Lockheed C-5 Galaxy: Amerikaanse militêre vragvliegtuig

Dit bied aan die Amerikaanse Lugmag (USAF) die vermoë om groot, ultragroot en swaar vragte interkontinentaal te kan dra, insluitend alle lug-sertifiseerbare vrag. Die Galaxy het baie ooreenkomste met die kleiner Lockheed C-141 Starlifter asook die latere Boeing C-17 Globemaster III. Die C-5 is een van die grootste militêre vliegtuie ter wêreld.

Lockheed C-5 Galaxy
'n C-5 van die Amerikaanse Lugmag in vlug
Tipe	Vragvliegtuig
Vervaardiger	Lockheed Corporation Lockheed Martin
Nooiensvlug	30 Junie 1968
Bekendstelling	Junie 1970
Status	In diens
Hoofgebruiker	Amerikaanse Lugmag
Vervaardig	C-5A: 1968–1973 C-5B: 1985–1989
Aantal gebou	131 (C-5A: 81, C-5B: 50)
Eenheidskoste	C-5A: VS$ 224,29 miljoen (2016) C-5B: VS$ 262,75 miljoen (2016) C-5C: VS$ 129,17 miljoen (2016) C-5M: VS$ 100,37 miljoen (2016)

Die ontwikkeling van die C-5 Galaxy was ingewikkeld, insluitend aansienlike koste-oorskrydings en Lockheed het aansienlike finansiële probleme ondervind. Kort nadat dit in diens gestel is, is krake in die vlerke van baie vliegtuie ontdek en die C-5-vloot se vermoë is beperk totdat regstellende werk voltooi is. Die C-5M Super Galaxy is 'n opgegradeerde weergawe met nuwe enjins en gemoderniseerde avionika wat ontwerp is om sy lewensduur tot 2040 en verder te verleng.

Die USAF het die C-5 sedert 1969 bedryf. In daardie tyd het die vragtuig Amerikaanse militêre operasies in alle groot konflikte ondersteun, insluitend Viëtnam, Irak, Joego-Slawië en Afghanistan, sowel as geallieerde ondersteuning, soos vir Israel tydens die Jom Kippoeroorlog en operasies in die Golfoorlog. Die Galaxy het ook humanitêre hulp versprei, ramphulp verskaf en die Amerikaanse ruimteprogram ondersteun.

CX-X en Swaar Logistieke Stelsel

In 1961 het verskeie vliegtuigvervaardigers begin om swaar straalvervoerontwerpe te bestudeer wat die Douglas C-133 Cargomaster sou vervang en Lockheed C-141 Starlifters sou komplementeer. Benewens hoër algehele prestasie, wou die Amerikaanse Leër 'n vragvliegtuig met 'n groter vragruim as die C-141 hê, wat se binneruim te klein was om 'n verskeidenheid van hul groot toerusting te dra. Hierdie studies het gelei tot die "CX-4"-ontwerpkonsep, maar in 1962 is die voorgestelde ses-enjin-ontwerp verwerp, omdat dit nie as 'n beduidende vooruitgang bo die C-141 beskou is nie. Teen laat 1963 is die volgende konseptuele ontwerp CX-X genoem. Dit was toegerus met vier enjins, pleks van ses soos in die vroeëre CX-4-konsep. Die CX-X het 'n bruto massa van 249 000 kg, 'n maksimum loonvrag van 81 600 kg, en 'n spoed van Mach 0,75 (805 km/h). Die vragkompartement was 5,24 m breed, 4,11 m hoog en 30,5 m lank met toegangsdeure voor en agter. USAF-studies het getoon dat hoë-omleiding-turbowaaiermotors nodig was vir stukrag- en doeltreffende brandstofverbruik.

