شەڕی ستالینگراد

شەڕی ستالینگراد (ماوەی شەڕ:٢٣ی ئابی ١٩٤٢ تاکوو ٢ی شووباتی ١٩٤٣)، ئەم شەڕە بە ستالینگراد ناسراوە چونکە شەڕەکە لە شاری ستالینگراد بوو کە ئێستا پێی دەڵێن ڤۆڵگۆگراد، شەڕەکە لەمیانەی شەڕی جیھانیی دووەم بوو لە نێوان یەکێتیی سۆڤیەت و ئاڵمانیای نازی و ھاوپەیمانەکانی (ڕۆمانیا - ئیتالیا - ھەنگاریا - کڕۆتییا) بوو، شەڕەکە لە ئەنجامی ھێرشەکانی ئاڵمانیای نازی دەستی پێکرد بۆ خاکی یەکێتیی سۆڤیەت، لە ئابی ١٩٤٢ سوپای ئاڵمانییەکان لە بەردەم ستالینگراد دا وەستابوون بەڵام بەھۆی سەرماو سۆڵەوە و نەبوونی ئارزووقەوە تێکشان لە ئاکامدا لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٤٣ سوپای ئاڵمانییەکان بەتەواوی خۆیان بەدەستەوەدا و دواتر ئەرتەشی سوور ی سۆڤییەت ڕزگارکردنی ڕووسیای ڕؤژئاوای گرتە ئەستۆ و لە ئەنجامی ئەمەش شەڕی کۆرسیک دەستی پێکرد، لەساڵی ١٩٤٥یش ئەرتەشی سوور ئاڵای یەکێتیی سۆڤییەتی لە بەرلینی ئاڵمانیا شەکاندەوە، شەڕی ستالینگراد بە ھۆکاری کوژرانی نزیکەی دوو میلیۆن کەس لە سەرباز و ھاوڵاتییان دەخەملێندرێت.

شەڕی ستالینگراد
بەشێک لە جەنگی جیهانی دووەم
شەڕی ستالینگراد
سەنتەری ستالینگراد پاش شەڕەکە
ڕێکەوت۲۳ی ئابی ۱۹٤۲– ۲ی شوباتی ۱۹٤۳
(٥ مانگ، و ١ ھەفتە، و ٣ ڕۆژ)
شوێن
ئەنجام

سۆڤیەت سەرکەوتن

  • لە ناوبردنی سووپای شەشەمی ئەڵمانیا
  • لە ناوبردنی سوپای هەشتەمی ئیتاڵیا
گۆڕانکارییە
ناوچەیییەکان
دەرکردنی ئەڵمانیەکان و هاوپەیمانەکانیان لە قەوقاز
شەڕکەرەکان
  • شەڕی ستالینگراد ئەڵمانیای نازی
  • شەڕی ستالینگراد ڕۆمانیا
  • داڕێژە:Country data Fascist Italy (1922-1943)
  • داڕێژە:Country data Kingdom of Hungary (1920–46)
  • شەڕی ستالینگراد کرواتیا
شەڕی ستالینگراد یەکێتیی سۆڤیەت
فەرماندە و سەرکردەکان
  • Nazi Germany ئەدۆڵف هیتلەر
  • Nazi Germany ماکسیمیلیان ڤۆن وایکس
  • Nazi Germany فرێدریک پاولوسداڕێژە:Surrender
  • Nazi Germany هێرمان هۆث
  • Nazi Germany ئیریک ڤۆن مانستین
  • Nazi Germany وۆلفرام ڤۆن ڕیچتۆفین
  • Kingdom of Romania پێتری دومێتریسکو
  • داڕێژە:Country data Fascist Italy (1922-1943) ئیتاڵۆ گاریبۆلدی
  • داڕێژە:Country data Kingdom of Hungary (1920–46) گوستاڤ جانی
  • یەکێتیی سۆڤیەت جۆسێف ستالین
  • یەکێتیی سۆڤیەتجۆرجی ژکۆڤ
  • یەکێتیی سۆڤیەت نیکۆلای ڤۆرۆنۆڤ
  • یەکێتیی سۆڤیەت ئەلێکساندەر ڤاسیلێڤسکی
  • یەکێتیی سۆڤیەت ئەندری یاریمێنکۆ
  • یەکێتیی سۆڤیەت کۆنستانتین کۆسۆڤۆسکی
  • یەکێتیی سۆڤیەت ڤازیلی چویکۆڤ
ھێز
Initial:
  • ٢٧٠,٠٠٠ کەس
  • ٣,٠٠ تۆپهاوێژ
  • ٥٠٠ دەبابە
  • ٦٠٠ فڕۆکە,۱,٦٠٠ دوای سێمپتەمبەر(Luftflotte 4)
لە کاتی دژە هێرشی سۆڤیەتدا:
  • c. ٦٠٠,٠٠٠ پیاو
  • ٤٠٠,٠٠٠ ئەڵمانی
  • ۲٠٠,٠٠٠ ڕۆمانی
  • زیاتر لە ٦٤٠ دەبابە
  • ۷۳۲ فڕۆکە(٤٠۲ فڕۆکەی ئۆپەراسیۆنی) aircraft
Initial:
  • ۱۸۷،٠٠٠ کەس
  • ۲,۲٠٠ تۆپهاوێژ
  • ٤٠٠ دەبابە
  • ۳٠٠ فڕۆکە

