मॉरिशस हे बेट हिंदी महासागरातील आफ्रिका खंडाजवळ असलेला देश आहे.
लगून्स, ज्वालामुखी आणि पाम झाडांनी व्यापलेल्या या देशाला वेगवेगळ्या जाती-जमातींमधील सामाजिक सौहार्दामुळे चांगले स्थैर्य लाभले आहे. येथे आशिया (६५% लोकसंख्या भारतीय वंशज), युरोप, आफ्रिका या खंडातून आलेल्या लोकांचे वास्तव्य आहे.
मॉरिशस Republic of Mauritius मॉरिशसचे प्रजासत्ताक | |||||
| |||||
ब्रीद वाक्य: Stella Clavisque Maris Indici (लॅटिन: हिंदी महासागरातील तारा) | |||||
राष्ट्रगीत: मातृभूमी | |||||
मॉरिशसचे जागतिक नकाशावरील स्थान | |||||
राजधानी (व सर्वात मोठे शहर) | पोर्ट लुईस | ||||
अधिकृत भाषा | इंग्लिश, | ||||
इतर प्रमुख भाषा | -फ्रेंच,मॉरिशियन क्रिओल | ||||
- राष्ट्रप्रमुख | अनिरुद्घ जगन्नाथ | ||||
- पंतप्रधान | प्रविंद जुगनाथ | ||||
- सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश | - | ||||
महत्त्वपूर्ण घटना | |||||
---|---|---|---|---|---|
- स्वातंत्र्य दिवस | मार्च १२, १९६८ | ||||
- प्रजासत्ताक दिन | मार्च १२, १९९२ | ||||
क्षेत्रफळ | |||||
- एकूण | २,०४० किमी२ (१७९वा क्रमांक) | ||||
- पाणी (%) | ०.०५ | ||||
लोकसंख्या | |||||
-एकूण | १२,४५,००० (१५३वा क्रमांक) | ||||
- गणती | {{{लोकसंख्या_गणना}}} {{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}} | ||||
- घनता | ६०३/किमी² | ||||
वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी) | |||||
- एकूण | १६.३६ अब्ज अमेरिकन डॉलर (११९वा क्रमांक) | ||||
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न | १३,३०० अमेरिकन डॉलर (५२वा क्रमांक) | ||||
राष्ट्रीय चलन | मॉरिशियन रुपया (MUR) | ||||
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग | मॉरिशियन प्रमाणवेळ (MUT) (यूटीसी+४) | ||||
आय.एस.ओ. ३१६६-१ | MU | ||||
आंतरजाल प्रत्यय | .mu | ||||
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक | +२३० | ||||
१०व्या शतकाच्या सुरुवातीस द्रविड (तमिळ) आणि ऑस्ट्रोनेसई नाविकांच्या संदर्भातील हा सर्वात प्राचीन अभिलेख आहे. पोर्तुगीज नाविक प्रथम येथे १५०७मध्ये आले आणि त्यांनी या निर्जन बेटावर निवास स्थापन केले आणि नंतर बेट सोडले. १५९८ मध्ये हॉलंडचीएका चक्रीवादळामुळे या बेटावर पोहोचले. त्यांनी नासाऊच्या युवराज मॉरिसच्या सन्मानार्थ बेटाला मॉरशस हेनाव दिले. इ.स. १९३८पासूनये डचांनी येथे कायमस्वरूपी कायमस्वरुपी वास्तव्य उभे केले. चक्रीवादळांच्या माऱ्यांमुळे ववारंवार होणारी घसरण यामुळे डच काही दशकांनी परत गेले. फ्रान्सने आपल्या शेजारच्या आयल बोरबॉन (आता रीयूनियन) बेटावर आधीच नियंत्रण ठेवले होते. त्यांनी १७१५मध्ये मॉरिशसवर कब्जा केला आणि त्याचे नाव बदलून आयल डी फ्रान्स (फ्रान्सचे बेट) असे केले. फ्रेंच शासनानुसार, हे बेट चिनी उत्पादनांमुळे एक समृद्ध अर्थव्यवस्था म्हणून विकसित झाले. हा आर्थिक बदल राज्यपाल फ्रान्कोइस महे डे डेबोबॉर्डानो यांनी घडवून आणला.
