მსოფლიოს შვიდი საოცრება
მსოფლიოს შვიდი საოცრება ზოგადად მიუთითებს მთავარ ტურისტულ ღირსშესანიშნაობათა რამდენიმე სიაზე.
მსოფლიოს შვიდი საოცრება ზოგადად მიუთითებს მთავარ ტურისტულ ღირსშესანიშნაობათა რამდენიმე სიაზე. ყველაზე ძველი და განთქმული მათგან არის ძველი მსოფლიოს შვიდი საოცრება, მეგზური ძველი მსოფლიოს მოგზაურთათვის, რომელთაც სურდათ ეხილათ ყველაზე განთქმული, მასშტაბური და კარგად ცნობილი ხუროთმოძღვრული ქმნილებები.

ისტორია
ამ სიის უძველესი ვერსია ძვ. წ. II საუკუნეში შექმნა ანტიპატე სიდონელმა. როგორც ჩანს, ეს სია ემყარება ელინისტ მოგზაურთა შორის პოპულარულ მეგზურებს და მხოლოდ მიუთითებს ქმნილებებზე ხმელთაშუა ზღვის გარშემო მიწებზე, სადაც იმდროინდელ მოგზაურებს მეტ-ნაკლებად უსაფრთხოდ შეეძლოთ ემგზავრათ. ამ სიაში შესული ობიექტები საოცრებები იყო იმ კრიტერიუმით, რომ ისინი ყველაზე პოპულარული ღირსშესანიშნაობები იყო იმ პერიოდში. აღსანიშნავია, რომ ამ სიაში მხოლოდ ადამიანის მიერ აგებული ქმნილებები იყო შეტანილი, ვინაიდან ბუნებრივი საოცრებები იმ პერიოდში პოპულარული არ იყო.
ძველი მსოფლიოს შვიდი საოცრება
ქვემოთ მოყვანილია ანტიპატეს ვერსია:
საოცრება | თარიღი | მშენებელი | დაინგრა | მიზეზი |
---|---|---|---|---|
ხეოფსის პირამიდა | ძვ. წ. 2550 | ეგვიპტელები | დღემდე დგას | დღემდე დგას |
ბაბილონის დაკიდული ბაღები | ძვ. წ. 600 | ბაბილონელები | ძვ. წ. 1 საუკუნე | მიწისძვრა |
არტემიდეს ტაძარი ეფესოში | ძვ. წ. 550 | ლიდიელები, ბერძნები | ძვ. წ. 356 | ხანძარი |
ზევსის ქანდაკება ოლიმპიაში | ძვ. წ. 435 | ბერძნები | მე-5-6 საუკუნეები | ხანძარი |
ჰალიკარნასის მავზოლეუმი | ძვ. წ. 351 | ქარიელები, ბერძნები | 1494 | მიწისძვრა |
როდოსის კოლოსი | ძვ. წ. 292-280 | ელენისტური საბერძნეთი | ძვ. წ. 224 | მიწისძვრა |
ალექსანდრიის შუქურა | ძვ. წ. III საუკუნე | ელენისტური ეგვიპტე | 1303-1480 | მიწისძვრა |
ანტიპატეს თავდაპირველ სიაში ალექსანდრიის შუქურა შეცვლილი იყო ბაბილონის კედლით. ზემოთ მოყვანილი სია უკვე მე-6 საუკუნის დროინდელი ვარიანტია. ამ საოცრებათაგან დღემდეგ მხოლოდ ერთადერთი - ხეოფსის პირამიდა შემორჩა გიზაში, ეგვიპტე. დაკიდული ბაღების არსებობის დამკიცება ვერ მოხერხდა. უძველესი დოკუმენტური მასალის მიხედვით დანარჩენი ხუთი საოცრება ბუნებრივმა კატაკლიზმებმა იმსხვერპლა. ეფესოს ტაძარი და ზევსის ქანდაკება ხანძარმა გაანადგურა, დანარჩენები კი მიწისძვრამ.
