Ooreetsteuring (OS) word deur ooreetepisodes gekenmerk wat nie deur kompenserende suiweringsgedrag (soos geïnduseerde vomering) gevolg word nie.
Alhoewel Ooreetsteuring een van die mees algemene eetsteurings onder volwassenes is, geniet hier steuring minder mediadekking en navorsing in vergelyking met anorexia nervosa en bulimie. Die steuring is eers in 2013 in die afdeling vir eetsteurings van die DSM-5 ingesluit.
Ooreetsteuring word in enige bepaalde jaar by 0.8% manlike volwassenes en 1.6% vroulike volwassenes in die V.S.A aangetref.
Ten einde 'n diagnose van OS te maak, moet die volgende kriteria teenwoordig wees. "A. Herhaalde ooreetepisodes wat deur albei van die volgende gekenmerk word:
B. Die ooreetepisodes word met drie (of meer) van die volgende geassosieer:
C. Opmerklike stres rakende ooreet is teenwoordig. D. Die ooreetepisodes vind gemiddeld een maal 'n week vir minstens drie maande plaas. E. Die episodes word nie met die ontoepaslike kompenserende gedrag soos by bulimie geassosieer nie, en kom nie eksklusief gedurende die loop van bulimie of anoreksia nervosa voor nie."
Ooreet is 'n kernsimptoom van OS, maar nie almal wat ooreet, ly aan die steuring nie. 'n Individu kan by geleentheid ooreet sonder om baie van die negatiewe liggaamlike, sielkundige of sosiale impakte van OS te beleef.
Daar is steeds 'n gebrek aan navorsing oor die presiese oorsake van OS. Vorige navorsing het op die verhouding tussen liggaamsbeeld en eetsteurings gefokus, en die gevolgtrekking is gemaak dat versteurde eetgewoontes met rigiede dieetpraktyke verband hou. In die meerderheid van anoreksiegevalle lei die ekstreme en rigiede beperking van voedselinname op 'n sekere punt tot die ontwikkeling van ooreetpatrone, gewigstoename, bulimie of 'n gekombineerde vorm van ongespesifiseerde eetsteurings.
Ander navorsing dui egter daarop dat OS ook deur omgewingsfaktore en die impak van traumatiese gebeure veroorsaak kan word. In een studie is daar bevind dat vroue met OS meer negatiewe gebeurtenisse in die jaar voor die ontwikkeling van die steuring ervaar het, en dat daar 'n positiewe korrelasie tussen OS en die frekwensie is waarmee negatiewe gebeure plaasvind. Verder dui die navorsing ook daarop dat individue wat aan OS ly, meer geneig is om liggaamlike mishandeling, waargenome risiko vir liggaamlike mishandeling, stres en liggaamskritiek te ervaar. Ander risikofaktore kan obesiteit in die kinderjare, neerhalende opmerkings oor gewig, lae selfbeeld, depressie en fisieke of seksuele misbruik gedurende die kinderjare insluit. 'n Paar studies dui daarop dat daar 'n genetiese komponent aan OS is, maar ander studies het meer ambivalente resultate getoon. Daar is bevind dat ooreetgewoontes 'n familietrek mag wees en 'n tweelingstudie deur Bulik, Sullivan, en Kendler het 'n "matige oorerflikheid vir ooreet" teen 41 persent getoon. Meer navorsing moet egter gedoen word voordat enige definitiewe gevolgtrekkings rondom die oorerflikheid van OS gemaak kan word. Daar is ook bevind dat eetsteurings soos anoreksie en bulimie persone se hanteringsvermoëns (coping abilities) aantas; lyers is dus meer geneig om ooreet as 'n verwerkingstrategie aan te wend.
Alhoewel daar dikwels geglo word dat ooreters 'n gebrek aan selfbeheersing het, is dit moontlik dat die wortel van hierdie gedrag eerder aan rigiede dieetpraktyke toegeskryf kan word. Die verhouding tussen 'n streng dieet en ooreetepisodes word deur 'n bose kringloop gekenmerk. Persone is meer geneig om ná 'n dieet te ooreet, en omgekeerd. Verskeie vorms van dieet behels vertraagde eet (om bv. nie gedurende die dag te eet nie), beperkte kalorie-inname, en die vermyding van sekere kossoorte (bv. "verbode" kos soos suiker, koolhidrate, ens.) Streng en ekstreme diëte verskil van gewone diëte. Getuienis dui daarop dat gematigde kaloriebeperking tot 'n afname in ooreetepisodes onder oorgewig individue met OS kan lei, ten minste op die korttermyn.
Individue met OS ly oor die algemeen aan komorbiditeite soos kliniese depressie, persoonlikheidsteuring, bipolêre gemoedsteuring, substansmisbruik, liggaamsdismorfiese steuring, kleptomanie, prikkelbare dermkanaalsindroom, fibromialgie, of 'n angssteuring. Ooreetsimptome word ook by bulimia nervosa aangetref. Ooreetsteuring ontwikkel dikwels as 'n resultaat of newe-effek van depressie angesien dit algemeen is dat mense hulle na trooskos wend wanneer hulle neerslagtig voel.
