Պղպեղ սև (անգլ.՝ piper nigrum), պղպեղագգիների ընտանիքի պղպեղի ցեղի բազմամյա, մագլցող բույս։
Սև պղպեղ | |
Սև պղպեղ | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
Կարգ | Պղպեղածաղկավորներ (Piperales) |
Ընտանիք | Պղպեղազգիներ (Piperaceae) |
Ցեղ | Piper |
Տեսակ | Սև պղպեղ (P. nigrum) |
Միջազգային անվանում | |
Piper nigrum |
Ցողունը կիսափայտացած, բարակ, ճկուն (երկարությունը 10-12), հանգույցներում առաջացող օդային ադվենտիվ արմատներով։ Տերևները պարզ են, ձվաձետ, հաստակեղեն, հերթադիր։
Ծաղիկները՝ մանր, մոխրադեղնագույն կամ սպիտակ, հավաքված ծաղկաբույլում։
Պտուղը կլորավուն, միասերմ կորիզապտուղ է (3-5 մմ տրամագծով), գույնը՝ կանաչ, հասունանալիս կարմրում է, չորանալիս՝ սևանում։
Բույսը միատուն է, վայրի վիճակում՝ երկտուն։ Սերմերով բազմանալիս ծաղկում է 3-4-րդ տարում, վեգետատիվ եղանակով՝ 5-6-րդ ամսում։ Ծաղկումը ռեմոնտանտ է, պտուղը հասունանում է 5-10 ամիս հետո։
Հայրենիքը Հնդկաստանն է։ Մշակվում է Հարավարևելյան Ասիայի, Արևելյան Աֆրիկայի, Ամերիկայի արևադարձային շրջաններում։ ԽՍՀՄ-ում աճեցվում է ջերմատներում։
Մեկ բույսի բերքատվությունը 0,6-1,5 կգ է։ Բույսը երաշտադիմացկուն չէ։ Լավ է աճում բերրի, խոնավ, ցամաքեցված հողերում։
Պարունակում է պիպերին ալկալոիդ և եթերայուղեր։ Օգտագործվում է որպես համեմունք խոհարարության և սննդի արդյունաբերության մեջ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 338)։ |
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սև պղպեղ» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սև պղպեղ» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Սև պղպեղ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.