वातावरण

वस्तूच्या गुरुत्वाकर्षणामुळे हे आवरण पृथ्वी सभोवती टिकून राहते.वातावरण म्हणजे , सागर, जमीन आणि एखाद्या ग्रहाच्या बर्फाच्छादित पृष्ठभागापासून अंतराळात पसरलेला वायू होय . वातावरणाची घनता बाहेरून कमी होते, कारण वायू आणि एरोसोल (धूळ, काजळी, धूर किंवा रसायनांचे सूक्ष्म निलंबित कण) आतल्या बाजूस खेचणाऱ्या ग्रहाचे गुरुत्वीय आकर्षण पृष्ठभागाच्या अगदी जवळ असते. बुधसारख्या काही ग्रहांचे  वातावरण जवळजवळ अस्तित्वात नाही, कारण इतर ग्रहाच्या तुलनेने या ग्रहांवर कमी गुरुत्विय  आकर्षण  आहे . शुक्र, पृथ्वी, मंगळ व सौर मंडळाच्या बाह्य ग्रहांसारख्या इतर ग्रहांनी वातावरण कायम राखले आहे. याव्यतिरिक्त, पृथ्वीवरील वातावरणाने पृथ्वीवरील जीवनाच्या विकासासाठी आवश्यक असलेल्या त्याच्या प्रत्येक तीन टप्प्यात (घन, द्रव आणि वायू) पाणी साठविण्यास सक्षम केले आहे.पृथ्वीच्या सध्याच्या वातावरणाची उत्क्रांती पूर्णपणे समजली नाही. असे मानले जाते की विद्यमान वातावरणाचा परिणाम ग्रहांच्या आतील भागातून आणि जीवनाच्या स्वरूपाच्या चयापचयाशी क्रियांद्वारे होत आहे - ग्रहांच्या मूळ निर्मितीच्या वेळेस आउटगॅसिंग (व्हेंटिंग) करून विकसित झालेला . सध्याच्या ज्वालामुखीच्या वायू उत्सर्जनामध्ये पाण्याची वाफ(H₂O), कार्बन डाय ऑक्साईड (CO₂), सल्फर डाय ऑक्साईड (SO₂), हायड्रोजन सल्फाइड (H₂S), कार्बन मोनोऑक्साइड (CO), क्लोरीन (Cl), फ्लोरिन (F) आणि डायटॉमिक नायट्रोजन (N₂) यांचा समावेश आहे. एकाच रेणूमध्ये दोन अणूंचा समावेश आहे तसेच इतर पदार्थांचा शोध काढूण ठेवला जातो. जवळजवळ ८५ टक्के ज्वालामुखी उत्सर्जन पाण्याच्या वाफेच्या स्वरूपात आहेत. याउलट कार्बन डाय ऑक्साईड हे १० टक्के जलप्रवाह आहे.

पृथ्वीवरील वातावरणाच्या सुरुवातीच्या उत्क्रांती दरम्यान, महासागर कमीतकमी तीन अब्ज वर्षांपासून अस्तित्वात असल्याने पाण्याचे द्रव म्हणून अस्तित्वात असणे आवश्यक आहे. चार अब्ज वर्षापूर्वी सौर उत्पादन हे आजच्या काळाच्या केवळ ६० टक्के इतके होते, तर अवकाशातील अवरक्त रेडिएशन नष्ट होण्यापासून रोखण्यासाठी कार्बन डाय ऑक्साईड आणि कदाचित अमोनियाचे वर्धित स्तर असणे आवश्यक आहे. या वातावरणात विकसित झालेला प्रारंभिक जीवन-रूप अ‍ॅनॅरोबिक असावा. याव्यतिरिक्त, सूर्यप्रकाशामध्ये जैविक दृष्ट्या विध्वंसक अल्ट्राव्हायोलेट किरणोत्सर्गाचा प्रतिकार करण्यास ते सक्षम असायला हवे, जे ओझोनच्या थरात नसल्यामुळे ते आता अस्तित्वात नाही.

• पृथ्वीचे वातावरण

पृथ्वीच्या वातावरणात नायट्रोजन (सुमारे 78%), ऑक्सिजन (सुमारे 21%), अरगॉन (सुमारे 0.9%), कार्बन डाय ऑक्साईड (0.04%) आणि इतर वायू आहेत. श्वासोच्छवासासाठी बहुतेक जीवांद्वारे ऑक्सिजन वायू वापरला जातो; नायट्रोजन हा वायू जीवाणू आणि विद्युत् उत्क्रांतीद्वारे निर्माण केला जातो.

सध्या वातावरणात होणारे बदल अनिश्चित आणि समजण्यापलीकडे आहेत.