Individue wat met bulimie en ooreetsteuring gediagnoseer is, toon soortgelyke kompulsiewe ooreetpatrone, neurobiologiese kenmerke van disfunksionele kognitiewe beheer en voedselverslawing, en biologiese en omgewingsrisikofaktore. Volgens die DSM-5 diagnostiese kriteria is 'n gevoel van beheerverlies een van die sleuteleienskappe van ooreetgedrag. Die eet van 'n buitengewoon groot hoeveelheid kos sonder die gevoel van beheerverlies moenie met ooreetsteuring verwar word nie. OS is 'n "ekspressiewe steuring"— 'n steuring wat aan dieper sielkundige probleme uitdrukking gee. Daar is bevind dat persone met OS 'n hoër geïnternaliseerde gewigsvooroordeel het; dit sluit 'n lae selfbeeld, ongesonde eetpatrone en algemene liggaamsontevredenheid in.
Voor 2013 is OS as ongespesifiseerde eetsteuring geklassifiseer, 'n sambreelkategorie vir eetsteurings wat nie binne die anoreksie- of bulimiekategorie tuishoort nie. Die steuring het vandag 'n eie kategorie onder DSM-5 wat die tekens en simptome omskryf waarvolgens 'n persoon se gedrag as 'n ooreetsteuring geklassifiseer word.
Daar is bevind dat kognitiewe gedragsterapie (KGT) 'n meer effektiewe behandeling vir OS as gedragsgebaseerde gewigsverliesprogramme is. Vyftig persent van OS-individue bereik 'n algehele remissie van ooreetgedrag. KGT is ook 'n effektief in die behandeling van selfbeeldprobleme en psigiatriese komorbiditeite (bv. depressie) wat met die steuring verband hou. Volgens onlangse toetse is sielkundige intervensies soos psigoterapie en gedragsintervensies meer effektief as farmakologiese intervensies vir die behandeling van OS. OS-lyers kan ook by Overeaters Anonymous of Food Addicts in Recovery Anonymous aanklop vir hulp.
Vanaf Januarie 2015 is lisdexamfetamine die enigste middel wat deur die Amerikaanse Food and Drug Administration spesifiek vir die behandeling van OS goedgekeur is.
Medikasie word nie as die voorkeur behandeling beskou nie, aangesien psigoterapeutiese benaderings soos KGT meer effektief as medikasie is. Medikasie verhoog ook nie die effektiwiteit van psigoterapie nie, alhoewel sommige pasiënte by stuipwerende middels en antivetsugmedikasie vir gewigsverlies kan baat.
Bariatiese chirurgie is ook al as 'n behandelingsmetode vir BED voorgehou en 'n onlangse meta-analise het getoon dat ongeveer twee-derdes van individue wat hierdie soort chirurgie vir gewigsverliesdoeleindes verlang, aan OS ly. Persone met OS wat hierdie chirurgie ondergaan, is geneig om swakker gewigsverliesuitkomste te hê, en is meer geneig om steeds OS-verwante gedrag te toon.
Terwyl mense met 'n gesonde gewig by geleentheid te veel eet, lei die herhaaldelike inname van groot hoeveelhede kos binne in 'n kort tydjie uiteindelik tot gewigstoename en obesiteit. Die vernaamste gesondheidsgevaar wat hierdie soort eetsteuring inhou, is die nagevolge van die gewigstoename wat deur die ooreetepisodes veroorsaak word.
OS-lyers word siek as gevolg van 'n gebrek aan voldoende voeding. Ooreetepisodes sluit gewoonlik kos in wat hoog in vet, suiker en/of sout, maar laag in vitamiene en minerale is. Vetsugtige persone wat ook aan OS ly, is kandidate vir algemene komorbiditeite wat met obisiteit geassosieer word soos tipe 2-diabetes mellitus, kardiovaskulêre siekte (bv. hoë bloeddruk en hartsiektes), dermkanaalprobleme (bv. galblaassiekte), hoë cholesterolvlakke, spier-skelet-probleme en obstruktiewe slaap-apnee.
Individue wat aan OS ly, het dikwels 'n laer lewenskwaliteit en ervaar oor die algemeen sosiale struikelblokke.
Alhoewel ooreetsteuring die mees algemene eetsteuring by volwassenes is, is daar oor die algemeen minder navorsing oor OS as oor anoreksie of bulimie gedoen. Studies dui daarop dat die lewensduurvoorkoms van OS 2,0 persent vir mans en 3,5 persent vir vroue is, hoër as dié van die algemeen erkende eetsteurings, anoreksie en bulimie. Alhoewel die meeste navorsing oor ooreetgedrag in Noord-Amerika gedoen is, word die steuring in alle kulture aangetref. Daar is egter nie genoeg navorsing om vas te stel of die steuring 'n hoër voorkomssyfer in sekere kulture het nie. Verdere navorsing moet gedoen word ten einde die omvang van die steuring ten volle te begryp.
This article uses material from the Wikipedia Afrikaans article Ooreetsteuring, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Inhoud is onderhewig aan CC BY-SA 4.0, tensy anders vermeld. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Afrikaans (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.