आंबेडकर कुटुंब हे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे कुटुंब आहे. सकपाळ हे आंबेडकर कुटुंबियांचे मूळ कुटुंबनाव किंवा आडनाव होते. सध्या आंबेडकरांचे वंशज हे राजकीय, सामाजिक व इतर क्षेत्रात कार्यरत आहेत.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे (सकपाळ) कुटुंब हे मूळचे कोकणातील "आंबडवे" गावचे रहिवासी होते. मालोजी सकपाळ हे भारतीय ब्रिटिश सैन्यात सैनिक म्हणून कार्यरत होते. त्यांचा मुलगा रामजी हे सुद्धा भारतीय ब्रिटिश सैन्यात सुभेदार पदावर कार्यरत होते. रामजी व त्यांच्या पत्नी भीमाबाई यांचा सर्वात लहान पुत्र भीमराव (बाबासाहेब आंबेडकर) होता. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जन्म १४ एप्रिल १८९१ रोजी मध्य प्रांतातील (सध्या मध्य प्रदेश) महू (आता डॉ. आंबेडकर नगर) नावाच्या ब्रिटिश छावणीत झाला, कारण त्यावेळी डॉ. आंबेडकरांचे वडील रामजी मालोजी सकपाळ हे महू मध्ये कार्यरत होते. रामजींच्या सेवानिवृत्तीनंतर त्यांचे कुटुंब परत महाराष्ट्रामध्ये आले.
पिढ्या
सकपाळ कुटुंब
पहिली पिढी
मालोजी सकपाळ — डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे आजोबा होते. हे भारतीय ब्रिटिश सैन्यात शिपाई होते.
दुसरी पिढी
आजोबा मालोजींना ४ मुले व १ मुलगी होती
मिराबाई मालोजी सकपाळ — डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची आत्या, ती अपंग होती व माहेरी राहत. बाळ भिवाचा मिराबाईने सांभाळ केलेला आहे.
रामजी मालोजी सकपाळ (१८३८—१९१३) — भारतीय ब्रिटिश सैन्यात सुभेदार पदावर व नंतर सैनिक शिक्षक म्हणून कार्य, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे वडील होते.
भीमाबाई रामजी सकपाळ ( —१८९६) — रामजींची पत्नी व डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची आई. बाळ भिवा ६ वर्षाचा असताना निधन.
जीजाबाई रामजी सकपाळ — रामजींची दुसरी पत्नी, व डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची सावत्र आई
आंबेडकर कुटुंब
तिसरी पिढी
रामजी व भिमाबाईंच्या १४ अपत्यांपैकी केवळ ३ मुले व ४ मुली बगळता बाकी सर्वांचे (७) १-२ वर्षाचे असताना बालपणीच निधन झाले होते.
बाळाराम रामजी आंबेडकर (भाऊ)
गंगाबाई लाखावडेकर (बहिण)
रमाबाई माळवणकर (बहिण)
आनंदराव रामजी आंबेडकर (भाऊ)
मंजुळाबाई येसू पंदिरकर (बहिण)
तुळसाबाई धर्मा कांतेकर (बहिण)
भीमराव रामजी आंबेडकर उर्फ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर (१८९१—१९५६) — समाजसुधारक, बहुआयामी विद्वान, भारतीय संविधानाचे जनक, भारताचे प्रथम कायदा व न्याय मंत्री (१९४७-५१), राज्यसभेचे सदस्य
लक्ष्मीबाई आनंदराव आंबेडकर (वहिणी) (निधन: २१ एप्रिल, १९४०) - बाबासाहेब आंबेडकर यांचे मोठे भाऊ आनंदराव आंबेडकर यांची पत्नी लक्ष्मीबाई आंबेडकर यांची समाधी महाड तालुक्यात तेलंगे गावात आहे.
रमाबाई आंबेडकर (१८९८—१९३५) — डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची प्रथम पत्नी
सविता आंबेडकर' (१९०९—२००३) — डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची द्वितीय पत्नी, डॉक्टर, लेखक व सामाजिक कार्यकर्त्या.
चौथी पिढी
बाबासाहेबांच्या ५ पैकी ४ अपत्यांचे (३ मुले - रमेश, राजरत्न, गंगाधर व १ मुलगी - इंदू) ती दोन वर्षांची होण्यापूर्वीच निधन झाले होते.
यशवंत भीमराव आंबेडकर (मुलगा) (१९१२–१९७७) — भैय्यासाहेब आंबेडकर नावाने प्रसिद्ध, सामाजिक कार्यकर्ते, राजकारणी व बौद्ध चळवळीचे कार्यकर्ते, महाराष्ट्र विधानपरिषदेचे सदस्य
This article uses material from the Wikipedia मराठी article आंबेडकर कुटुंब, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). इतर काही नोंद केली नसल्यास,येथील मजकूर CC BY-SA 4.0च्या अंतर्गत उपलब्ध आहे. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मराठी (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.