni konsideras Biden-on modera demokrato kaj centristo, tamen lastatempe li maldekstremiĝetas. Li havas vivdaŭran liberalan takson de 72% de la organizaĵo Usonanoj por Demokrata Agado ĝis 2004, dum la Usona Konservativa Unio donis al li vivdaŭran konservativan takson de 13% ĝis 2008.

Biden subtenis samseksan edziĝon ekde 2012 kaj ankaŭ subtenas Roe v. Wade (la rajton de aborto) kaj la nuligon de la Amendo de Hyde (kiu malpermesas la uzo de federacia financo por aborto). Li kontraŭas borado por petrolo en la Arkta Nacia Faŭna Fuĝejo kaj subtenas registaran financadon por trovi novajn energifontojn. Kiam li estis senatano, li kreis profundajn interrilatojn kun policaj grupoj kaj estis ĉefa propagandanto de Leĝo pri la Rajtoj de Policanoj, kiun policaj sindikatoj subtenis sed policestroj kontraŭis. Kiam li estis vicprezidanto, li estis interligo de la Blanka Doma kun la polico.

Biden kredas, ke oni devas agi pri tutmonda varmiĝo. Kiam li estis senatano, li kunproponis rezolucion de la Sento de la Senato, kiu pledis al Usono partopreni en la intertraktadoj pri klimato de la Unuiĝintaj Nacioj kaj la Leĝo pri Malpliigo de Tutmonda Varmiĝa Polucio de Boxer-Sanders, la plej strikta klimata leĝo en la Usona Senato. Li deziras atingi senkarbonan energian sektoron en Usono antaŭ 2035 kaj ĉesigi emisiojn entute antaŭ 2050. Lia programo inkluzivas reeniron al la Parizan Interkonsenton, naturaprotektadon, kaj verdan konstruadon. Biden deziras premadi Ĉinion kaj aliajn landojn, ke ili malpliigu mondvarmigajn emisiojn, per karbonaj tarifoj se necese.

 

Biden estas dirinta, ke Usono devas "fariĝi malmola" pri Ĉinio kaj konstrui "unuecan fronton de kunlaborantoj kaj aliancantoj de Usono por alfronti mistraktadon kaj malobservadon de homaj rajtoj". Li vokis Ĉinion la "plej grava konkurencanto" kiu prezentas defiojn al la "prospero, sekureco, kaj demokrataj valoroj" de Usono. Biden esprimis zorgojn pri la "trudaj kaj maljustaj" ekonomiaj praktikoj kaj mistraktado de homaj rajtoj en la regiono Xinjiang (Ŝinĝango) al la estro de la Ĉina Komunista Partio Xi Jinping (Ŝji Ĝjinping). Li ankaŭ promesis sankcii kaj komerce limigi ĉinajn registarajn oficialulojn kaj entojn, kiuj efektivigas subpremon.

Biden diris, ke li kontraŭas ŝanĝigi registarojn de aliaj landoj, sed subtenas provizadon de nemilita subteno al kontraŭstaraj movadoj. Li kontraŭis rektan usonan intervenon en Libio, voĉdonis kontraŭ usona partopreno en la Golfa Milito, voĉdonis por la Iraka Milito, kaj subtenas du-ŝtata solvo en la israela–palestina konflikto. Biden promesis fini usonan subtenon por la saŭd-arabia interveno en Jemeno kaj rekonsideri la interrilaton de Usono kun Sauda Arabio. Li diris, ke Norda Koreio estas "papera tigro". Kiam li estis vicprezidanto, Biden subtenis la kreskon de interrilatoj de Obama kun Kubo. Li diris ke, kiam prezidanto, li restarigos usonan membriĝon en gravaj korpoj de la Unuiĝintaj Nacioj, kiel Unesko, la Monda Organizaĵo pri Sano, kaj eble la Konsilio pri Homaj Rajtoj. Biden subtenas etendon de la traktato Nova START kun Rusio por limigi la nombron de nukleaj armiloj de ambaŭ flankoj. En 2021, Biden fariĝis la unua usona perzidanto, kiu agnoskis la armenan genocidon.

En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Joe Biden en la angla Vikipedio.