87 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak Artikulurik ez duten Urriaren 5ko jaiotzak
Jonathan Edwards •
Heriotzak Artikulurik ez duten Urriaren 5ko heriotzak
Israel Gelfand • Solomon Lefschetz • Aleksey Khomyakov • Bartholomeus Breenbergh • Yury Lyubimov • Alexander Afanasyev • Rodney Dangerfield • Louis Brandeis •
Gertaerak Mediterraneo itsasoa Marseillatik ikusita. Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Santutegia: Daturik ez (gehitu )
Seaska egutegia: Lialian, Lili eta Idurre.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. Gertaerak
Arte eta kultura
Euskal Herria Mundua 1762 – Orfeo eta Euridize (italieraz : Orfeo ed Euridice ), Christoph Willibald Glucken musika eta Ranieri de' Calzabigiren libretoa duen opera estreinatu zen Vienako Burgtheaterren . 1956 – The Ten Commandments ("Hamar Aginduak") filma estreinatu zen, Cecil B. DeMillek zuzendu eta Charlton Heston , Yul Brynner , Anne Baxter , Edward G. Robinson , Yvonne De Carlo , Debra Paget eta John Derek aktoreek antzeztu zutelarik. 1962 – Dr. No filma estreinatu zen, Terence Youngek zuzendu eta Sean Connery , Ursula Andress , Joseph Wiseman, Jack Lord eta John Kitzmiller aktoreek antzeztu zuten, James Bonden lehenbiziko filma izan zelarik. 1969 – Monty Python umorezko antzerki taldeak Monty Python’s Flying Circus ("Monty Phitonen Zirku Hegalaria") telesaileko lehenbiziko atala BBC katean estreinatu uen. 1978 – The Boys from Brazil ("Brasilgo Mutikoak") filma estreinartu zen, Franklin J. Schaffnerek zuzendu eta Gregory Peck , Laurence Olivier eta James Mason aktoreek antzeztu zutelarik. Zientzia eta teknologia
Kirolak
Jaiotzak
Euskal Herria 1834 – Plazido Zuloaga , gipuzkoar armagilea, damaskinatuan aditua, Madrilen (h. 1910 ). 1880 – Emilio Altzugarai , nafar militarra, Espainiako Armadako koronela (h. 1944 ). 1886 – Alfonso Sena , gipuzkoar futbolaria (h. 1958 ). 1887 – René Cassin , euskal zuzenbide irakaslea, 1968ko Bakearen Nobel Saria (h. 1976 ). 1893 – Francisco Fuentes Paskual , nafar historialaria (h. 1959 ). 1896 – Plazida Insausti , 110 urte eta 342 egun bizi izandako beasaindarra (h. 2007 ). 1901 – Rosario Olazabal , Emakume Abertzale Batzaren bizkaitar kidea eta maistra. 1903 – Luis Bernaola , bizkaitar jesuita eta ekonomialaria (h. 1981 ). 1941 – José Ángel Rebolledo , bizkaitar zinema zuzendari, gidoilari, aktore eta ekoizlea. 1942 – Santiago Zabala , Lexo , gipuzkoar bertsolaria (h. 2012 ). 1946 – Xabier Santxotena , agote jatorrizko nafar eskultore, sukaldari, poeta eta arte ikertzailea. 1947 – Manu Moreno , gipuzkoar saskibaloi jokalari eta entrenatzailea. 1949 – Ricardo Ibáñez , bizkaitar futbolaria ohia. 1951 – Nicolas Olano , lapurtar enpresaburua, Groupe Olano taldearen sortzaile eta presidentea. 1955 – 1966 – 1970 – Kirmen Uribe , euskal idazlea. 1972 – Oskar Matute , bizkaitar politikaria, Alternatiba alderdiaren bozeramailea. 1975 – Maria Solana , nafar kazetaria eta politikaria. 1981 – Mikel Aurrekoetxea , bizkaitar futbolari ohia. 1986 – Valeria Ros , bizkaitar irrati-esataria eta umoregilea. 1989 – Joseba del Barrio , gipuzkoar txirrindulari ohia. 1990 – Susana Abaitua , euskal aktorea. 2000 – Andere Basterra , bizkaitar txirrindularia. 