जर्मन भाषा (जर्मन: Deutsch, डेउच) सङ्ख्याक अनुसार युरोपक सभसँ अधिक बाजल जाइवाला भाषा छी । ई जर्मनी, स्विट्जरल्यान्ड आ अस्ट्रियाक मुख्य- आ राजभाषा छी । ई रोमन लिपिमे लिखल जाइत अछि (अतिरिक्त चिन्हसभक संग) । ई भारोपेली भाषा परिवारमे जर्मनीक शाखामे आबैत अछि । अङ्ग्रेजीसँ एकर नजदिकी सम्बन्ध अछि । मुदा रोमन लिपिक अक्षरसभक एकर ध्वनिसभक संग मेल अङ्ग्रेजीसँ बढिया अछि । आधुनिक मानकीकृत जर्मन कs उच्च जर्मन कहैत अछि ।
जर्मन German | ||||
---|---|---|---|---|
डेयुच | ||||
उच्चारण: | [dɔʏtʃ] | |||
बाजल जाइवाला स्थान: | आरम्भिक युरोपक जर्मन भाषीसभ आ विश्वव्यापी रूपसँ जर्मन भाषी सङ्घसभ | |||
आरम्भ: | २०१४ | |||
मातृभाषी: | ९० मिलियन (2010) सँ ९५ मिलियन | |||
भाषा परिवार: | हिन्द-युरोपेली
| |||
लिपि | ल्याटिन (जर्मन व्यञ्जन) जर्मन ब्रेल लिपि | |||
आधिकारिक अवस्था | ||||
आधिकारिक भाषा | ६ राष्ट्रसभ ३ आधारित | |||
अल्पसङ्ख्यक भाषाक रुपमे मान्यता | १३ राष्ट्र (अल्प/सांस्कृतिक/राष्ट्रिय भाषा) | |||
नियन्त्रण कर्ता | कोनो आधिकारिक नियम नै जर्मनी भाषा परिषद). | |||
भाषा कोड: | ||||
आइएसओ ६३९-१ | de | |||
आइएसओ ६३९-२ | ger (B) deu (T) | |||
आइएसओ ६३९-३ | – | |||
(सह-)आधिकारिक आ मुख्य भाषा सह-आधिकारिक, मुदा मुख्य भाषा नै अल्प आधिकारिक/सांस्कतिक भाषा अल्प-आधिकारिक भाषा नै | ||||
|
जर्मन भाषा भारोपीय परिवारक जर्मेनिक वर्गक भाषा, सामान्यत: उच्च जर्मनक ओ रूप छी जे जर्मनीमे सरकारी, शिक्षा, प्रेस इत्यादीक माध्यम अछि । ई अस्ट्रियामे सेहो बाजल जाइत अछि । एकर उच्चारण १८९८ ई. कs एक कमीशन द्वारा निश्चित अछि । लिपि, फ्रेन्च आ अङ्ग्रेजीसँ मिलैत-जुलैत अछि । वर्तमान जर्मनक शब्दादिमे अघात भेला पर काकल्यस्पर्श अछि । तान (टोन) अङ्ग्रेजी जका होइत अछि । उच्चारण अधिक सशक्त एवं शब्दक्रम अधिक निश्चित अछि । दार्शनिक एवं वैज्ञानिक शब्दावलीसँ परिपूर्ण अछि । शब्दराशि अनेक स्रोतसभसँ लेल गेल अछि ।
उच्च जर्मन, केन्द्र, उत्तर आ दक्षिणमे बाजल जाइ वला अपन पश्चिमी शाखा (लो जर्मन-फ्रिजियन, अङ्ग्रेजी)सँ लगभग छठम शताब्दीमे अलग होबs लागल छल । भाषाक दृष्टि सँ "प्राचीन हाई जर्मन" (७५०-१०५०), "मध्य हाई जर्मन" (१३५० ई. धरि), "आधुनि हाई जर्मन" (१२०० ई. कs कालखण्डसँ एखन धरि) तीन विकास चरण अछि । उच्च जर्मनक प्रमुख बोलिमे यिडिश, श्विज्टुन्श, आधुनिक प्रशन स्विस या उच्च अलेमैनिक, फ्रन्कोनियन (पूर्वी आ दक्षिणी), टिपृअरियन तथा साइलेसियन इत्यादी अछि ।
'
योहान वुल्फगाङ्ग फान गेटे (१७४९–१८३२) | फ्रेडरिक शिलर (१७५९–१८०५) | ब्रोदर ग्रिम्म (१७८५–१८६३) | थामस मान (१८७५–१९५५) | फ्रेडरिक शिलर (१८७७–१९६२) |
---|---|---|---|---|
जर्मन भाषाक प्रयोग आ पठन-पाठन कs बढ़ाबs वला बहुतो संस्थान अछि । एहिमे सँ प्रमुख अछि-
जर्मन वाक्य | मैथिली वाक्य |
---|---|
ja | हँ |
nein | नै |
bitte | कृपया (एकरा करी) |
danke. | धन्यवाद |
Bitte schön. | स्वागतम् |
Kein problem. | कोनो समस्या नै अछि । |
Entschuldigung! | क्षमा करी । |
natürlich | वास्तवमे (of course) |
richtig | सही |
Vielen Dank. | अहाँक बहुत बहुत धन्यवाद |
Nein, danke. | नै, धन्यवाद। |
Es tut mir leid. | हम दुखी छी । |
Verzeihen Sie. | क्षमा करी । |
हिन्दी वाक्य | जर्मन वाक्य |
हम थकि गेल छी । | Ich bin müde. |
हमरा एकटा नौकरीक जरूरी अछि । | Ich brauche einen Job. |
हम खाइलs चाहैत छी । | Ich will essen. |
हमरा नीन्द आबि रहल अछि । | Ich bin schläfrig. |
हमरा खेबाक जरूरी अछि । | Ich brauche etwas zu essen. |
हम आराम चाहैत छी । | Ich möchte mich ausruhen. |
हमरा भूख लागल अछि । | Ich bin hungrig./ Ich habe Hunger. |
हमरा आराम केनाए जरुरी अछि । | Ich muss mich ausruhen. |
हमरा छोड़िक लेल चाहैत छै । | Ich will abreisen. |
हमरा ठण्डा लागि रहल अछि । | Mir ist kalt. |
हमरा अध्ययन केनाए आवश्यकता अछि । | Ich muss studieren. |
हम जाइक लेल चाहैत छी । | Ich will gehen. |
हमरा गर्मी लागि रहल अछि । | Mir ist heiß. |
हमरा खत्म करsक जरूरी अछि । | Ich muss aufhören. |
हम सुतैक लेल चाहैत छी । | Ich will schlafen. |
German edition of Wiki, the free encyclopedia |
आकृति:भूगोल-आधार
This article uses material from the Wikipedia मैथिली article जर्मन भाषा, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). CC BY-SA 4.0 कऽ अन्तर्गत विषय सूची उपलब्ध अछि । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मैथिली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.