Higgs-Boson
Higgs-boson er ein elementærpartikkel i standardmodellen som forklarer at dei fleste partiklar har ein kvilemasse.
Bosonet er kalla opp etter forskaren Peter Higgs som utforma teorien om denne partikkelen. Eksistensen av Higgs-bosonet vart først stadfesta på 4. juli 2012 og var frå teorien først vart lagd fram i 1964 eit av dei store måla innan partikkelfysikken. Partikkelen har ein masse på 125,3 ± 0,6 GeV.
Teorien går ut på at alle partiklar i utgangspunktet er masselause, men ved låg energi vil dei partiklane som vekselverkar med Higgs-bosonet opptre som massive partiklar. Denne effekten er nært relatert til eit fenomen kalla spontant symmetribrot, som trengst for at Higgs-partikkelen skal kunne generere masse for dei andre partiklane. Sidan Higgs-bosonet styrer alle andre partiklar vert det på folkemunne òg kalla «Gudepartikkelen».
Higgs-bosonet vart påvist i eksperiment ved partikkelakseleratoren Large Hadron Collider ved CERN. Eit av hovudmåla med LHC var nettopp å leite etter bevis for at Higgs-partikkelen eksisterer.
Kjelder
This article uses material from the Wikipedia Nynorsk article Higgs-boson, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Teksten er tilgjengeleg under CC BY-SA 4.0 om ikkje anna er oppgjeve. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Nynorsk (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.