ब्रिटनशी झालेल्या त्याच्या अनेक सैन्य विवादांदरम्यान, फ्रान्सने बेकायदेशीर "समुद्री डाकू" प्रवाशांना आत्मसमर्पण केले जे बऱ्याचदा ब्रिटीश जहाजे लुटले गेले होते, जे भारत आणि ब्रिटन दरम्यानच्या प्रवास दरम्यान मौल्यवान व्यापार व्यवहारासाठी होते. तेथे होते. 1803-1815 दरम्यान नेपोलियन युद्ध दरम्यान, ब्रिटीश बेटावर नियंत्रण मिळविण्यात यशस्वी झाला. ग्रँड पोर्टची लढाई जिंकली असून, ब्रिटीशांवर नेपोलियन ब्रिटिशांची एकच विजय होती, तीन महिन्यांनंतर फ्रेंच युकेमध्ये केप मालहौर्क्सवर पराभूत झाला. त्यांनी 3 डिसेंबर 1810 रोजी औपचारिकपणे काही अटींसह आत्मसमर्पण केले, या अटींवर असे की ही बेटे फ्रेंच भाषेचा वापर चालू ठेवतील आणि फौजदारी कायदे फौजदारी प्रकरणांमध्ये नागरिकांना लागू होतील. ब्रिटीश शासनाखाली, या द्वीपाचे नाव परत मॉरीशसमध्ये बदलण्यात आले.
1 9 65 मध्ये ब्रिटन (युनायटेड किंग्डम) ने मॉरीशसकडून चागॉस द्वीपसमूह वेगळे केले. त्यांनी ब्रिटिश हिंद महासागरीय प्रदेश स्थापन करण्यासाठी असे केले, जेणेकरून ते अमेरिकेसह संरक्षण सहकार्यासाठी विविध उद्देशांसाठी रणनीतिक बेटे वापरू शकतील. मॉरिशस सरकार नंतर त्याच्या हालचालीशी सहमत झाली असली तरी, त्यानंतरच्या सरकारांनी आंतरराष्ट्रीय कायद्यानुसार (वास्तविक वांछित) अंतर्गत त्यांचे पाऊल अवैध घोषित केले आहे आणि या बेटांवर आपले हक्क घोषित केले आहेत. त्यांचा दावा युनायटेड नेशन्स [तथ्य वांछित] द्वारे ओळखला गेला आहे.
1 9 68 मध्ये मॉरीशसने स्वातंत्र्य मिळविले आणि 1 99 2 मध्ये देश एक गणराज्य बनले. मॉरीशस स्थिर लोकशाही आहे, जिथे नियमित निवडणुका असतात आणि मानवी हक्कांच्या बाबतीत देशाची प्रतिमा देखील चांगली असते, ज्यामुळे विदेशी गुंतवणूक खूपच वाढली आहे आणि हे देश आफ्रिकेतील सर्वात प्रति व्यक्ती उत्पन्न देशांपैकी एक आहे.
मॉरीशस मास्करेड आयलॅंडचा एक भाग आहे. या द्वीपसमूहाची मालिका अंत-समुद्राच्या ज्वालामुखीय विस्फोटांमुळे बनविली गेली आहे जे यापुढे सक्रिय नाहीत. या ज्वालामुखीचा विस्फोट नक्षत्रस्थानाच्या दिशेने फिरणारी आफ्रिकन प्लेटच्या पुनर्मूल्यामुळे होता. मॉरीशस बेट हे सेंट्रल पठाराने घसरलेले आहे, ज्याचे सर्वोच्च शिखर पेरॉन देला पेटिट रिव्हियर नॉयर हे 828 मीटर (2717 फूट) उंच आहे आणि दक्षिणेस स्थित आहे. पठाराच्या आजूबाजूला मूळ खळबळ अजूनही पर्वतांपेक्षा वेगळी दिसते.
