Sigourney Weaver: Aktore estatubatuarra

Oscar sarietarako eta Aktoreen Sindikatuko sarietarako hautagaia izan da. Bi Urrezko Globo irabazi ditu dramako aktore onenaren eta aktorerik onenaren ataletan, hainbat Saturn Awards (Aliens eta Avatar) eta aktorerik onenaren BAFTA saria. Oscar saririk irabazi ez duen arren, 1986an bi izendapen jaso zituen, bata Dian Fossey zoologo kontserbatzailearen paperarengatik Gorillas in the Mist filmean, eta bestea, Working Girl filmarengatik, nahiz eta kasu horretan bigarren aktorearena zen. Alien sagako hainbat filmetan Ellen Ripley teniente rolean egindako lanengatik da ezaguna: Alien, zortzigarren bidaiaria (1979), Aliens (1986), Alien 3 (1992) eta Alien: resurrección (1997). Beste film ezagun batzuetan ere parte hartu du: Avatar (2009), Los cazafantasmas (1984), Gorilas en la niebla (1988), Working Girl (1988), Copycat (1994), La tormenta de hielo (1997), Snow White: A Tale of Terror (1997), eta The Village (2004). Zientzia-fikzioaren erregina ere esaten zaio.

Sigourney Weaver
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Susan Alexandra Weaver
Jaiotza	Manhattan, 1949ko urriaren 8a (74 urte)
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Bizilekua	Santa Barbara (Kalifornia)
Lehen hizkuntza	ingelesa
Familia
Aita	Sylvester Weaver
Ama	Elizabeth Inglis
Ezkontidea(k)	Jim Simpson (en)  (1984ko urriaren 1a -
Hezkuntza
Heziketa	Stanford Unibertsitatea Ethel Walker School (en) Yale School of Drama Sarah Lawrence College (en) HB Studio (en)
Hizkuntzak	ingelesa frantsesa alemana
Jarduerak
Jarduerak	artista, ahots-aktorea, telebista-aktorea, aktorea eta zinema ekoizlea
Lantokia(k)	Ameriketako Estatu Batuak
Jasotako sariak	ikusi Golden Globe Award for Best Actress – Motion Picture Drama  (1988) : Gorillas in the Mist BAFTA Award for Best Actress in a Supporting Role  (1998) : The Ice Storm Golden Globe Award for Best Supporting Actress – Motion Picture  (1988) : Working Girl Saturn Award for Best Actress  (1987) : Aliens Rachel Carson Award  (2011) Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan Hasty Pudding Woman of the Year  (1998) International Goya Award  (2024)
Kidetza	NBC
Izengoitia(k)	Sigourney Weaver

2016eko irailean, Donostia Saria jaso zuen Donostiako Nazioarteko Zinemaldian.

2024ko otsailaren 10ean Nazioarteko Goya Saria jaso zuen eta María Luisa Solá bikoizketako aktoreari, gaztelaniazko ahotsari eskaini zion.

Leroy Hospital-en jaio zen. Pat Weaver telebistako produktore exekutiboaren eta Elizabeth Inglis aktore britainiarraren alaba da. Amak senarra eta seme-alabak zaintzeko alde batera utzi zuen aktore lana. Familian bere osaba, Doodles Weaver aktore eta komediantea ere nabarmentzen da. Haurtzaroan leku askotan bizi izan zen. Hamahiru urte zituela, gainerakoek baino altuera handiagoa – 182 cm luze da– zuen, eta horregatik iseka egiten zioten ikaskideek.

1962an, familia San Frantziskora joan zen bizitzera. Esperientzia ez zen batere atsegina izan harentzat. Ondoren, Connecticuteko ekialdera joan ziren, eta Ethel Walker Schoolen matrikulatu zen, aurreko ikastetxeko arazo berak izanik.

Aktore ibilbidea

Sigourney Weaver izena 1963an erabiltzen hasi zen, Francis Scott Fitzgeralden Gatsby Handia eleberriko pertsonaiaren omenez. Eskolako antzerki lan batzuetan parte hartu zuen eta 1965ean troupe batean aktore lanetan aritu zen. 1967an graduatu zen eskolan, eta denboraldi batez egon zen Israelen. Hantxe ezagutu zuen Aaron Lathmane erreportaria, eta harekin harremanetan hasi zen, baina apur bat geroago banandu egin ziren.