Die kriteria is gefinaliseer en 'n amptelike versoek om voorstelle is in April 1964 vir die "Heavy Logistics System" (CX-HLS) uitgereik. In Mei 1964 is voorstelle vir vliegtuie ontvang van Boeing, Douglas, General Dynamics, Lockheed en Martin Marietta. General Electric, Curtiss-Wright en Pratt & Whitney het voorstelle vir die enjins ingedien. Na 'n keuringsproses het Boeing, Douglas en Lockheed eenjaarstudiekontrakte vir die vliegtuig gekry, saam met General Electric en Pratt & Whitney vir die enjins. Al drie die ontwerpe het 'n aantal kenmerke gedeel. Die stuurkajuit is ver bokant die laairuim geplaas om vrag deur 'n neusdeur te kan laai. Die Boeing- en Douglas-ontwerpe het 'n peul bo-op die romp gebruik wat die kajuit bevat, terwyl die Lockheed-ontwerp die kajuitprofiel oor die lengte van die romp verleng het, wat dit 'n eiervormige dwarssnit gee. Al die ontwerpe se vlerke was gevee, sowel as met voorste en agterste vragdeure, wat gelyktydige laai en aflaai moontlik gemaak het. Lockheed se ontwerp het 'n T-stert gehad, terwyl die ontwerpe deur Boeing en Douglas konvensionele sterte gehad het.

Die Lugmag het Boeing se ontwerp as beter beskou as dié van Lockheed, maar Lockheed se voorstel was die goedkoopste bod. Lockheed is in September 1965 as die wenner aangewys, waarna 'n kontrak in Desember 1965 toegeken is. General Electric se TF39- enjin is in Augustus 1965 gekies om die nuwe vragvliegtuig aan te dryf. Destyds was GE se enjinkonsep revolusionêr, aangesien alle enjins voorheen 'n omleidingsverhouding van minder as twee-tot-een gehad het, terwyl die TF39 'n verhouding van agt-tot-een belowe het en sou bereik, wat die voordele van verhoogde enjindruk en laer brandstofverbruik gehad het. Boeing het die militêre kontrak verloor, maar het voortgegaan om die suksesvolle 747 burgerlike vliegtuig te ontwikkel, met meer as 1 500 eenhede wat gebou is toe die vervaardiging in 2022 na 54 jaar van produksie gestaak is.

In produksie

Die eerste C-5A Galaxy (reeksnommer 66-8303) het op 2 Maart 1968 uit die vervaardigingsaanleg in Marietta, Georgia, gerol. Op 30 Junie 1968 het vlugtoetsing van die C-5A begin met die eerste vlug, gevlieg deur Leo Sullivan, met die roepsein "agt-drie-nul-drie swaar". Vlugtoetse het aan die lig gebring dat die vliegtuig 'n hoër weerstandsverskil Mach-getal getoon het as wat deur windtonneldata voorspel is. Die maksimum hefkoëffisiënt gemeet in vlug met die flappe 40° gebuig was hoër as voorspel (2,60 v. 2,38), maar was laer as wat voorspel is met die flappe 25° gebuig (2,31 v. 2,38) en met die flappe teruggetrek (1,45 v. 1,52).

 

Op 24 Oktober 1974 het die Space and Missile Systems Organisation suksesvol 'n luggelanseerde ballistiese missieltoets uitgevoer, waar 'n C-5A Galaxy-vliegtuig 'n 39 000kg Minuteman ICBM vanaf 6 100 m oor die Stille Oseaan laat val het. Die missiel het tot 2 400 m gedaal voordat sy vuurpylenjin afgevuur het. Die 10-sekonde-enjinbrand het die missiel weer tot 6 000 m gedra voordat dit in die see geval het. Die toets het die haalbaarheid bewys om 'n interkontinentale ballistiese missiel uit die lug te lanseer. Operasionele ontplooiing is gestaak weens ingenieurs- en sekuriteitsprobleme, alhoewel die vermoë as 'n onderhandelingspunt in die Strategiese Wapenbeperkingsgesprekke gebruik is. Vliegtuig 69–0014, "Zero-One-Four" wat in die toets gebruik is, is na die Air Mobility Command Museum by Dover Air Force Base onttrek.