ბოლოდროინდელი საოცრებები
ძველი მსოფლიოს შვიდი საოცრების ტრადიციით მრავალი სხვა სიაც შექმნილა, რომლებიც ადამიანთა მიერ საინჟინრო მიღწევათა გარდა ბუნებრივ საოცრებებსაც შეიცავს. თუმცა ეს სიები უფრო არაფორმალურია და მათზე რაიმე კონსენსუსი არ არსებობს.
იხ. ასევე შუა საუკუნეების სამყაროს შვიდი საოცრება
თანამედროვე საოცრებები
სამოქალაქო ინჟინერთა ამერიკის საზოგადოებამ ჩამოაყალიბა თანამედროვე მსოფლიოს შვიდ საოცრებათა სია [1]:
- ლა-მანშის გვირაბი
- ტორონტოს ტელეანძა
- ემპაირ სტეიტ ბილდინგი
- გოლდენ გეიტ ბრიჯი
- იტაიპუს კაშხალი
- დელტაპროექტი
- პანამის არხი
ტურისტული მსოფლიოს საოცრებები
შემდეგი სია შექმნილია ჰილმან უონდერსის მიერ როგორც ყველაზე პოპულარული შვიდი ტურისტული ღირსშესანიშნაობა-საოცრება:[2]
ბუნებრივი საოცრებები
სხვა სიათა მსგავსად, არ არსებობს კონსენსუსი მსოფლიოს შვიდ ბუნებრივ საოცრებაზე, ვინაიდან არ არის შეთანხმება იმაზე თუ რამხელა უნდა იყოს ეს სია. ამგვარ სიათაგან ერთ-ერთი შექმნილი CNN-ის მიერ [3]:
- დიდი კანიონი
- დიდი ბარიერული რიფი
- რიო-დე-ჟანეიროს ყურე
- მთა ევერესტი
- ჩრდილოეთის ციალი
- პარიკუტინის ვულკანი
- ვიქტორიის ჩანჩქერი
წყალქვეშა საოცრებები
ამ სიის წარმოშობის წყარო გაურკვეველია, თუმცა ის საკმაოდ ხშირად ფიგურირებს მასმედიაში და აღნიშვნის ღირსია:[4] [5]
- პალაუ
- ბელიზი ბარიერული რიფი
- დიდი ბარიერული რიფი
- ჰიდროთერმული მთები
- გალაპაგოსის კუნძულები
- ბაიკალის ტბა
- წითელი ზღვა
ახალი შვიდი საოცრება
2006 წელს იუნესკომ გამოაქვეყნა მსოფლიოს ახალი შვიდი საოცრების სია.
სქოლიო
- ↑ სამოქალაქო ინჟინერთა ამერიკის საზოგადოების შვიდი საოცრება. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-04-02. ციტირების თარიღი: 2009-05-09.
- ↑ Hillman Wonders
- ↑ CNN-ის ბუნებრივი საოცრებები
- ↑ Underwater Wonders of the World
- ↑ წყალქვეშა საოცრებების მეორე სია. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-09-28. ციტირების თარიღი: 2006-10-18.
This article uses material from the Wikipedia ქართული article მსოფლიოს შვიდი საოცრება, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply. (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 3.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
#Wikipedia® is a registered trademark of the Wikimedia Foundation, Inc. Wiki (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wikimedia Foundation.
