Panda Vermello: Especie de mamífero

Panda vermello Ailurus fulgens
Estado de conservación
Vulnerable
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Clase: Mammalia Subclase: Theria Infraclase: Eutheria Orde: Carnivora Suborde: Caniformia Superfamilia: Musteloidea Familia: Ailuridae Gray, 1843 Xénero: Ailurus F. Cuvier, 1825 Especie: A. fulgens
Nome binomial
Ailurus fulgens F. Cuvier, 1825
Distribución do panda vermello
Subespecies
Referencia: A. fulgens fulgens F. Cuvier, 1825 A. fulgens styani Milne-Edwards, 1874

Porén, clasificouse anteriormente dentro das familias dos prociónidos e dos úrsidos.

A poboación desta especie encóntrase ameazada pola perda de hábitat, a caza furtiva e a endogamia e, aínda que está protexida por leis nacionais dalgúns países, áchase dentro do grupo de especies en estado vulnerábel.

O panda vermello é propio das rexións montañosas do Himalaia, Bután, o sur da China, a India, Nepal e Birmania, onde vive xeralmente en bosques temperados húmidos de zonas altas e con abundante bambú.

Fisicamente, a súa pelaxe é de cor parda avermellada, e ten unha cola longa e peluda. As extremidades dianteiras son bastante curtas, polo que ten unha peculiar forma de camiñar.

É un animal de carácter solitario, territorial e de costumes nocturnos. A súa alimentación é basicamente de follas de bambú pero, ao ser omnívoro, pode comer tamén ovos, paxaros, insectos e micromamíferos.

A súa poboación comezou a diminuír ultimamente debido á destrución do seu hábitat e á caza furtiva. É un animal común nos zoolóxicos —principalmente de Norteamérica e Europa— onde se reproduce en catividade.

Houbo numerosos debates sobre a posición filoxenética dos pandas (o maior e o menor) e os mapaches, desde situalos a todos na familia dos prociónidos, até situar o xénero Ailuropoda nunha familia propia, a dos ailuropódidos. Porén, recentes análises xenéticas mostran que o panda xigante é un parente moi próximo dos osos, polo que a maioría dos autores o sitúan dentro da familia dos úrsidos como único representante actual da subfamilia dos ailuropodinos, mentres que a clasificación do panda menor (Ailurus fulgens) aínda se discute.

Frédéric Cuvier, en 1825, describiu inicialmente o panda vermello como un parente próximo do Procyon lotor (Procyonidae), aínda que lle dera o nome Ailurus baseado nas súas semellanzas superficiais cos gatos domésticos. A clasificación científica do panda vermello foi controvertida desde que se descubriu, e foi situado entre os Ursidae, Procyonidae, Ailuropodidae ou nunha familia propia, a dos Ailuridae. Esta incerteza xorde da dificultade en determinar se certas características do xénero Ailurus son filoxeneticamente conservadoras ou derivan de converxencias con especies de hábitos ecolóxicos similares.

Diversas hipóteses filoxenéticas, baseadas en análises moleculares e morfolóxicas, foron xurdindo ao longo dos anos, situando o panda vermello:

1. Máis próximo aos prociónidos que aos úrsidos,
2. Máis relacionado cos úrsidos do que cos prociónidos,
3. Intermedio entre os úrsiddos e os prociónidos,
4. Emparentado co panda xigante, pero de posición incerta,
5. Máis relacionado cos Musteloidea, ou
6. Representa unha liñaxe monotípica dentro dos Arctoidea, porén de posición non resolta.

Evidencias baseadas no rexistro fósil, seroloxía, cariotipo, comportamento, anatomía e reprodución reflicten maior afinidade cos prociónidos que cos úrsidos. Por outra parte, especializacións ecolóxicas e alimentarias e a distinta distribución xeográfica en relación cos modernos prociónidos apoian a súa separación nunha familia propia.

Recentemente, Flynn e colaboradores, a través de análises moleculares, confirmaron o posicionamento do xénero Ailurus nunha familia distinta á dos prociónidos e á dos úrsidos, e determinaron a inclusión desa familia na gran superfamilia dos Musteloidea (ailúridos + prociónidos + mefítidos + mustélidos).

En 2008 a Unión Internacional para a Conservación da Natureza, tendo en conta que a poboación de Ailurus fulgens se estimaba en menos de 10 000 individuos maduros, cun continuo declive de máis do 10 % anual nos últimos anos, cualificou a especie como "VU" (vulnerábel) cualificación que se mantén até hoxe en día (2013).

Bibliografía

• Kowalski, K. (1981): Mamíferos. Manual de teriología. Madrid: H. Blume Ediciones. ISBN 84-7214-229-9.
• Wilson, D. E. & Reeder, D. M. (eds.) (2005): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference. Third edition. Johns Hopkins University Press, 2 vols. ISBN 0-8018-8221-4.

Outros artigos

• Mustélidos
• Ailuropódidos

Ligazóns externas

• Ailurus fulgens en ARKive (en inglés) Contén abundante información e imaxes.
• Ailurus fulgens en ADW (en inglés) Contén abundante información e imaxes.