ସ୍କର୍ଭି
ସ୍କର୍ଭି (ଇଂରାଜୀରେ scurvy) ରୋଗ ଜୀବସାର ଗ ବା ଭିଟାମିନ ସି (vitamin C) ଅଭାବ ଫଳରେ ଜାତ ହୁଏ । ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଦୁର୍ବଳତା, ଥକ୍କା ଲାଗିବା, କୁଞ୍ଚୁକୁଞ୍ଚିଆ ବାଳ ହେବା ଓ ବାହୁ ତଥା ଗୋଡ଼ରେ ଘାଆ ହେବା ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ଚିକିତ୍ସା ନ ପାଇଲେ ଲୋହିତ ରକ୍ତ କଣିକା ସଂଖ୍ୟା କମିଯାଏ, ମାଢ଼ି ରୋଗ ହୁଏ ଓ ଚର୍ମରେ ରକ୍ତସ୍ରାବ ହୁଏ । ରୋଗ ଆଗେଇ ଗଲେ କ୍ଷତ ଶୁଖିପାରେନି, ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ଓ ଶେଷରେ ସଂକ୍ରମଣ ବା ରକ୍ତସ୍ରାବ ଯୋଗୁ ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ ।
| ସ୍କର୍ଭି | |
|---|---|
| ଇଂରାଜୀ ପ୍ରତିଶବ୍ଦ - Moeller's disease, Cheadle's disease, scorbutus, Barlow's disease, hypoascobemia | |
 ସ୍କର୍ଭି ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ମାଢ଼ି, ଏହା ସ୍କର୍ଭିର ଏକ ଲକ୍ଷଣ । ଦାନ୍ତ ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ (area ) ତ୍ରଭୁଜାକାର ଲାଲ ଚିହ୍ନ ଦେଖାଯାଉଛି । | |
| ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ | |
| ସ୍ପେଶାଲିଟି | endocrinology[*] |
| ଆଇସିଡ଼ି-୧୦ | E54. |
| ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍ | 267 |
| ଓଏମ୍ଆଇଏମ୍ | 240400 |
| ରୋଗ ଡାଟାବେସ | 13930 |
| ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ | 000355 |
| ଇ-ମେଡ଼ିସିନ | med/2086 derm/521 ped/2073 radio/628 |
| MeSH | D012614 |
ଖାଦ୍ୟରେ ଯଥେଷ୍ଟ ପରିମାଣର ଜୀବସାର ଗ ନ ଥିଲେ ବା ଅଭାବ ଥିଲେ ସ୍କର୍ଭି ରୋଗ ହୁଏ । ପ୍ରାୟ ଏକ ମାସ ଧରି ଏହି ଭିଟାମିନ ଆଦୌ ନ ଖାଇଲେ ବା ବା ଅତ୍ୟଳ୍ପ ଖାଇଲେ ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରକାଶ ପାଏ । ସାଧାରଣତଃ ମାନସିକ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ (mental disorder), ଅସାଧାରଣ ଖାଦ୍ୟାଭ୍ୟାସ, ଆଲକୋହୋଲିଜ୍ମ (alcoholism) ଓ ଏକାକୀ ରହୁଥିବା ବୟସ୍କ ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ଇଣ୍ଟେସ୍ଟାଇନାଲ ମାଲଆବସର୍ପସନ (intestinal malabsorption) ରୋଗ ଥିଲେ ବା ଡାୟାଲିସିସ (dialysis) ହେଉଥିବା ଲୋକଙ୍କର ସ୍କର୍ଭି ରୋଗ ସଙ୍କଟ ରହେ । ମାନବ ଓ ଅନ୍ୟ କେତେକ ପଶୁଙ୍କ ଦେହରେ କୋଲାଜେନ (collagen) ତନ୍ତୁ ତିଆରି କରିବା ନିମନ୍ତେ ଭିଟାମିନ ସି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । ଶାରୀରିକ ଲକ୍ଷଣ, ଏକ୍ସ-ରେ (X-rays) ଓ ଚିକିତ୍ସାରେ ଉନ୍ନତି ଦେଖାଗଲେ ଏହି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।
ଜୀବସାର ଗ ପରିପୂରକ ପାଟିରେ ଖାଇବାକୁ ଦେଇ ଏହି ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । ଅଳ୍ପ କିଛି ଦିନ ପରେ ଲକ୍ଷଣର ଉନ୍ନତି ଦେଖାଯାଏ ଓ କିଛି ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଉପଶମ ହୋଇଯାଏ । ଜୀବସାରର ଗ ଉତ୍ସରେ vitamin C in the diet diet ମୂଖ୍ୟତଃ ଲେମ୍ବୁଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ citrus fruit, ସଜ ଶାଗୁଆ ପନିପରିବା, ଟୋମାଟୋ ଓ ଆଳୁ ଆଦି ସହଜ ଉପଲବ୍ଧ ଖାଦ୍ୟରେ ଜୀବସାର ଗ ଥାଏ । ରନ୍ଧନ କଲେ ଏହି ଜୀବସାର ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ।
ଅଧୁନା ସ୍କର୍ଭି ରୋଗ କ୍ୱଚିତ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ମୂଖ୍ୟତଃ ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଅପପୁଷ୍ଟିର (malnutrition) ଶିକାର ହେଉଥିବା ଲୋକଙ୍କର ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ରିଫ୍ୟୁଜି ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୫%ରୁ ୪୫% ଲୋକଙ୍କର ଏହି ରୋଗ ହେବା ରିପୋର୍ଟ ମିଳୁଛି । ପୁରାତନ ମିଶର (ancient Egypt) ଯୁଗରୁ ଏହି ରୋଗର ବର୍ଣ୍ଣନା ଥିବାର ଜଣାଯାଏ । ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସାମୁଦ୍ରିକ ଯାତ୍ରାରେ ଏହା ଏକ ବାଧାଜନକ କାରଣ ଥିଲା ଓ ଏହା ଯୋଗୁ ଅନେକ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହେଉଥିଲା । ସନ ୧୭୫୩ରେ ରୟଲ ନାଭିର ଜଣେ ସର୍ଜନ ଜେମ୍ସ ଲିଣ୍ଡ (James Lind) ପ୍ରଥମେ ଏହି ରୋଗ ଲେମ୍ବୁଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟଦ୍ୱାରା ଚିକିତ୍ସାସାଧ୍ୟ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଏହି ପରୀକ୍ଷାକୁ ପ୍ରଥମ କ୍ଲିନିକାଲ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାର (controlled trial) ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ । ଏହି ପରୀକ୍ଷାର ପ୍ରାୟ ୪୦ ବର୍ଷ ବିତିଗଲା ପରେ ବ୍ରିଟିଶ ନାଭି ରୁଟିନ ଭାବରେ ଲେମ୍ବୁ ଜୁଶ ଦେବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
ଆଧାର
This article uses material from the Wikipedia ଓଡ଼ିଆ article ସ୍କର୍ଭି, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ଦର୍ଶାଯାଇନଥିଲେ ସମସ୍ତ ବିଷୟବସ୍ତୁ CC BY-SA 4.0 ରେ ଉପଲବ୍ଧ । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ଓଡ଼ିଆ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.