Нікель (па-лацінску: Niccolum) Ni — хімічны элемэнт VIII групы пэрыядычнай сыстэмы; атамны нумар 28.
Шчыльнасьць пры н. у. складае 8,908 г/см³. Серабрыста-белы мэтал з жаўтаватым адценьнем, добра апрацоўваецца, плястычны. У звычайных умовах існуе ў β-мадыфікацыі, якая мае кубічную шчыльна ўпакаваную структуру крышталічнай краты (a=3,5236 Å). Электрахімічны эквівалент іёна Ni2+ складае 0,30·10-6 кг/Кл. Нікель — мэтал сярэдняй хімічнай актыўнасьці. У злучэньнях звычайна двухвалентны. Упершыню атрыманы ў 1751 годзе швэдзкім навукоўцам А. Ф. Кронстэдтам. Назва паходзіць ад ням. Nickel — імені злога духа, які нібыта перашкаджаў гарнякам.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Выгляд | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Агульная інфармацыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Назва, сымбаль, атамны нумар | Нікель, Ni, 28 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Катэгорыя элемэнту | Пераходныя мэталы | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Група, пэрыяд, блёк | 10, 4, d | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Адносная атамная маса | 58,69 г·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Канфігурацыя электронаў | [Ar] 3d84s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электронаў у абалонцы | 2 8 16 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фізычныя ўласьцівасьці | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Колер | серабрыста-белы | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фаза | Цьвёрдае цела | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Шчыльнасьць (пры п. т.) | 8,908 г·см−3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Шчыльнасьць вадкасьці пры т. пл. | 7,81 г·см−3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тэмпэратура плаўленьня | 1455 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тэмпэратура кіпеньня | 2913 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Удзельная цеплыня плаўленьня | 17,5 кДж·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Удзельная цеплыня выпарваньня | 370 кДж·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цеплаёмістасьць | (25 °C) 25,1 Дж·моль−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Структура крышталічнай краты | face-centered cubic | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Магнэтызм | фэрамагнетык | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(376 °С) 631,15 K | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электрычны супор | 6,93•10-8Ω·м | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электрычны супор | (0 °C) 6,16•10-8Ω·м | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цеплаправоднасьць | (300 K) 90,7 Вт·м−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хуткасьць гуку | 6040 м/с | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Уласьцівасьці атама | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ступені затляненьня | +2, +3, +4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электраадмоўнасьць | 1,91 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Энэргіі іянізацыі | 1-я: 737,13 кДж·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2-я: 1753,03 кДж·моль−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3-я: 3395 кДж·моль−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атамны радыюс | 135 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кавалентны радыюс | 121 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Радыюс Ван дэр Ваальса | 240 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Іншыя характарыстыкі | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нумар CAS | 7440-02-0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найбольш стабільныя ізатопы | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Асн. артыкул: ізатопы нікеля | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Па знаходжаньні ў зямной кары займае 25-е месца сярод элемэнтаў (5,8•10-3% масы). Важнейшыя мінэралы — нікелін (NiAs), герсдарфіт (NiAsS), бунзэніт (NiO). Таксама зьяўляецца складнікам мілерыта (NiS), у якім доля нікеля складае 64,7% Асноўныя радовішчы — у Расеі, Канадзе, Новай Каледоніі, Аўстраліі, Кубе, Інданэзіі, Казахстане, Турцыі. Нікелевыя руды лічацца прамысловымі пры ўтрыманьні больш за 0,3% Ni. У 1979 выраблялася каля 700 тысяч тон.
Да 80% здабытага нікелю ідзе на нікелевыя сплавы — легіраваныя сталі, звышцьвёрдыя, магнітныя, антыкаразійныя стопкі. Канструкцыйны матэрыял для хімічнага абсталяваньня і ядзерных рэактараў, электродаў акумулятараў. Сечыва вывядзеньня для нэўтронаў спэктра дзяленьня для нікеля складае σвыв = 1,89 ± 0,10 барн. Каля 10% — выраб каталізатараў для многіх рэакцыяў. Антыкаразійнае пакрыцьцё (нікеліраваньне).
Нікель — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Нікель, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.