2001 – Adrián Pérez Bolo , bizkaitar futbolaria, Madrilen . Mundua 1319 – Petri IV.a Aragoikoa , Aragoi eta Valentziako errege eta Bartzelonako kondea (h. 1387 ). 1520 – Alexandro Farnese , italiar kardinala (h. 1589 ). 1640 – Madame de Montespan , Luis XIV.a Frantziakoa erregearen maitale ofiziala (h. 1707 ). 1712 – Francesco Guardi , italiar margolaria eta diseinatzailea (h. 1793 ). 1713 – Denis Diderot , frantziar idazle eta filosofoa (h. 1784 ). 1728 – Chevalier d'Eon , frantziar diplomatiko eta espioia (h. 1810 ). 1737 – Alexei Grigorievitx Orlov , errusiar aitonen seme eta politikaria, Petri III.a tsarraren aurkako matxinoa (h. 1808 ). 1777 – Guillaume Dupuytren , frantziar kirurgialaria eta anatomista (h. 1835 ). 1781 – Bernard Bolzano , bohemiar matematikari, logikari, filosofo eta teologoa (h. 1848 ). 1829 – Chester Alan Arthur , Ameriketako Estatu Batuetako 21. Presidentea (h. 1886 ). 1840 – Joan II.a Liechtensteingoa , Liechtensteingo printzea (h. 1929 ). 1848 – Édouard Detaille , frantziar margolaria (h. 1912 ). 1849 – Jean-Baptiste Troppmann , frantziar serieko-hiltzailea (h. 1870 ). 1864 – Louis Lumière , frantziar asmatzailea (h. 1948 ). 1869 – Ellen Thesleff , finlandiar margolari espresionista, Finlandiako margolari modernista garrantzitsuenetakoa (h. 1954 ). 1879 – Francis Peyton Rous , estatubatuar medikuntza-ikertzailea, 1966ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1970 ). 1882 – Robert Goddard , estatubatuar ingeniaria, kohetegintzako aintzindarietako bat (h. 1945 ). 1887 – Guido Caprotti , espainiar-italiar margolaria (h. 1966 ). 1890 – Kasimir Edschmid , alemaniar idazlea (h. 1966 ). 1898 – José Camón Aznar , espainiar katedraduna, historialaria, idazlea eta pentsalaria (h. 1979 ). 1899 – Georges Bidault , Frantziako Behin Behineko Gobernuko presidentea (h. 1983 ). 1907 – Jean Louis , frantziar jantzi-disenatzailea (h. 1997 ). 1908 – Joshua Logan , estatubatuar zinema-zuzendaria (h. 1988 ). 1911 – Flann O'Brien , irlandar idazlea (h. 1966 ). 1917 – Magda Szabó , hungariar idazlea, historiako hungariar eleberrigilerik onenetarikoa (h. 2007 ). 1919 – Donald Pleasence , ingeles aktorea (h. 1995 ). 1922 – Jock Stein , eskoziar futbol jokalari eta entrenatzailea (h. 1985 ). 1923 – 1924 – 1925 – 1929 – Richard F. Gordon Jr. , estatubatuar astronauta (h. 2017 ). 1930 – 1933 – 1936 – Václav Havel , txekiar dramagile, idazle eta politikaria, Txekoslovakiako azken presidentea eta Txekiar Errepublikako lehenbizikoa (h. 2011 ). 1939 – 1940 – Milena Dravić , serbiar aktorea (h. 2018 ). 1943 – Steve Miller , estatubatuar abeslari eta gitarra-jotzailea, Steve Miller Bandako liderra. 1949 – Peter Ackroyd , britainiar eleberrigile, biografo eta kritikaria. 1951 – 1952 – 1954 – Ryszard Gajewski , poloniar mendizalea. 1955 – 1956 – Jaume Matas , Balear uharteetako presidentea . 1957 – Bernie Mac , estatubatuar aktore eta umorista (h. 2008 ). 1958 – Neil deGrasse Tyson , estatubatuar astronomo, kosmologo, idazle eta zientzia-dibulgatzailea. 1959 – Maya Lin , estatubatuar eskultore eta arkitektoa. 1960 – Careca , brasildar futbolari ohia. David Kirk , zeelandaberritar errugbilari ohia. 1961 – 1962 – Maryse Rivière , eleberri poliziakoen frantziar idazlea. 