स्थानिक हवामान उष्णदेशीय आहे, जे दक्षिणपूर्वीच्या वारा द्वारे सुधारित केले जाते. मे ते नोव्हेंबर पर्यंत कोरडे हवामान आहेत आणि नोव्हेंबर ते मे महिन्याचे हवामान गरम, ओले व ओले आहे. मे-सप्टेंबर दरम्यान देशाला चक्रीवादळ प्रभावित करते. चक्रवात वेळ नोव्हेंबर-एप्रिल आहे. हॉलंड (1 99 4) आणि डीना (2002) ही दोन अंतिम चक्रीवादळे आहेत ज्यांनी बेटाला सर्वात जास्त प्रभावित केले आहे
हे बेट त्याच्या नैसर्गिक सौंदर्यासाठी प्रसिद्ध आहे. उदाहरणार्थ, लेखक मार्क ट्वेन, Akvetr Foloing की लिहिले त्यांच्या स्वतःच्या प्रवास आठवणींमध्ये पाहिले "मॉरिशस मॉरिशस प्रथम आणि नंतर स्वर्गात कल्पना उत्पन्न केले आणि, मॉरिशस फक्त नंदनवन एक प्रत."
उत्तर-पश्चिमेस स्थित(?), पोर्ट लुईस हे बेटाचे राजधानी आणि सर्वात मोठे शहर आहे. इतर महत्त्वपूर्ण(?) शहरात क्युराइप्स, वाक्वा, फिनिक्स, क्वार्ट बोर्न, रोझ हिल आणि बीयू-बेसिन यांचा समावेश आहे.
मॉरिशसमध्ये विभिन्न धर्मांचे लोक राहतात, ज्यात प्रमुख आहे हिंदू धर्म (५२ %), ख्रिश्चन धर्म (२७ %) आणि इस्लाम (१४.४ %). येथे नास्तिक लोकांची सुद्धा मोठी संख्या आहे.
1968 मध्ये स्वातंत्र्य असल्याने, मॉरिशस कमी उत्पन्न पासून उत्क्रांत आहे, कृषी उत्पादन आधारित अर्थव्यवस्था वेगाने वाढणारी औद्योगिक, आर्थिक आणि पर्यटन क्षेत्र समावेश फंड मध्यम उत्पन्न अर्थव्यवस्था मध्ये बदललेले करण्यात आली आहे. बऱ्याच कालावधीत वार्षिक वाढ दर 5% ते 6% नोंदवला गेला आहे. हा दर जीवनमान वाढवून, शिशु मृत्युदर कमी करून पायाभूत सुविधांमध्ये सुधारणा करून परावर्तित होतो.
2005 मध्ये एक, अंदाजे 10.155 डॉलर शक्ती साम्य (पीपीपी) खरेदी मॉरिशस (आफ्रिका दरडोई जीडीपी दृष्टीने, तो पुनर्मीलन (19,233 अमेरिकन डॉलर्स, प्रत्यक्ष विनिमय दर) पुढे होईल, सेशेल्स मध्ये सातव्या स्थानावर वर आहे 13 887 डॉलर्स, पीपीपी), गॅबॉन (12,742 डॉलर्स, पीपीपी), बोट्सवाना (12057 डॉलर्स पीपीपी), विषुववृत्तीय गिनी (11999 डॉलर पीपीपी) आणि लिबिया (10,727 डॉलर्स म्हणून, प.पू.).
