ვიტამინეფი

ზიტყვას „ვიტამინი“ უღჷ შხვა შანულობეფი ხოლო, ქოძირით ვიტამინი (მიარეშანულამი).

ომანგეთ კონკრეტული ღვანდი კანკალე ორგანიზმიშ შილებე ორდას ვიტამინი, კანკალეშო ვარი. სამანგათ C ვიტამინი, ასკორბინბჟე: ნამუთ ადამიერეფშო ვიტამინი რე, შხვა დოსქილადირი ორგანიზმიშ უმენტაშობაშო ვარი, თიშ გეშა ნამჷ-და თინეფიშ ორგანიზმის მუთმოხვადუ თე ვიტამინიშ სინთეზი.

ვიტამინეფი ირთუნა ჟირ დიდ ბუნათ: წყარ- დო ციმუგჷმანწყუმეთ. წყარგჷმანწყუმე ვიტამინეფს ორხველჷ B ბუნაშ არძა ვიტამინი დო ვიტამინი C, ციმუგჷმანწყუმე ვიტამინეფს — A,D,E დო K ვიტამინეფი.

B ბუნაშ ვიტამინეფი: თიამინი (ანუ ანევრინი), რიბოფლავინი (B₂), ნიაცინი (ანუ ნიკოტინ ბჟე), პანტოთენიშ ბჟე(B₅), პირდოქსინი(B₆), ციანკობალამინი (ანუ კობალამინი)(B₁₂), ფოლიუმიშ ბჟე(B₉), ბიოტინი (B₇), ლეციზინი.

B ბუნაშ ვიტამინეფი მიარე პროდუქტის, ორტვინობას, ბწკარამეფს, ხორცპროდუქტეფს, ბჟაშ პროდუქტეფს დო შხვეფს მუთმოფხვადჷნა. ვიტამინი B12 მუთმოფხვადჷნა ხვალე ჩხოლარულ პროდუქტეფს, B ბუნაშ კანკალე ვიტამინს იკათუანს ბწკარამი კულტურეფი - მარა ვა B12-ს. B12 გამამინჯე რე ზისხირს ჭითა კურთხუეფიშ წჷმოქიმინუას, თიან თარ როლს არსულენს ტვინიშ დო ცენტრალური ნერვული სისტემაშ ნორმალურ ფუნქციონირებას. B12-იშ ნარკობა ორგანიზმის იჭანუანს ანემიას დო ნერვული სისტემაშ ცხალუას, თი ადამიერეფშო, ნამუეფით ვაღებულენა ჩხოლარულ პროდუქტეფს, კონწარას რეკომენდაფილი რე B12-ს ტაბლეტეფიშ სახეთ ვარდა B12-ით ხელუანურო გოდიდარაფილი პროდუქტეფიშ მეღება. B12 -ით გიშაკერძაფილო დიდარი რე ხორცპროდუქტეფი (ჩხოუშ ხორცი, ჩხონჩხი, ჩხომი დო თ.უ.), თინა თაშნეშე რე მარქვალს დო ბჟაშ პროდუქტეფს. B ბუნაშ ვიტამინეფიშ უმენტაშობას თაშნეშე იკათუანს ბწკარამი კულტურეფი, ნეძი დო კარტოფილი.B₆-ს აკეთენა თაშნეშეე ჭჷეფს მილმახვენი ბაქტერიეფი. გჷმირინუაფუ: თარო ოხვილური რე ძინაშ დო სინთელუანობაშ ასქილიდაფარო. თინეფი თაშნეშე ოკათჷნა ოჭკომალიშ დორცუაფას ენერგიაშ მიოღებელო. თაშნეშე B₁₂ დო ფოლიუმიშ ბჟე უციო რე ზისხირიშ კურთხუეფიშ წჷმაქიმინალო, B₅ დო B₆ უციო რე ზისხირიშ კურთხუეფიშ წჷმაქიმინალო.

ვიტამინი C (ასკორბინიშ ბჟე) ოხვილური რე ძინაშ დო ნორშვეფიშ სინთელუანობაშ ასქილადაფარო, გიშაკერძაფილო კანიშ, ზისხირძარღვეფიშ, ჸვილეფიშ დო კიბირეფშო. უციო კოფერმენტს წჷმარინუანს მიარე მეტაბოლურ რეაქციაშა, გიშაკერძაფილო ცილეფიშ დორცუაფას დო ახალი ცილებიშ წჷმოქიმინუას. თაშნეშე ამაღალენს რეზისტენტობას ინფექციაშ სააწმარენჯოთ დო ხეს უნწყუნს ნაჭკირაშ აკორდუალას.

ვიტამინი D (კალციფეროლი) წყუ: ჩხონჩხი, ჩხომიშ ჩხონჩხიშ ციმუ, ბჟაშ პროდუქტეფი, მარქვალიაშ გური, მარგარინი, სპეციალური ღვანდი (პროვიტამინი D₃)კანიშ კურთხუეფს გინმოქიმინუნს D ვიტამინო ბჟაშ სინთეშ ჟიგოლინათ. გჷმორინაფა: უციო რე კალციუმიშ დო ფოსფორიშ მიოღებელო დო თინეფიშ გინაულარო ჸვილეფშა დო კიბირეფშა. შილებე ქიმინჯენდას პარათჰორმონწკჷმა ართო.

E ვიტამინი(ტოკოფეროლი) წყუ: ხორცი, მარქვალიაშ გური, ფურცელამი ორტვინობა, ნეძი, ბჟაშ პროდუქტეფი, ქობალკაკალიშ ჯღალი, თასიშ დო ორტვინობაშ ზეთი. თაშნეშე E ვიტამინი თხილანს კანკალე მემბრანეფს, ნამუეფსჷთ კიბოშ გჷმოჭანაფა შეულებჷნა.

K ვიტამინი (ფილოქვინონი ანუ მელაქვინონი) წყუ: ჩხონჩხი, ხილი, ნეძი, პამინდორი, წვანე ორტვინობა, გიშაკერძაფილო ლუყუ. თაშნეშე თე ვიტამინს აკეთენა ჭჷეფს მილმარინე ბაქტერიეფი. K ვიტამინი უციო რე ჩხონჩხის პროტრომბინიშ სინტეზიშო (ოხვილური რე ზისხირიშ ეკვათუაშო)

„ბიოლოგიის ლექსიკონი" ავტორი:ქორინ სტოკლი.„ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა" თბილისი 2005წ,"

ვიტამინეფი Archived 2016-10-30 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. (www.medportal.ge)

ვიტამინი B12

ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.