1965 – Mario Lemieux , kanadar izotz hockey jokalari profesional ohia. 1966 – José Couso , Telecinco espainiar telebista kate pribatuaren kameralaria (h. 2003 ). 1967 – Guy Pearce , ingeles-australiar aktorea. 1969 – Kinu Nishimura , japoniar bideo-jokoen artista kontzeptuala, ilustratzailea eta animea. 1970 – Laura Borràs , kataluniar filologo eta politikaria. 1972 – Tom Hooper , ingeles zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea. 1973 – Cédric Villani , frantziar matematikari eta politikaria. 1974 – Sofía Mazagatos , espainiar top-model ohi eta aktorea. 1975 – Kate Winslet , ingeles aktorea. 1976 – Ramzan Kadyrov , Txetxeniako presidentea. 1977 – Konstantin Zirianov , errusiar futbolari ohia.4 1979 – Patricia Conde , espainiar aktore, modelo eta telebista aurkezlea. 1980 – Humberlito Borges , brasildar futbolaria. 1983 – Jesse Eisenberg , estatubatuar aktorea. Nicky Hilton, estatubatuar modelo eta diseinatzailea. 1984 – 1985 - Marta Galimany , tarragonar atleta, distantzia luzeko lasterketetan aditua. 1986 – Treechada Petcharat , thailandiar aktore eta modeloa. 1989 – Ayelén Beker , argentinar cumbia abeslaria eta pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea. 1990 – Yuika Sugasawa , japoniar futbolaria. 1991 – 1993 – Chanathip Songkrasin , thailandiar futbolaria. 1996 – 2001 – Heriotzak
Euskal Herria 1238 – Petri Ramirez Piedrolakoa , nafar elizgizona, Iruñeko apezpikua . 1398 – Zuria Nafarroakoa , Nafarroako infanta eta Frantziako erregina ezkontide. 1915 – Jose Maria Usanditzaga , donostiar musikagilea, konpositorea eta piano-jotzailea (j. 1887 ). 1934 – Marcelino Oreja Elosegi , gipuzkoar politikari, abokatu, ingenari eta enpresaburua, eraila (j. 1891 ). 1974 – Ddiddue Epherre , zuberoar euskaltzale eta elizgizona (j. 1929 ). 1991 – Jesús Malón , nafar politikaria (j. 1934 ). 2006 – Maria Bengoetxea , Maria Txindurri , bizkaitar euskaltzalea (j. 1906 ). 2010 – Béatrice d'Irube , lapurtar kazetaria, Mulhousen (j. 1957 ). 2012 – Joxe Aierbe , euskal idazlea (j. 1934 ). Mundua 578 – Justino II.a , Bizantziar Inperioko agintaria. 1056 – Henrike III.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa enperadorea (j. 1017 ) 1214 – Alfontso VIII.a Gaztelakoa , Gaztelako erregea (j. 1155 ). 1285 – Filipe III.a Frantziakoa , Frantziako erregea (j. 1245 ). 1396 – Juan Alonso Pérez de Guzmán y Osorio , gaztelar noblea (j. 1342 ). 1524 – Joachim Patinir , flandriar margolaria. 1536 – Francisco de Zúñiga Avellaneda , espainiar noble eta militarra (j. 1475 ). 1659 – Francisco Andia-Irarrazabal , txiletar noble eta militarra (j. 1576 ). 1763 – Augusto III.a Poloniakoa , Poloniako erregea eta Lituaniako duke handia (j. 1796 ). 1791 – Grigori Potiomkin , errusiar politikari eta militarra (j. 1739 ). 1802 – Sanité Bélair , haitiar iraultzailea, burugabetua (j. 1781 ). 1805 – Charles Cornwallis , britainiar jenerala (j. 1738 ). 1837 – Hortense de Beauharnais , Holandako erregina ezkontidea (j. 1786 ). 1864 – Imre Madách , hungariar idazle eta politikaria (j. 1823 ). 1874 – Charles-Mathias Simons , Luxenburgoko lehen ministroa (j. 1802 ). 1880 – Jacques Offenbach , frantziar musikagilea (j. 1819 ). 