Die C-5 is vir verskeie ongewone funksies gebruik. Tydens die ontwikkeling van die geheimsinnige stealth-vegvliegtuig, die Lockheed F-117 Nighthawk, is Galaxies dikwels gebruik om gedeeltelik gedemonteerde vliegtuie te dra, wat geen aanduiding oor hul vrag verklap het nie. Die C-5 bly die grootste vliegtuig om in Antarktika te werk, wat in staat is om vanaf Williams Field naby McMurdo-stasie te opereer. Die C-5 Galaxy was 'n groot voorsieningsbate in die internasionale koalisie-operasies in 1990–91 teen Irak in die Golfoorlog. C-5's het gereeld noodleniging en humanitêre voorrade gelewer aan gebiede wat deur natuurrampe of krisisse geteister is; verskeie vlugte is in 1994 oor Rwanda gemaak. Die C-5 word ook gebruik om Marine One te vervoer.

Die vlerke op die C-5A's is gedurende die 1980's vervang om volle ontwerpvermoë te herstel. Die USAF het die eerste C-5B op 28 Desember 1985 en die laaste een in April 1989 ontvang. Die betroubaarheid van die C-5-vloot was 'n voortdurende kwessie tydens sy leeftyd, maar die C-5M-opgraderingsprogram poog gedeeltelik om hierdie probleem aan te spreek. Hul strategiese lugvervoerkapasiteit was 'n belangrike logistieke komponent van Amerikaanse militêre operasies in Afghanistan en Irak. Na 'n voorval tydens Operasie Iraqi Freedom waar een C-5 deur 'n projektiel beskadig is, het die installering van verdedigingstelsels 'n verklaarde prioriteit geword.

Die C-5 AMP- en RERP-moderniseringsprogramme is beplan om die sendingbekwame koers tot 'n minimumdoelwit van 75% te verhoog. Oor die volgende 40 jaar skat die Amerikaanse Lugmag dat die C-5M meer as $20 miljard sal bespaar. Die eerste C-5M-omskakeling is op 16 Mei 2006 voltooi en C-5M's het in Junie 2006 met toetsvlugte by die Dobbins-lugreserwebasis begin. In 2008 het die USAF besluit om die oorblywende C-5B's en C-5C's in C-5M's te omskep met avionika-opgraderings en nuwe enjins. Die C-5A's sal slegs die avionika-opgraderings ontvang. Die laaste van 52 C-5M's is in Augustus 2018 aan Air Mobility Command afgelewer.

 

In reaksie op die Lugmag se planne om ouer C-5 vliegtuie aan diens te onttrek, het die Kongres wetgewing geïmplementeer wat beperkings op sulke planne vir C-5A's in 2003 gestel het. Vanaf November 2013 is 45 C-5A's onttrek, 11 is geskrap, dele van een (A/C 66-8306) is nou 'n vragopleier by Lackland AFB, Texas, en een is na die Warner Robins Luglogistieke Sentrum (WR-ALC) gestuur vir afbreek en inspeksie om strukturele integriteit te evalueer en die oorblywende leeftyd van die vloot te bepaal.

Die Amerikaanse Lugmag het in Desember 2008 herboude C-5M-vliegtuie begin ontvang. Volle produksie van C-5M's het in die somer van 2009 begin. In 2009 is die kongresverbod op die onttrekking van C-5's omvergewerp. Die Lugmag poog om een C-5A te onttrek vir elke 10 nuwe C-17's wat bestel word. In Oktober 2011 het die 445ste Airlift Wing gebaseer by Wright-Patterson Lugmagbasis alle oorblywende C-5's met C-17's vervang. Die C-5M het aanvanklike bedryfsvermoë op 24 Februarie 2014 bereik met 16 vliegtuie wat afgelewer is.

 

 

 

 

 

Op 13 September 2009 het 'n C-5M 41 nuwe rekords opgestel en vlugdata is aan die National Aeronautic Association vir formele erkenning voorgelê. Die C-5M het 'n loonvrag van 80 110 kg gedra tot meer as 12 500 m in 23 minute, 59 sekondes. Boonop is 33 tyd-om-te-klim rekords by verskeie loonvragklasse opgestel, en die wêreldrekord vir grootste loonvrag op 2 000 m was gebreek.

Die laaste TF39-aangedrewe C-5 het laat in 2017 gevlieg.

• Wiki Afrikaans  Wiki Commons het meer media in die kategorie Lockheed C-5 Galaxy.