83 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak Artikulurik ez duten Urriaren 9ko jaiotzak
Victor Klemperer • Sayyid Qutb •
Heriotzak Artikulurik ez duten Urriaren 9ko heriotzak
Valery Bryusov • Clare Boothe Luce •
Gertaerak 1604 Supernoba Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Seaska egutegia: Denis, Einer eta Eilen.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. Gertaerak
Arte eta kultura
Euskal Herria Mundua 1446 – Hangul idazkera sistema aurkeztu zuten Korean , txinatar ikurren ordezkoa. 1952 – The World in His Arms (Mundua Bere Eskuetan ) filma estreinatu zen, Raoul Walshek zuzendu eta Gregory Peck , Ann Blyth eta Anthony Quinn aktoreek antzeztu zuten. 1953 – Mogambo filma estreinatu zen, John Fordek zuzendu eta Clark Gable , Ava Gardner eta Grace Kelly aktoreek antzeztu zuten. 1992 – A River Runs Through It (Ibaiak Darrai ) filma estreinatu zen, Robert Redfordek zuzendu eta Craig Sheffer , Brad Pitt , Tom Skerritt , Brenda Blethyn eta Emily Lloyd aktoreek antzeztu zuten. 1992 – Army of Darkness (Iluntasunaren Armada ) filma estreinatu zen, Sam Raimik zuzendu eta Bruce Campbell eta Embeth Davidtz aktoreek antzeztu zuten. 1992 – 1492: Conquest of Paradise (1492: Paradisuaren Konkista ) filma estreinatu zen, Ridley Scottek zuzendu eta Gérard Depardieu , Sigourney Weaver , Armand Assante eta Fernando Rey aktoreek antzeztu zuten. 2009 – Agora filma estreinatu zen, Alejandro Amenábarek zuzendu eta Rachel Weisz , Max Minghella, Oscar Isaac , Ashraf Barhom, Michael Lonsdale , Rupert Evans eta Richard Durden aktoreek antzeztu zuten. 2014 – Patrick Modiano frantziarrak Literaturako Nobel Saria irabazi zuen. Zientzia eta teknologia
Kirolak
Jaiotzak
Euskal Herria 1747 – Francisco Antonio Javier Gardoki , bizkaitar politikaria eta kardinala (h. 1816 ). 1818 – Francisco Navarro Villoslada , nafar idazlea (h. 1895 ). 1895 – Félix Lasserre , euskal errugbilaria (h. 1965 ). 1898 – Julia Fernandez , nafar maistra (h. 1961 ). 1909 – Pedro Bilbao , getxoztar medikua (h. 1992 ). 1923 – Marcelina Zabala , Iciar I , gipuzkoar erraketista. 1924 – Daniel Zariquiegui Izco , nafar futbol arbitroa, futbolaria eta Osasuna futbol klubaren delegatua (h. 1999 ). 1927 – Iker Belaustegigoitia , euskal kirolaria, belan aditua. 1929 – Juan Trabudua Aretxabaleta , bizkaitar idi-probalaria . 1930 – José Luis Amadoz , nafar poeta eta psikiatra (h. 2007 ). 1932 – Martin Iturbe , euskal idazlea eta apaiza (h. 2015 ). 1942 – 1943 – Enrique Casas , euskal politikari eta fisikaria, Guadixen (h. 1984 ). 1944 – 1946 – José Claudio Aranzadi , bizkaitar ingeniari eta politikaria. 1952 – Ana Urtxuegia , PSE-EEko gipuzkoar politikaria, Lasarte-Oriako alkatea. 1957 - Mikel Unzueta , bizkaitar landa-arkeologoa eta Foru Aldundiko arkeologoa (h. 2020 ). 1961 – Josu Etxaburu , bizkaitar irakaslea, Gure Esku Dagoko bozeramailea. 1978 – Judit Mariezkurrena , gipuzkoar aktorea. 1981 – Sergi Romero , gipuzkoar aktorea. 1982 – Udane Ansa Iragorri gipuzkoar ilustratzailea , diseinatzaile , maketatzailea eta irakaslea . 1988 – Kattalin Miner , gipuzkoar kazetari, idazle eta ekintzaile feminista. 1989 – Jon Ander Garrido , bizkaitar futbolaria. 1996 – Paula Lanz , arabar txirrindularia. 1998 – Unai Veiga , bizkaitar futbolaria. 2001 – Unai Marrero , gipuzkoar futbolaria. 2003 – Carlos González Pascual , bizkaitar futbolaria. Mundua 1261 – Dionisio I.a Portugalgoa , Portugalgo erregea (h. 1325 ). 1328 – Petri I.a Ziprekoa , Zipreko errege eta Jerusalemgo errege tituluduna (h. 1369 ). 1521 – Oktavio Farnese , Parmako eta Piacenzako dukea (h. 1586 ). 1585 – Heinrich Schütz , alemaniar musikagilea (h. 1672 ). 1727 – Étienne-Charles de Loménie de Brienne , frantziar kardinal eta estadista (h. 1794 ). 1754 – Jean-Baptiste Regnault , neoklasizismoko frantziar margolaria (h. 1829 ). 