यो छन्दको सबै चरणहरूमा वर्णहरूको संख्या एउटै हुन्छ र लघु-गुरूहरूको क्रम एउटै रहन्छ।
एक अनाथ पृष्ठको रुपमा रहेको, अन्य विकिपृष्ठसित नजोडिएको वा एक-दुईवटा लेखहरूसँग मात्र जोडिएको हुनसक्छ। कृपया सम्बन्धित लेखहरूलाई यस पृष्ठ सूत्रसँग जोड्न सहायता गर्नुहोस् |
प्रमुख वर्णिक छन्दहरू: अनुष्टुप छन्द, प्रमाणिका (८ वर्ण); स्वागता, भुजंगी, शालिनी, इन्द्रवज्रा, दोधक (सबै ११ वर्ण); वंशस्थ, भुजंगप्रयाग, द्रुतविलम्बित, तोटक (सबै १२ वर्ण); वसंततिलका (१४ वर्ण); मालिनी (१५ वर्ण); पंचचामर, चञ्चला (सबै १६ वर्ण); मन्दाक्रान्ता, शिखरिणी (सबै १७ वर्ण), शार्दूल विक्रीडित (१९ वर्ण), स्त्रग्धरा (२१ वर्ण), सवैया (२२ से २६ वर्ण), घनाक्षरी (३१ वर्ण) रूपघनाक्षरी (३२ वर्ण), देवघनाक्षरी (३३ वर्ण), कवित्त / मनहरण (३१-३३वर्ण)।
यस्को २ प्रकार हुन्छ
वार्णिक छन्दमा लघु (ह्रस्व) र गुरू (दीर्घ) स्वरलाई तीन तीनको समूहमा विभाजन गरिन्छ। यो समूह नै गण हो। यस्ता फरक फरक समूह आठ ओटा हुन्छन्।
यी नै लघुगुरूका भिन्न भिन्न क्रम पार्दा भिन्न भिन्न छन्द बन्छन्।
गण | चिह्न | उदाहरण |
---|---|---|
सुरुमा लघु हुने, यगण | ।ऽऽ | विधाता |
सबै गुरू हुने, मगण | ऽऽऽ | काकाको |
अन्त्यमा लघु हुने, तगण | ऽऽ। | वाचाल |
मध्यमा लघु हुने, रगण | ऽ।ऽ | बाध्यता |
मध्यमा गुरू हुने, जगण | ।ऽ। | मनीष |
सुरुमा गुरू हुने , भगण | ऽ।। | बादल |
सबै लघु हुने, नगण | ।।। | समय |
अन्त्यमा गुरू हुने, सगण |
एउटा छन्दमा चार पाउ या चार हरफ हुन्छन्।
This article uses material from the Wikipedia नेपाली article वार्णिक छन्द, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलाइएको अवस्था बाहेकको हकमा। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki नेपाली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.