अर्थव्यवस्था प्रामुख्याने ऊस लागवड, पर्यटन, कापड आणि सेवा यावर अवलंबून आहे, परंतु इतर भाग देखील वेगाने वाढत आहेत. मॉरिशस, लिबिया आणि सेशल्स फक्त तीन ज्या रेटिंग "मानव विकास निर्देशांक" आहे 'उच्च'. (रियुनियन त्यानुसार, फ्रान्स भाग म्हणून, युनायटेड नेशन्स मानव विकास निर्देशांक रॅंक सूचीबद्ध केले गेले नाही अशा आफ्रिकन देश आहेत )
9 0 टक्के शेतीसाठी ऊस लागवड केली जाते आणि एकूण निर्यात उत्पन्नाच्या 25% प्राप्त होते. पण 1 999 मध्ये, गव्हाच्या पिकाला गंभीर दुष्काळ पडला. सरकारची विकास योजना विदेशी गुंतवणूकीवर आधारित आहे. मॉरिशस पेक्षा अधिक 9,000 सुमारे कंपन्या जे जे भारत आणि दक्षिण आफ्रिका व्यवसाय करू $ 1 अब्ज गुंतवणूक पेक्षा खाजगी बँकिंग क्षेत्रातील अधिक पोहोचण्याचा आहे आकर्षित केले आहे. डिसेंबर 2004 मध्ये बेरोजगारीचा दर 7.6% होता. फ्रान्स देशातील सर्वात मोठा व्यापार भागीदार आहे, ज्याचा केवळ देशाशी घनिष्ट संबंध नाही तर विविध स्वरूपात तांत्रिक सहाय्य देखील देतो.
स्थानिक रहिवासी कमी किंमतीत आकर्षित करण्यासाठी आणि सध्या दुबई आणि सिंगापूरला भेट देणाऱ्या अधिक पर्यटकांना आकर्षित करण्यासाठी, पुढील चार वर्षात मॉरीशस ड्यूटीमुक्त बेट बनण्याचा प्रयत्न करीत आहे. अनेक उत्पादने आयात शुल्क (कर्तव्य) नाहीसे आहे आणि 1850 उत्पादने कपडे, अन्न, दागिने, फोटोग्राफी (फोटोग्राफिक) उपकरणे समावेश, ऑडिओ व्हिज्युअल उपकरणे आणि प्रकाश उपकरणे दर कपात आहे. याव्यतिरिक्त, नवीन व्यवसाय संधी आकर्षित करण्याच्या हेतूने आर्थिक सुधारणांचा देखील अंमलबजावणी करण्यात आला आहे. अलीकडेच 2007-2008च्या अर्थसंकल्पात अर्थमंत्री राम सितान यांनी कॉर्पोरेट टॅक्स (कर) 15% [तथ्य वांछित] कमी केले. ब्रिटिश अमेरिकन गुंतवणूक कंपनी मर्सिडीज बेंज, पायनो, मित्सुबिशी आणि मॉरिशसमध्ये साबा कार विक्रीचे प्रतिनिधीत्व करते.
एडीबी नेटवर्कची योजना संपूर्ण मॉरीशसवरील लोकांना वायरलेस इंटरनेट प्रदान करणे आहे, तरीही ती जवळपास 60% बेटे आणि लोकसंख्येच्या 70% आहे. भारतातील एकूण परकीय थेट गुंतवणूकीमध्ये मॉरीशस 10.9 8 अब्ज अमेरिकी डॉलर आहे. शीर्ष 2000 आणि 2005च्या जानेवारी मॉरिशस विदेशी गुंतवणूक प्रामुख्याने विद्युत उपकरणे, अशा दूरसंचार, इंधन, सिमेंट आणि जिप्सम उत्पादने आणि सेवा क्षेत्र (आर्थिक आणि नॉन-आर्थिक) म्हणून विविध क्षेत्रात ओळखले जाते.
This article uses material from the Wikipedia मराठी article मॉरिशस, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). इतर काही नोंद केली नसल्यास,येथील मजकूर CC BY-SA 4.0च्या अंतर्गत उपलब्ध आहे. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मराठी (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.