1757 – Karlos X.a Frantziakoa , Frantziako eta Nafarroako erregea (h. 1836 ). 1761 – Pierre Gaveaux , okzitaniar tenor eta musikagilea (h. 1825 ). 1830 – Harriet Hosmer , estatubatuar eskultorea (h. 1908 ). 1835 – Camille Saint-Saëns , frantziar musikagilea eta pianista (h. 1921 ). 1839 – Georges Leclanché , frantziar kimikaria (h. 1882 ). 1845 – Ferdinand Arnodin , frantziar ingeniari eta industriagizona, Bizkaiko Zubiaren egilea (h. 1924 ). 1846 – Holger Drachmann , daniar olerkari, antzerkigile eta margolaria (h. 1908 ). 1852 – Hermann Emil Fischer , alemaniar kimikaria, 1902ko Kimikako Nobel Saria (h. 1919 ). 1858 – Mihajlo Pupin , serbiar-estatubatuar fisikaria (h. 1935 ). 1859 – Alfred Dreyfus , frantziar militarra (h. 1935 ). 1873 – Karl Schwarzschild , alemaniar fisikari eta astronomialaria (h. 1916 ). 1878 – Maria Gabriela Bavarian , Dukesa Bavarian (h. 1912 ). 1879 – Max von Laue , alemaniar fisikaria, 1914ko Fisikako Nobel Saria (h. 1960 ). 1888 – Nikolai Bukharin , errusiar boltxebike , iraultzaile eta SESBeko politikaria (h. 1938 ). 1892 – Ivo Andritx , serbokroazieraz idatzi zuen idazlea, 1961eko Literaturako Nobel Saria (h. 1975 ). 1893 – Mario de Andrade , brasildar idazlea eta musikologoa (h. 1945 ). 1898 – Tawfiq al-Hakim , egiptoar idazlea (h. 1987 ). 1901 – 1906 – Léopold Sédar Senghor , Senegalgo lehenbiziko presidentea (h. 2001 ). 1907 – Jacques Tati , frantziar zinema-zuzendaria eta aktorea (h. 1982 ). 1909 – 1911 – 1912 – Qian Weichang , txinatar zientzialaria (h. 2010 ). 1918 – 1919 – Irmgard Seefried , alemaniar opera abeslaria (h. 1998 ). 1921 – Tadeusz Różewicz , poloniar olerkari, antzerkigile eta itzultzailea (h. 2014 ). 1922 – Teresa Bolaños de Zarco , salvadortar-guatemaldar idazle, pianista, margolari, gitarrista eta enpresaburua (h. 1998 ). 1924 – 1926 – Danièle Delorme , frantziar aktorea (h. 2015 ). 1933 – 1936 – 1938 – 1939 – John Pilger , australiar kazetari, idazle, akademiko eta dokumental zinemagilea (h. 2023 ). 1940 – John Lennon , Beatles taldeko kantaria eta abesti askoren konpositorea (h. 1980 ). 1944 – John Entwistle , The Who taldeko baxu-jotzailea (h. 2002 ). 1945 – Deborah Dultzin Kessler , mexikar astrofisika-ikertzailea. 1946 – 1947 – France Gall , frantziar ye-ye abeslaria (h. 2018 ). 1948 – 1949 – 1950 – Jody Williams , estatubatuar unibertsitateko irakaslea eta giza eskubideen aldeko ekintzailea, 1997ko Bakearen Nobel Saria . 1953 – 1955 – Steve Ovett , britainiar korrikalari ohia, ertaineko distantzian inoizko hoberenenetakoa. Leonardo Padura , kubatar idazle eta kazetaria. 1957 – Pedro Varela Geiss , espainiar idazlea, eskuin muturrekoa eta negazionismoren aldekoa. 1959 – Boris Nemtsov , errusiar zientzilari eta politikari liberala (h. 2015 ). 1962 – Jorge Burruchaga, El Burru , argentinar futbolari ohia. 1964 – Guillermo del Toro , mexikar zinema zuzendaria, ekoizlea, gidoigilea eta eleberrigilea. 1966 – David Cameron , Erresuma Batuko lehen ministroa. 1969 – PJ Harvey , ingeles musikari, konpositore eta abeslaria. Steve McQueen , britainiar zinema zuzendari, ekoizle, gidoigile eta bideo-artista. 1970 – Annika Sörenstam , suediar golflaria. 1975 – Albert Serra , kataluniar zine zuzendari eta ekoizlea. 1981 – Ryoichi Maeda , japoniar futbolaria. 1982 – Udane Ansa Iragorri , gipuzkoar ilustratzailea, diseinatzaile, maketatzailea eta irakaslea. 1983 – Miki Esparbé , kataluniar aktorea. 1984 – 1985 – Alberto Garzón , espainiar politikaria eta ekonomista. 1991 – Yusuke Minagawa , japoniar futbolaria. 1993 – Heriotzak
