கோதாவரி: இதன் நீளம் 1450 கி.மீ. ஆகும்

இது கங்கை, சிந்து ஆறுகளுக்கு அடுத்து மிகப்பெரிய ஆறு ஆகும். இதன் நீளம் 1450 கி.மீ. ஆகும்.

கோதாவரி ஆறானது இந்தியாவின் நடுப்பகுதியில் உள்ள முதன்மையான நீர்வழிகளில் ஒன்றாகும். இது மகாராஷ்டிரா மாநிலத்தில் நாசிக் நகருக்கு அருகில் திரிம்பாக் என்னுமிடத்தில் உற்பத்தியாகிறது. திரிம்பாக் மேற்குத் தொடர்ச்சி மலையில் உள்ளது. கிழக்கு நோக்கி தக்காண மேட்டுநிலத்தில் பாய்ந்து மகாராஷ்டிரா மற்றும் ஆந்திர பிரதேச மாநிலங்களை வளப்படுத்தி இராஜமுந்திரிக்கு அப்பால் இரண்டு கிளைகளாக பிரிகிறது. வடபகுதி கிளைக்கு கௌதமி கோதாவரி என்றும் தென்பகுதி கிளைக்கு வசிஷ்ட கோதாவரி என்றும் பெயர். இரண்டு கிளைகளும் பெரிய வளமான கழிமுகத்தை உண்டாக்கி வங்காள விரிகுடாவில் கலக்கிறது. தென் இந்திய ஆறுகளான கிருஷ்ணா, காவிரி போல் அல்லாமல் கோதாவரியின் கழிமுகம் கலங்கள் செல்ல உகந்தவை.

புதுச்சேரியின் ஒரு பகுதியான ஏனாம் இவ்வாற்றின் கழிமுகத்தில் உள்ளது.

கோதாவரி என்ற சொல்லுக்கு தண்ணீர் கொடுப்பது அல்லது கைன் (மாடுகள்) என்று பொருள். கௌதம முனிவர் ஒரு பசுவைக் கொன்றதற்காக பரிகாரம் செய்வதற்காக இந்த நதியை பூவுலகிற்குக் கொண்டுவந்தார் என்று லோரஸ் கூறுகிறார். இதன் பெயர் சமஸ்கிருத வடிவத்திலிருந்து வந்த "கோதா" அதாவது எல்லை எனப் பொருள்படும்.

கோதாவரி 80 km (50 mi),அரபிக் கடலிலிருந்து மகாராஷ்டிராவில் நாசிக் அருகே மத்திய இந்தியாவின் மேற்குத் தொடர்ச்சி மலையில் உருவாகிறது . இது 1,465 km (910 mi) பாய்கிறது , முதலில் கிழக்கு நோக்கி தக்கான பீடபூமி பின்னர் தென்கிழக்கே திரும்பி, மேற்கு கோதாவரி மாவட்டம் மற்றும் ஆந்திராவின் கிழக்கு கோதாவரி மாவட்டத்திற்குள் நுழைகிறது, இது இரண்டு பகுதிகளாகப், ராஜமகேந்திரவரத்தில் உள்ள தவலேசுவரம் அணையில் நதி ஆற்று முகத்துவாரத்தில் ஒரு பெரிய நதியாக விரிவடைந்து, வங்காள விரிகுடாவில் கலக்கிறது.

கோதாவரி நதி 312,812 km² (120,777 sq mi) , இது இந்தியாவின் பரப்பளவில் கிட்டத்தட்ட பத்தில் ஒரு பங்கு மற்றும் இங்கிலாந்து மற்றும் அயர்லாந்தின் பகுதிகளை விட அதிகமாக உள்ளது. நதிப் படுகை 3 பிரிவுகளாகப் பிரிக்கப்பட்டுள்ளது. இவை மொத்த பரப்பளவில் 24.2% ஆகும். ஆறுகளின் ஆண்டு சராசரி நீர் வரத்து கிட்டத்தட்ட 110 பில்லியன் கன மீட்டர் ஆகும். நீர் கிடைப்பதில் கிட்டத்தட்ட 50% பயன்படுத்தப்படுகிறது. மாநிலங்களிடையே ஆற்றில் இருந்து நீர் ஒதுக்கீடு என்பது கோதாவரி நீர் தகராறு தீர்ப்பாயத்தால் நிர்வகிக்கப்படுகிறது. இந்த நதி இந்தியாவில் அதிக வெள்ளப் பாய்ச்சல்களைக் கொண்டுள்ளது மற்றும் 1986 ஆம் ஆண்டில் 3.6 மில்லியன் கனகால் வெள்ளத்தைப் பதிவுசெய்தது மற்றும் ஆண்டுக்கு 1.0 மில்லியன் கனகால் வெள்ளம் சாதாரணமானது.

