हिग्स बोसोन

क्वाण्टम भौतिकीमा 'मूलकण' (fundamental particles) ऊर्जाको एउटा यस्तो एक्लो अतिसूक्ष्म बिन्दुलाई भनिन्छ, जसको, जहाँसम्म हामीलाई थाह छ , र कुनै घटक अथवा टुकुरा हुँदैन। त्यसलाई र अधिक खण्डित गर्न सकिंदैन। हिग्स-बोसोन परमाणु-संघटक तत्वहरूलाई भार प्रदान गर्ने ऊर्जाको त्यस रहस्यमय रूपलाई भनिन्छ, जसको अहिले पुष्टि भएको छैन। ठीक त्यस क्षणमा बनेको होला, जब ब्रह्माण्डको उत्पत्ति भएको थियो। हीलियमका प्रोटोन कणहरूलाई लगभग प्रकाशको झैं तेज गतिले आपसमा जुधाएर एक बिन्दुरूपमा त्यसै क्षणलाई दोस्रो पल्ट उत्पन्न गर्ने प्रयास गरिंदैछ।

 

हिग्स-बोसोनको खोज वास्तवमा यस प्रश्नको उत्तरको निम्ति खोज हो कि परमाणुमा निहित इलेक्ट्रोन, त्यसका प्रोटोनहरूको निर्माण गर्ने दुइ अप क्वार्क र एक डाउन क्वार्क, त्यसका न्यूट्रोनहरूको निर्माण गर्ने दुइ डाउन क्वार्क र एक अप क्वार्क र न्यूट्रोनका छरिनाले बन्ने भएको न्यूट्रीनोको जो अलग अलग द्रव्यमान छ, अथवा तिनका जो अलग अलग भार छन्, त्यो तिनलाई कहाँबाट प्राप्त हुन्छ।

एक ब्रिटिश वैज्ञानिक पीटर हिग्सले सन् १९६४मा यो परिकल्पना दिए कि परमाणुका यी आठ संघटक मूलकणहरूलाई तिनको भार एक विशेष बलक्षेत्रमा मिल्दछ। यस बलक्षेत्रलाई पछि हिग्स फील्ड भनेर जानियो। परमाणु विज्ञानका स्ट्याण्डर्ड मोडल अनुसार हिग्स फील्डका पनि विद्युत आवेशधारी र आवेशहीन भाग हुन्छन्।

• कण त्वरक
• सर्न (CERN / European Centre for Nuclear Research)

• Explanation for beginners
• At Fermilab, the Race Is on for the 'God Particle'
• Physics World, Introducing the little Higgs वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१०-०१-१७ मिति
• A quasi-political Explanation of the Higgs Boson
• In CERN Courier, Steven Weinberg reflects on spontaneous symmetry breaking
• Steven Weinberg Praises Teams for Higgs Boson Theory वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१२-०२-१० मिति
• Steven Weinberg on LHC
• Physical Review Letters - ५०th Anniversary Milestone Papers
• Imperial College London on PRL ५०th Anniversary Milestone Papers
• The God Particle, from National Geographic Magazine वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००८-०२-२५ मिति
• "Tevatron experiments double-team Higgs boson", sets lower bound at १७०GeV
• The History of the Guralnik, Hagen and Kibble development of the Theory of Spontaneous Symmetry Breaking and Gauge Particles
• The History of the Guralnik, Hagen and Kibble development of the Theory of Spontaneous Symmetry Breaking and Gauge Particles (PDF)
• Englert-Brout-Higgs-Guralnik-Hagen-Kibble Mechanism on Scholarpedia
• History of Englert-Brout-Higgs-Guralnik-Hagen-Kibble Mechanism on Scholarpedia
• Sakurai Prize Videos
• God Particle Overview
• Fermilab 'closing in' on the God particle
• The Hunt for the Higgs at Tevatron

 

विकिमिडिया कमन्समा हिग्स बोसोन सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।