In other languages:
- არაგონული: Siete Marabellas de lo Mundo - Wiki Aragonés
- არაბული: عجائب الدنيا السبع - Wiki العربية
- ასტურიული: Siete maraviyes del mundu vieyu - Wiki Asturianu
- აზერბაიჯანული: Dünyanın yeddi möcüzəsi - Wiki Azərbaycanca
- ბაშკირული: Донъяның ете мөғжизәһе - Wiki башҡортса
- ბელარუსული: Сем цудаў свету - Wiki беларуская
- Belarusian (Taraškievica orthography): Сем цудаў сьвету - Wiki беларуская (тарашкевіца)
- ბულგარული: Седемте чудеса на античния свят - Wiki български
- ბენგალური: প্রাচীন বিশ্বের সপ্তাশ্চর্য - Wiki বাংলা
- ბრეტონული: Seizh Marzh an Henved - Wiki Brezhoneg
- ბოსნიური: Sedam svjetskih čuda - Wiki Bosanski
- კატალანური: Set meravelles del món antic - Wiki Català
- ჩეხური: Sedm divů světa - Wiki čeština
- ჩუვაშური: Çут тĕнчери çичĕ асам - Wiki чӑвашла
- უელსური: Saith Rhyfeddod yr Henfyd - Wiki Cymraeg
- დანიური: Verdens syv underværker - Wiki Dansk
- გერმანული: Sieben Weltwunder der Antike - Wiki Deutsch
- დივეჰი: ޤަދީމީ ޒަމާނުގެ ދުނިޔޭގެ 7 އަޖައިބު - Wiki ދިވެހިބަސް
- ბერძნული: Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου - Wiki Ελληνικά
- ინგლისური: Seven Wonders of the Ancient World - Wiki English
- ესპერანტო: Sep mirindaĵoj de la antikva mondo - Wiki Esperanto
- ესპანური: Siete maravillas del mundo antiguo - Wiki Español
- ესტონური: Seitse maailmaimet - Wiki Eesti
- ბასკური: Munduko zazpi mirariak - Wiki Euskara
- სპარსული: عجایب هفتگانه - Wiki فارسی
- ფინური: Maailman seitsemän ihmettä - Wiki Suomi
- Võro: Säidse ilmaimeht - Wiki Võro
- ფრანგული: Sept Merveilles du monde - Wiki Français
- დასავლეთფრიზიული: Sân Wrâldswûnders - Wiki Frysk
- ირლანდიური: Seacht nIontas an Domhain Ársa - Wiki Gaeilge
- Gan Chinese: 古世界嗰七大奇跡 - Wiki 贛語
- გალისიური: Sete marabillas do mundo - Wiki Galego
- გუჯარათი: દુનિયાની પ્રાચીન સાત અજાયબીઓ - Wiki ગુજરાતી
- ჰაუსა: Abubuwan Al'ajabi Bakwai na Tsohuwar Duniya - Wiki Hausa
- ებრაული: שבעת פלאי תבל של העולם העתיק - Wiki עברית
- ჰინდი: प्राचीन विश्व के सात आश्चर्य - Wiki हिन्दी
- ხორვატული: Sedam svjetskih čuda - Wiki Hrvatski
- უნგრული: A világ hét csodája - Wiki Magyar
- სომხური: Հին աշխարհի յոթ հրաշալիքներ - Wiki հայերեն
- Western Armenian: Աշխարհի Եօթը Հրաշալիքներ - Wiki Արեւմտահայերէն
- ინდონეზიური: Tujuh Keajaiban Dunia Kuno - Wiki Bahasa Indonesia
- იდო: Sep Marveli di la Mondo Antiqua - Wiki Ido
- ისლანდიური: Sjö undur veraldar - Wiki íslenska
- იტალიური: Sette meraviglie del mondo - Wiki Italiano
- იაპონური: 古代世界の七不思議 - Wiki 日本語
- Jamaican Creole English: Sebm Wanda a di Ienshent Wol - Wiki Patois
- იავური: Pitu Kaajaiban Donya Kuna - Wiki Jawa
- ყაზახური: Әлемнің жеті кереметі - Wiki қазақша
- კანადა: ಪುರಾತನ ಪ್ರಪಂಚದ ೭ ಅದ್ಭುತಗಳು - Wiki ಕನ್ನಡ
- კორეული: 세계 7대 불가사의 - Wiki 한국어
- ქურთული: Heft nuwazeyên cîhanê - Wiki Kurdî
- ყირგიზული: Дүйнөнүн жети керемети - Wiki кыргызча
- ლათინური: Septem miracula mundi - Wiki Latina