மகாராஷ்டிராவுக்குள்

மகாராட்டிர மாநிலத்தில், இந்த நதி ஒரு விரிவான போக்கைக் கொண்டுள்ளது, மேல் படுகை ( மஞ்சிராவுடன் அதன் சங்கமத்தின் தோற்றம்) இதில் முழுமையாக மகாராட்டிர மாநிலத்திற்குள் உள்ளது, மொத்தமாக 152,199 km² (58,764 sq mi) பரப்பளவு கொண்ட பகுதியை வளமாக்குகிறது ( மகாராஷ்டிராவின் பாதி பகுதி). நாசிக் மாவட்டத்திற்குள், அதே பெயரில் ஒரு அணையால் உருவாக்கப்பட்ட கங்காப்பூர் நீர்த்தேக்கத்தில் பாயும் வரை நதி வடக்கு-கிழக்கு பாதையில் பாய்கிறாது. காசிபி அணையுடன் இந்த நீர்த்தேக்கம் அதன் கரையில் அமைந்துள்ள மிகப்பெரிய நகரங்களில் ஒன்றான நாசிக்கிற்கு குடிநீரை வழங்குகிறது. அணை வழியாக வரும் நதி, சில 8 km (5.0 mi) மேல்நோக்கி, தொடர்ச்சியான இடைவெளிகள் மற்றும் பாறை லெட்ஜ்களால் அமைந்துள்ள ஒரு பாறை படுக்கையில் பாய்கிறது, இதன் விளைவாக கங்காபூர் மற்றும் சோமேசுவர் நீர்வீழ்ச்சிகள் என்ற இரண்டு குறிப்பிடத்தக்க நீர்வீழ்ச்சிகள் உருவாகின்றன. சோமேசுவரில் அமைந்துள்ள துத்சாகர் நீர்வீழ்ச்சி என்று மிகவும் பிரபலமாக அறியப்படுகிறது. சுமார் 10 km (6.2 mi) கங்காபூரின் கிழக்கே நாசிக் நகரனினுள் செல்கிறது. அதன் வலது கரையில் நதி நாசரதி என்ற பெயரில் அதன் கழிவுகளின் சேகரிக்கிறது.

தெலங்கானாவுக்குள்

கந்தகூர்த்தியில் உள்ள நிசாமாபாத் மாவட்டத்தில் தெலங்கானாவுக்குள் கோதாவரி நுழைகிறது, அங்கு மஞ்சிரா, கரித்ரா நதிகள் கோதாவரியுடன் சேர்ந்து திரிவேணி சங்கத்தை உருவாக்குகின்றன. இந்த நதி வடக்கில் நிர்மல் மற்றும் மஞ்சேரியல் மாவட்டங்களுக்கும் அதன் தெற்கே நிசாமாபாத், ஜக்டியால், பெத்தபள்ளி மாவட்டங்களுக்கும் இடையிலான எல்லையில் பாய்கிறது. சுமார் 12 km (7.5 mi)

தெலங்கானாவுக்குள் நுழைந்த பின்னர் அது ஸ்ரீராம் சாகர் அணையின் பின்புற நீருடன் இணைகிறது. அணை வாயில்கள் வழியாக வெளிவந்த நதி, ஒரு பரந்த நதி படுக்கையை கொண்டுள்ளது, பெரும்பாலும் மணல் தீவுகளாக பிரிக்கிறது. இந்த நதி ஒரு சிறிய ஆனால் குறிப்பிடத்தக்க துணை நதியான கடம் நதியைப் பெறுகிறது. பின்னர் அதன் கிழக்குப் பகுதியில் மகாராஷ்டிராவுடன் மாநில எல்லையாகிறது, பின்னர் அது பத்ராத்ரி கொத்தகூடம் மாவட்டத்திற்குள் நுழைகிறது. இந்த மாவட்டத்தில் நதி ஒரு முக்கியமான இந்து புனித யாத்திரை நகரமான பத்ராச்சலம் வழியாக பாய்கிறது. ஒரு சிறிய கிளை நதி கின்னெராசனி நதியைப் பெற்று ஆந்திராவிற்கு வெளியேறிய பிறகு நதி மேலும் பெருகுகிறது.

 

விக்கிமீடியா பொதுவகத்தில்,
கோதாவரி
என்பதில் ஊடகங்கள் உள்ளன.

• Gautami Mahatmya (fourth book of the Brahma-purana) English translation by G. P. Bhatt, 1955 (includes glossary)
• Godavari basin
• Rivers Network: Godavari watersheds webmap பரணிடப்பட்டது 2019-09-28 at the வந்தவழி இயந்திரம்
•    "Godavari". பிரித்தானிக்கா கலைக்களஞ்சியம் (11th) 12. (1911). 
• Nashik City
• Contrasting Behavior of Osmium in the Godavari River Estuary, India, 2001
• Variations of Monsoon Rainfall in Godavari River Basin
• irfca.org