लेप्चा भाषा

लेप्चा भाषा
ᰛᰩᰵᰛᰧᰵᰶ
क्षेत्र	सिक्किम, भारत; नेपाल र भुटानको केही भाग
मातृभाषी वक्ता	६६,५००
भाषा परिवार	चिनियाँ-तिब्बती भोट-बर्मेली लेप्चा भाषा
लिपि	लेप्चा लिपि सम्भोट लिपि
सरकारी दर्जा
आधिकारिक भाषा	भारत सिक्किम
भाषा सङ्केतहरू
आइएसओ ६३९-३	lep
ग्लोटोलग	lepc1244
यो लेखमा आइपिए ध्वन्यात्मक चिह्नहरूको प्रयोग गरिएको छ। सही आइपिए सक्षम नभएमा तपाईँले युनिकोड अक्षरहरू प्रश्न चिह्न, कोठा अथवा अन्य कुनै चिह्न जस्तो देखिनेछ।

भारतीय जनगणनाले ५०,००० लेप्चा भाषीहरूलाई प्रतिवेदन गरेको छ, तर भारतमा मूल लेप्चा बोल्नेहरूको सङ्ख्या ३०,००० नजिक हुन सक्छ। लेप्चा भाषा लेप्चा लिपिमा लेखिन्छ, लेप्चा लिपिको विकास हुनु अघि, लेप्चा साहित्यिक कृतिहरू तिब्बती लिपिमा रचना गरिएको थियो।

लेप्चा भारतीय राज्य सिक्किम र पश्चिम बङ्गालका साथै नेपाल र भुटानका केही भागहरूमा अल्पसंख्यकहरूले बोल्छन्। जहाँ यो बोलिन्छ, यसलाई आदिवासी भाषा मानिन्छ, जुन तिब्बती भाषाहरू (सिक्किमी, जोङ्खा र अन्य) र हालैको नेपाली भाषाको आगमनको पूर्व डेटिङ हो।

लेप्चा वक्ताहरूले चार अलग-अलग समुदायहरू समावेश गर्दछ: सिक्किमको रेन्जोङ्मु; कालिम्पोङ, खर्साङ, र मिरिकको तामसाङ्मु; इलाम जिल्ला, नेपालको इलामु; र दक्षिणपश्चिम भुटानको प्रोमो। भारतमा लेप्चा बोल्ने समूह नेपाल र भुटानमा भन्दा ठूलो छ।

भारतीय जनगणनाले ५०,००० लेप्चा भाषीहरूलाई प्रतिवेदन गरेको छ, तर भारतमा मूल लेप्चा बोल्नेहरूको सङ्ख्या ३०,००० नजिक हुन सक्छ।

लेप्चा वर्गीकरण गर्न गाह्रो छ, यो महाकिरान्ती भाषाहरूको नजिक हुन सक्छ, हिमालयी भाषाहरूको उपपरिवार। लेप्चा आन्तरिक रूपमा विविध छ, चार मुख्य लेप्चा समुदायहरूमा विभिन्न बहुसंख्यक भाषा समूहहरूबाट शाब्दिक प्रभावहरू देखाउँदै। यी नेपाली र सिक्किमी तिब्बती प्रभावहरू द्वन्द्वात्मक भिन्नतामा पर्दैनन्।

लेप्चा लिपि एक सिलेबिक लिपि हो जसमा विभिन्न प्रकारका विशेष अङ्क र लिग्चरहरू छन्। यसको वंशावली अस्पष्ट छ। प्रारम्भिक लेप्चा पाण्डुलिपिहरू ठाडो रूपमा लेखिएको थियो, जुन चिनियाँ प्रभावको सङ्केत हो। लेप्चा लिपिको विकास हुनु अघि, लेप्चा साहित्यिक कृतिहरू तिब्बती लिपिमा रचना गरिएको थियो।

 

लेप्चा भाषा परीक्षण को विकिपिडिया हाल विकिमिडिया इन्क्युबेटरमा रहेको छ ।

• नेपालमा बोलिने भाषाहरू
• भारतका भाषाहरू
• भुटानका भाषाहरू