لە کاتی دژە هێرشی سۆڤیەت:
  • ۱,۱٤۳,٠٠٠ پیاو
  • ۱۳،٤٥۱ تۆپهاوێژ
  • ۸۹٤ دەبابە
  • ۱,۱۱٥ فڕۆکە
زەرەر و زیانە گیانییەکان
  • ۷٤۷,۳٠٠–۸٦۸,۳۳٤ قوربانی
  • Nazi Germany ئەڵمانیا:
    ۳٠٠,٠٠٠+ –٤٠٠,٠٠٠(هەموو یەکەکان)
  • داڕێژە:Country data Fascist Italy (1922-1943) ئیتاڵیا:
    ۱۱٤,٠٠٠–۱۱٤,520
  • Kingdom of Romania ڕۆمانیا:
    109,000–۱٥۸,۸٥٤
  • داڕێژە:Country data Kingdom of Hungary (1920–46) هەنگاریا:
    143,000
  • Hiwi: ۱۹,۳٠٠–٥۲,٠٠٠
  • ۹٠٠ فڕۆکە تێکشکێنرا
  • ۱،٥٠٠ دەبابە تێکشکێنرا(۱٠٠ هی ڕۆمانیا بوو)
  • ٦,٠٠٠ چەک تێکشکێنرس
  • ۷٤٤ فڕۆکە ; ۱,٦٦٦دەبابە; ٥,۷٦۲ چەک گیرا
  • یەکێتیی سۆڤیەت ۱,۱۲۹,٦۱۹ (لەناویشیاندا ~۹٥٠,٠٠٠ قوربانی شەڕ)
    ٤۷۸,۷٤۱ کوژران یان وونبون
    ٦٥٠,۸۷۸ بڕیندار یان نەخۆش بوون
  • ۲,۷٦۹ فڕۆکە
  • ٤,۳٤۱ دەبابە (~150 لەلایەن رۆمانیەکان) (were total write-offs.)
  • ۱٥,۷۲۸ چەک
See casualties section.

شرۆڤەی شەڕ

ستالینگراد یەکێک لە شارە پیشەسازیه سەرەکییەکانی سۆڤیەت لە نزیک ڕۆخی ڕووباری ڤۆڵگا بوو کە کارگەگەلی گەورەی تەقەمەنی و تراکتۆری لێبوو. گرتنی ئەم شارە بۆ ئەدۆڵف ھیتلەر خاڵێکی گەورە هەژمار دەکرا و دەبوە هۆی پچڕانی هێڵی گواستنەوەی سۆڤیەت له باشووری ڕووسیا لە رێگەی ڕووباری ڤۆڵگاوە. لە کۆتایی مانگی ئابی ۱۹۴۲ دا هێزی چواری سوپای چەکی قورسی ئاڵمان لە باڵی باکووری رۆژهەڵاتەوە و هاوکات هێزی شەشەم بە سەرۆکایەتیی فرێدریش پاولوس بە تانکی زۆرەوە و ۳۳۰۰۰۰ کەس لە کارامەترین چەکداڕەکانی سوپای ئاڵمان، لە لای رۆژهەڵاتەوە هێرشیان کردە سەر شار، لە ۲۳ ئاب فڕۆکەکانی هێزی ئاسمانیی ئاڵمان بارانی بۆمبای ئاگریان بەسەر شاردا باراند کە زۆربەی باڵەخانە و بینا چێوییەکانیان کردە خۆڵەمێش. تیپی ٦۲ی سۆڤیەت بە سەرۆکایەتی ژنراڵ واسیلی چۆیکۆف خۆڕاگرانە بۆ داکۆکیی کردن لە شار بەرخۆدانیان دەکرد و لەگەڵ ئاڵمانیەکان لە شەڕی شەقام و ماڵەوماڵدا بوون.

سەرچاوەکان




Tags:

ئاڵمانیای نازیئەرتەشی سوورشەڕی جیھانیی دووەمڤۆڵگۆگرادیەکێتیی سۆڤیەت

🔥 Trending searches on Wiki Soranî / کوردی:

تۆپی پێبارگەی کارەباییپارتی دیموکراتی کوردستانھەژارچیای ئیڤرستمەتەڵمەلەوانیلەیلا و مەجنوونکامەران موکریپێکدادانی شارستانیەتەکانئارام شەیداشەڕی کەنداومیرنشینی ئەردەڵانبابلزانستمزگەوتگوڵتەکنۆلۆژیانێلسۆن ماندێلاتیۆریی ئەتۆمیکفریئایزک نیوتنسیاسەتڕێواسڕۆژنامەئەسیریخوێنڕۆژنامەی ژینشیعرقەل بە قەل دەڵێت ڕووت ڕەشناسر سوبحانیمارکێتینگڕانیەزاخۆسەفەوییەکانبەنداوی دووکانلەیلا قاسممۆسیقابانگنامەی گەردوونیی مافەکانی مرۆڤبافڵ تاڵەبانیتۆماس ئێدیسۆنکەناڵی ئاسمانیی ئامۆژگاریماوسیەکێتیی سۆڤیەتقەزای پشدەرپرۆتینمایکرۆسۆفت ئۆفیسخوێندنی مێژووی ھونەردۆزەخکۆریای باشوورزمانی ڕووسیماتماتیکشنگالجامی شای ئیسپانیاقەزای پێنجوێنعادیلە خانمکیبۆردی کۆمپیوتەرمەلای گەورەجووڵانەوەی نەوەی نوێستیڤن ھۆکینگنەخشەزمانی پاڵەویڕۆبۆتئاڵای تورکیا٦٣٣مارتیشکی گامائەحمەد شەوقیموراد قەرەیلانمەحویژانی گەل (ڕۆمان)حامید بێھدادکاردانەوەی کیمیاییئەلبێر کامونووحئیمپراتۆریەتیی ساسانی🡆 More