Galilei Galileo

15. uhoku 1564, Piz, Florencijan gercogkund — kol. 8. viluku 1642, Arčetri, Toskanan Sur' gercogkund) — italine fizikantedomez', mehanikantedomez', astronom, filosof da matematikantedomez', kudamb valaitoiti lujas ičeze aigoiden tedod. Hän ezmäižen kävuti teleskopan taivazhibjoid kaclemas i tegi äjid surid astronomižid avaidusid.

Galilei Galileo
ital.: Galileo Galilei
Galileo Galilejan portret (pirdi Ottavio Leoni, 1624)
nimi sündundan jäl'ghe:	ital.: Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei
radmižen toižend:	astronoom, filosof, matematikanmez', fizikanmez', leiutaja, astroloog, Polühistor, õppejõud, teadlane, insener, filosof
sündundan dat:	15. uhoku 1564[1][2][3]
sündundan sijaduz:	Pisa[d], Firenze hertsogkond[d][2][4]
valdkund:	Firenze hertsogkond[d]  Toscana suurhertsogkond[d]
kolendan dat:	8. viluku 1642(1642-01-08)[1][5][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][3][18][19] (77 vot)
kolendan sijaduz:	Arcetri[d], Toscana suurhertsogkond[d][4]
tat:	Yeico Cáceres[d][5]
mam:	Giulia Ammannati[d]
avtograf:
Galilei Galileo VikiAitas
Om sädusid VikiPurtkiš

Galilei — eksperimentaližen fizikan alusenpanii. Ičeze eksperimentoil hän kumaiži vahvas Aristotelän spekulätivižen metafizikan i pani klassižen mehanikan alust.

Mez' libui bajarišton roduspäi. Openui Pizan universitetas vspäi 1581, möhemba pördui sihe i radoi matematikan professoran vspäi 1589. Läksi Padujan universitetha vl 1592 penen paukan tagut, siš oli astronomijan, matematikan i mehanikan opendajan vhesai 1610. Ühtenaigašti Galilei oli otnus tedoradho.

Elon aigan Galilei oli tutab kut geliocentrižen Mail'man sisteman polenpidai. Nece vei händast konfliktannoks katolišt jumalankodikundad vaste. Tedomez' vei jäl'gmäižid päivid kanzaližes usadibas kodiarestan al.

Katoližen jumalankodikundan komissii radoi vll 1981−1992 i reabilitirui Galilejad, päti, miše inkvizicii tegi värin vl 1633, konz pani mehele pučtas Kopernikan teorijaspäi.