Euskal Herria 1882 – Bonifazio Laskurain , gipuzkoar txistularia eta musikagilea (j. 1882 ). 1922 – Edward Spencer Dodgson , ingeles euskalaria (j. 1857 ). 1945 – Jose Ignacio Alvarez Usabiaga , gipuzkoar meteorologo eta Igeldoko behatokiko zuzendaria (j. 1945 ). 1949 – Manuel Losada , bizkaitar margolaria eta kartelgilea (j. 1865 ). 1980 – Jose Mari Mutuberria , nafar bertsolaria (j. 1905 ). 1992 – Juanma Suárez , Eskorbuto taldeko baxu-jotzaile eta abeslaria (j. 1962 ). 1999 – Jacinto Otxoa , nafar militante komunista (j. 1917 ). 2015 – Leny Escudero , nafar abeslari, kantautore eta aktorea, Givernyn (j. 1932 ). 2017 – Sabin Ipiña , bizkaitar teknikari kimiko, ekintzaile, euskaltzale eta politikaria (j. 1934 ). 2021 – Jacques Blot , lapurtar mediku eta arkeologoa, Ipar Euskal Herriko eta Pirinioetako Historiaurrearen ikerlari garrantzitsuenetakoa (j. 1933 ). Mundua 1047 – Klemente II.a , Aita santua . 1253 – Robert Grosseteste , teologo, naturalista, klasiko grekoen itzultzaile eta filosofo frantziskotarra . 1390 – Joanes I.a Gaztelakoa , Gaztelako erregea (j. 1358 ). 1562 – Gabriele Falloppio , italiar anatomia-ikertzailea (j. 1523 ). 1597 – Ashikaga Yoshiaki , Ashikaga shogunerriko hamabosgarren eta azken shoguna (j. 1537 ). 1599 – Reginald Scot , ingeles politikari eta idazlea (j. c. 1538 ). 1646 – Baltasar Karlos Austriakoa , Austriako Etxeko Espainiako Infantea (j. 1629 ). 1688 – Claude Perrault , frantziar sendagile eta arkitektoa (j. 1613 ). 1831 – Ioannis Kapodistrias , greziar politikaria (j. 1776 ). 1841 – Karl Friedrich Schinkel , prusiar arkitekto neoklasikoa (j. 1781 ). 1867 – Georgi Sava Rakovski , bulgariar idazlea eta abertzalea (j. 1821 ). 1897 – Jan Heemskerk , Herbehereetako lehen ministroa (j. 1818 ). 1900 – Fatima Sheikh , indiar hezitzaile eta gizarte-erreformatzailea, Indiako lehen maistra musulmantzat joa (j. 1831 ). 1917 – Sarah Aaronsohn , espioi judua, Nili ko kidea (j. 1890 ). 1918 – 1926 – Helena Nyblom , suediar idazlea (j. 1843 ). 1934 – 1943 – Pieter Zeeman , holandar fisikaria, 1902ko Fisikako Nobel Saria (j. 1865 ). 1944 – Friedl Dicker-Brandeis , Auschwitzen eraildako judu emakume artista eta hezitzailea (j. 1898 ). 1958 – Pio XII.a , Aita santua (j. 1876 ). 1962 – Milan Vidmar , esloveniar ingeniari elektrikoa, xake jokalaria, filosofoa eta idazlea (j. 1885 ). 1967 – 1968 – Jean Paulhan , frantziar idazlea (j. 1884 ). 1972 – Miriam Hopkins , estatubatuar aktorea (j. 1902 ). 1973 – Sister Rosetta Tharpe , estatubatuar abeslaria (j. 1915 ). 1974 – 1978 – Jacques Brel , belgikar abeslari, kantautore eta aktorea (j. 1929 ). 1982 – Anna Freud , austriar-ingeles psikoanalista, haur psikologiaren arloan egindako lanagatik ezaguna (j. 1895 ). 1987 – William P. Murphy , estatubatuar sendagilea, 1934ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1892 ). 1988 – Felix Wankel , alemaniar ingeniari mekaniko eta asmatzailea, Wankel motorraren sortzailea (j. 1902 ). 1990 – Georges De Rham , suitzar matematikaria (j. 1903 ). 1995 – Alec Douglas-Home , Erresuma batuko lehen ministroa (j. 1903 ). 1999 – 2004 – Jacques Derrida , frantziar filosofoa, dekonstrukzioaren kontzeptua garatu zuen lehena (j. 1930 ). 2009 – Jacques Chessex , suitzar idazlea (j. 1934 ). 2010 – Maurice Allais , frantziar ekonomista eta ingeniaria, 1988ko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1911 ). 2013 – Wilfried Martens , Belgikako lehen ministroa (j. 1936 ). 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – Andrés Gimeno , kataluniar tenislaria (j. 1937 ). 2020 – Cecil Thiré , brasildar aktore eta zinema zuzendaria (j. 1943 ). 2021 – Abolhassan Banisadr , Irango lehenbiziko presidentea (j. 1933 ). 2022 – 2023 – Jaiak eta urteurrenak Kanpo estekak
Urriaren 8 | Urteko egutegi | Urriaren 10
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Urriaren 9 , which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0") ; additional terms may apply (view authors ). Eduki guztia CC BY-SA 4.0 (r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.