Maks Karl Ernst Lüdvig Plank (saks.: Max Karl Ernst Ludwig Planck; sünd.
23. sulaku 1858, Kil', Germanine imperii — kol. 4. reduku 1947, Göttingen, Alasaksonii, Germanii) oli sur' germanine fizikantedomez'. Plank pani kvantižen teorijan alusid i sil ozuti fizižiden tedoidusiden pävektoran 20. voz'sadas.
Plank Maks | |
angl.: Max Karl Ernst Ludwig Planck | |
Maks Plank vn 1930 fotokuval | |
nimi sündundan jäl'ghe: | saks.: Max Karl Ernst Ludwig Planck |
---|---|
radmižen toižend: | |
sündundan dat: |
|
sündundan sijaduz: | Kil' (lidn), Holsteini hertsogkond[d], Saksa Liit[d][12][11] |
valdkund: | Germanijan imperii |
kolendan dat: |
|
kolendan sijaduz: | Göttingen[d], Alam-Saksi[d], Bizone[d], Saksamaa 1945–1949[d], Saksanma[12][11] |
tat: | Wilhelm von Planck[d] |
avtograf: | |
Plank Maks VikiAitas | |
Om sädusid VikiPurtkiš |
Nobelän premijan fizikas laureat (1918). Tedotöd kosketadas nenid sarakoid: termodinamik, lämuzsädegoičendan teorii, kvantine teorii, relätivižusen specialine teorii, optik. Tedomez' formulirui termodinamikan kahtent augud entropijan ližadusen principan nägul. Plankan töiden rivi otab temaks tedon istorijan, metologijan i filosofijan aspektoid.
Maks oli sündnu Kilin universitetan oiktusen Vil'hel'm Plank (1817−1900) kanzha. Tat oli naižiš kahten kerdan, sündutihe viž last siš naimiželos, Emma Patcig (1821−1914) oli Maksan mam i libui pastoran perehespäi.
Vl 1867 tat sai jurisprudencijan professoran radnikust Münhenan universitetas, i kanz sirdi sihe. Maks openui lidnan gimnazijas, sid' Münhenan universitetas vspäi 1874. Openui kaht semestrad Berlinan universitetas 1877/1878 openduzvodel, pördui Münhenha i mäni läbi egzamenoid radmaha fizikan i matematikan opendajan. Mez' zavodi tedoradmišt vl 1878, vahvištihe hänen dissertacijad filosofijan tedodoktoran arvos siš-žo universitetas vl 1879. Kaiken elon Plank keskiti naprindoid teoretižen fizikan sferas, kacmata hänen Filipp Žolli-opendajan mel'he, miše siš tedos läz kaik om avaitud jo. Mez' tahtoi el'geta fizižen kendan südänt i ei tahtoind tehta avaidusid. Vl 1880 kändihe privatdocentaks, radoi opendajan, oli otnus tedoradmižhe, pianonvändho i al'pinizmha ühten aigan. Vll 1885−1889 Plank openzi kodimaižes Kilin universitetas. Vll 1889−1944 oli Berlinan universitetan professoran.
Plank Maks Vikiaitas |
Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe. |
This article uses material from the Wikipedia Vepsän article Plank Maks, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Südäimišt voib kacta CC BY-SA 4.0, ku ei ole ozutadud nimidä tošt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Vepsän (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.