- ლუქსემბურგული: Siwe Weltwonner - Wiki Lëtzebuergesch
- ლაოსური: 7 ສິ່ງມະຫັດສະຈັນ - Wiki ລາວ
- ლიეტუვური: Septyni pasaulio stebuklai - Wiki Lietuvių
- Latgalian: Septeni pasauļa breinumi - Wiki Latgaļu
- ლატვიური: Septiņi pasaules brīnumi - Wiki Latviešu
- მაკედონური: Седум светски чуда на античкиот свет - Wiki македонски
- მონღოლური: Дэлхийн долоон гайхамшиг - Wiki монгол
- მარათჰი: प्राचीन जगतातील सात आश्चर्ये - Wiki मराठी
- მალაიური: Tujuh Keajaiban Dunia Purba - Wiki Bahasa Melayu
- ნეაპოლიტანური: Sette maraveglie d"o munno - Wiki Napulitano
- ქვემოგერმანული: Söven Weltwunners - Wiki Plattdüütsch
- ნეპალური: प्राचीन विश्वका सात आश्चर्यहरू - Wiki नेपाली
- ნიდერლანდური: Zeven wereldwonderen van de antieke wereld - Wiki Nederlands
- ნორვეგიული ნიუნორსკი: Dei sju underverka - Wiki Norsk nynorsk
- ნორვეგიული ბუკმოლი: Verdens syv underverker - Wiki Norsk bokmål
- ნკო: ߘߎߢߊ߫ ߞߓߊߣߊ߲ߞߏ ߟߎ߬ - Wiki ߒߞߏ
- Norman: Sept Mèrvelles du Monde - Wiki Nouormand
- ოქსიტანური: Sèt Meravilhas deu Mond - Wiki Occitan
- პოლონური: Siedem cudów świata - Wiki Polski
- Western Punjabi: قدیم دنیا دے ست عجائبات عالم - Wiki پنجابی
- პორტუგალიური: Sete maravilhas do mundo - Wiki Português
- კეჩუა: Qanchisnintin Tiksimuyu Achachilla - Wiki Runa Simi
- რუმინული: Șapte minuni ale lumii antice - Wiki Română
- რუსული: Семь чудес света - Wiki русский
- სერბულ-ხორვატული: Sedam svjetskih čuda (antika) - Wiki Srpskohrvatski / српскохрватски
- შანი: တီႈလီဢၢမ်းၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇ - Wiki ၽႃႇသႃႇတႆး
- სინჰალური: පුරාතන ලෝකයේ පුදුම හත - Wiki සිංහල
- სლოვაკური: Sedem divov starovekého sveta - Wiki Slovenčina
- სლოვენური: Sedem čudes starega veka - Wiki Slovenščina
- ალბანური: Shtatë mrekullitë e botës së lashtë - Wiki Shqip
- სერბული: Седам светских чуда старог света - Wiki српски / srpski
- შვედური: Världens sju underverk - Wiki Svenska
- სუაჰილი: Maajabu ya dunia - Wiki Kiswahili
- ტამილური: பண்டைய உலக அதிசயங்கள் - Wiki தமிழ்
- ტელუგუ: ఏడు పురాతన ప్రపంచ అద్భుతాలు - Wiki తెలుగు
- ტაჯიკური: Ҳафт муъҷизаи олам - Wiki тоҷикӣ
- თურქმენული: Dünýäniň 7 täsinligi - Wiki Türkmençe
- Tagalog: Pitong mga Kamangha-mangha ng Sinaunang Daigdig - Wiki Tagalog
- თურქული: Antik Dünyanın Yedi Harikası - Wiki Türkçe
- თათრული: Dönyanıñ cide moğcizası - Wiki татарча / tatarça
- ტუვა: Делегейниң чеди кайгамчыктары - Wiki тыва дыл
- უკრაინული: Сім чудес світу - Wiki українська
- ურდუ: قدیم دنیا کے سات عجائبات عالم - Wiki اردو
- უზბეკური: Dunyoning yetti moʻjizasi - Wiki Oʻzbekcha / ўзбекча
- Veps: Mail'man seičeme čudod - Wiki Vepsän kel’
- ვიეტნამური: Bảy kỳ quan thế giới cổ đại - Wiki Tiếng Việt
- ვარაი: Pito nga Magkalilisang han Kalibutan han Hadton Panahon - Wiki Winaray
- ვუ: 古代世界七大奇迹 - Wiki 吴语
- Zeelandic: Zeven wereldwonders - Wiki Zeêuws
- ჩინური: 古代世界七大奇迹 - Wiki 中文
- Chinese (Min Nan): Kó͘-tāi Sè-kài ê Chhit Kî-koan - Wiki Bân-lâm-gú
- Cantonese: 古代世界七大奇蹟 - Wiki 粵語