1918 – Roland Garros , frantziar pilotua, Mediterraneoa alderik alde zeharkatu zuen lehen pertsona (j. 1888 ). 1923 – Alexei Stepanov , errusiar margolaria (j. 1858 ). 1933 – Nikolai Iudenitx , Errusiar Inperioko Armadako jenerala (j. 1862 ). 1934 – Jean Vigo , frantziar zinema zuzendaria (j. 1905 ). 1938 – Faustina Kowalska , poloniar lekaime katolikoa, santu izendatua (j. 1905 ). 1940 – Silvestre Revueltas , mexikar biolinista eta musikagilea (j. 1899 ). 1942 – Dorothea Klumpke , estatubatuar astronomoa, Parisko Behatokian Neurketa Agentzia zuzendu zuena (j. 1861 ). 1946 – István Bethlen , Hungariako lehen ministroa (j. 1874 ). 1952 – Teresa Flores , txiletar sindikatu-buruzagia, feminista eta politikaria (j. 1890 ). 1960 – Alfred Louis Kroeber , estatubatuar antropologoa (j. 1876 ). 1972 – Ivan Efremov , sobietar paleontologo eta zientzia fikzio idazlea (j. 1907 ). 1973 - Milunka Savić , serbiar heroia, gerra guztien historian kondekorazio gehien jaso dituen emakumea (j. 1892 ). 1974 – Miguel Enríquez , txiletar medikua, Ezkerreko Mugimendu Iraultzailea alderdiaren sortzaile eta zuzendaria (j. 1944 ). 1976 – Lars Onsager , estatubatuar kimikaria, 1968ko Kimikako Nobel Saria (j. 1903 ). 1977 – Seamus Costello , irlandar errepublikar politikari eta ideologo ezkertiar eta sozialista (j. 1939 ). 1981 – Gloria Grahame , estatubatuar aktorea (j. 1923 ). 1983 – Earl Tupper , estatubatuar enpresario eta asmatzailea, Tupperware aren asmatzailea (j. 1907 ). 1985 – Harald Cramér , suediar matematikari eta estatistikaria (j. 1893 ). 1986 – Mairin Mitchell , britainiar kazetari eta idazlea (j. 1895 ). 1992 – Cornelis Berkhouwer , herbeheretar politikaria, Europako Legebiltzarrako presidentea (j. 1919 ). 1996 – Seymour Cray , estatubatuar ingeniaria eta konputagailugintzaren aitzindaria (j. 1925 ). 1997 – Mary Jayne Gold , naziengandiko iheslarien estatubatuar laguntzailea (j. 1909 ). 2000 – Johanna Döbereiner , txekiar-brasildar ingeniari agronomoa, lurraren biologian aitzindaria (j. 1924 ). 2001 – Jan Lenica , poloniar marrazkilaria (j. 1928 ). 2003 – Annalena Tonelli , italiar misiolari katoliko eta ekintzailea (j. 1943 ). 2004 – Maurice Wilkins , zeelandaberritar-britainiar biofisikaria, 1962ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1916 ). 2007 – 2010 – Bernard Clavel , frantziar idazlea (j. 1923 ). 2011 – Steve Jobs , estatubatuar enpresaburua eta informatikaria, Apple enpresaren sortzaileetako bat eta lehendakaria (j. 1955 ). 2013 – Ruth R. Benerito , estatubatuar kimikari eta asmatzailea, ehungintzan egindako lanagatik ezaguna (j. 1916 ). 2014 – Andrea de Cesaris , italiar 1 Formulako gidaria (j. 1959 ). 2015 – 2016 – 2019 – Andy Etchebarren , euskal jatorriko estatubatuar beisbol jokalaria (j. 1943 ) 2020 – Monica Roberts , blogari, idazle eta transgeneroen eskubideen aldeko ekintzaile afro-amerikarra (j. 1962 ). Jaiak eta urteurrenak Kanpo estekak
Urriaren 4 | Urteko egutegi | Urriaren 6
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Urriaren 5 , which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0") ; additional terms may apply (view authors ). Eduki guztia CC BY-SA 4.0 (r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.