Tiaré Tahiti
Tiaré tahiti of Gardenia taitensis (ook die Tahitiaanse Gardenia genoem) is ’n plantspesie in die Rubiaceae-familie.
Dit is ’n immergroen tropiese struik wat tot 4 meter hoog word en het blink, donkergroen blare van 5–16 cm lank.
| Tiaré tahiti | |
|---|---|
 | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Divisie: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Spesie: | G. taitensis |
| Binomiale naam | |
| Gardenia taitensis Augustinus Pyramus de Candolle | |
Die blom is roomwit, geurig en windmeultjievormig met vyf tot nege lobbe (elke lob is 2–4 cm lank). Dit is inheems aan die suidelike Stille Oseaan, en is een van die min kultuurplante wat inheems aan Polinesië is. Dit is die nasionale blom van Frans-Polinesië en die Cookeilande.
Die blom se name is effens misleidend omdat dit nie inheems aan Tahiti is nie. Die wetenskaplike naam is geskoei op voorbeelde wat die Franse ontdekkingsreisiger Jules Dumont d'Urville in 1824 uit Tahiti gebring het. Die plant het sy oorsprong in Wes-Polinesië en is deur vroeë setlaars na Frans-Polinesië gebring.
Sinonieme
- Gardenia weissichii
- Gardenia tahitensis
- Randia tahitensis
Gebruike
- Die Polinesiërs gebruik dit om blomhalssnoere te maak wat ei (Cookeilande), Hei (Tahiti) of Lei (Hawaii) genoem word.
- Daar word geglo die plant het medisinale eienskappe en dit word vir verskeie kwale gebruik. In Samoa word inflammasie byvoorbeeld met dele van die plant behandel.
- Die blomme word in klapperolie laat lê om Monoi-olie te maak.
- Parfuum word ook soms gemaak, maar die hoë vervaardigingskoste maak dit nie kostedoeltreffend vir algemene handel nie. ’n Uitsondering is Tiare deur Ormonde Jayne, wat in 2009 bekendgestel is, en Tiare deur Chantecaille.
- Tiaré word in sekere vel- en haarsorgmiddels gebruik.
Galery
-
Blomknoppe -
Die blare -
Die blom -
’n Blom wat oopgaan -
Die struik
Verwysings
Eksterne skakels
- Die Tiaré-blom (of Gardenia tahitensis) Geargiveer 9 Julie 2012 op Wayback Machine
- USDA Plants Database: Gardenia taitensis – plants.usda.gov
- The Endeavour Journal of Joseph Banks 1768–1771, Gardenia taitensis – nzetc.org
- Wiki Afrikaans
Wiki Commons het meer media in die kategorie Tiaré tahiti. 
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wiki
This article uses material from the Wikipedia Afrikaans article Tiaré tahiti, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Inhoud is onderhewig aan CC BY-SA 4.0, tensy anders vermeld. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Afrikaans (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.