1969an, ingelesezko literaturan matrikulatu zen Stanford Unibertsitatean. Ikasketak amaitu zituenean, New Yorkeko Yale School of Draman sartu zen, eta 1973an antzerkian hasi zen lanean. 1984ko urriaren 1ean Jim Simpsonekin ezkondu zen, eta harekin alaba bat izan zuen, Charlotte Simpson, 1990eko apirilaren 13an jaioa. Hainbat hizkuntza hitz egiten ditu, besteak beste frantsesa eta alemana. New Yorken edo Santa Barbaran bizi da.

Debuta eta ezagun egitea

Bere zinema-debuta Woody Allen zuzendariaren Annie Hall (1977) filmean egin zuen, Allenen ondoan pertsonaia txiki bat interpretatuz. Bi urte geroago, aktorea Ripley teniente gisa agertu zen Alien sagaren lehen zatian, Alien (1979) izenekoan. Pertsonaiak hiru jarraipen film izan zituen: Aliens (1986), Alien 3 (1992) eta Alien Resurrection (1997). Azken bi horietako ekoizlea ere izan zen. Roger Ebert kritikariak, James Cameronek zuzendutako filmean parte hartu zuenean, hauxe adierazi zuen: «Weaverrek, pantailan dagoen denbora gehienean, interpretazio indartsu eta atsegina egiten du. Hariari eusten dio dena elkartuta». Emakumezko aktore onenaren Oscar sarirako hautagaia izan zen, eta beldurrezko film batengatik sari horretarako hautagaitza lortu duten emakume aktore bakarretakoa izan da. Ghostbusters (1984) arrakastatsuekin eta Ghostbusters II (1989) bere jarraipenarekin jarraitu zuen. Bi filmetan Bill Murray, Dan Aykroyd eta Rick Moranis izan zituen ondoan.

Lan nabarmenak

Hamarkadaren amaieran, bere ibilbide profesionalean ondoen baloratutako paperetako bi interpretatu zituen, 1988an, Working Girl komedian (Harrison Ford eta Melanie Griffith), eta Gorillas in the Mist/ Gorilas en la niebla drama, non Dian Fossey zoologo kontzerbatzailea intepretatu zuen. Fossey gisa egin zuen interpretazioari buruz, Emanuel Levy kritikariak hauxe esan zuen: «Sigourney Weaverrek interpretazio bikaina egin du, Oscarra merezi duena». Urrezko Globoa irabazi zuen bi interpretazio horiengatik, aktorerik onenaren eta dramako aktore onenaren kategorietan, hurrenez hurren; eta Óscar sarietarako hautagatzak lortu zituen, emakumezko aktore onenaren eta aktorerik onenaren kategorian, eta urte berean bi izendapen lortu dituen aktore bakarretakoa izanik. 1990eko hamarkadan, Copycat (1995) filmean, agorafobia zuen Helen Hudson pertsonaia interpretatu zuen; edo Ang Leek zuzendutako La tormenta de hielo (1997) filmean, Urrezko Globo Sarietarako beste kandidatura bat izan zuen, bigarren mailako aktore gisa eta kategoria berean BAFTA irabazi zuen. Ondoren, Julianne Moorerekin egin zuen A Map of the World (1999) eta Urrezko Globorako hautagaia izan zen berriro. Dan Lybarger-ek adierazi zuenez, «Sigourney Weaver bikain dago, baita filma formalegia denean ere».

2001ean Heartbreakers komediaren protagonista izan zen, eta Jennifer Love Hewitt eta Gene Hackman-ekin batera jardun zuen. 2004an M. Night Shyamalan The Village filman parte hartu zuen. Handik urte batzuetara, Douglas McGrathek zuzendutako Infamous (2006) drama koralean parte hartu zuen. Truman Capoteren lagun mina zen Babe Paley interpretatu zuen, eta Sandra Bullock, Toby Jones eta Gwyneth Paltrowek ere hartu zuten parte.

Gaztela eta Leongo Salamancan Vantage Point akzio-filma (2008) filmatu zuen Dennis Quaid eta Matthew Foxekin batera. Urte horretan bertan eman zion ahotsa Axiom ontziko ordenagailuari WALL·E film animatuan, animaziozko film onenaren Oscar saria irabazi zuena.

Hurrengo urtean, miniserie edo telefilmeko aktore onenaren Urrezko Globorako, miniserie edo telefilmeko aktore protagonista onenaren Emmy Sarietarako eta miniserie edo telefilmeko aktore onenaren Aktoreen Sindikatuko Sarirako izendapenak jaso zituen, Prayers for Bobby( 2009) telefilmearekin. 2009an ere James Cameronen agindupean lan egin zuen berriro zinemaren historiako film arrakastatsuenean, Avatar, nazioartean 2.700 milioi dolar baino gehiago bildu zuena. You Again (2010) komedian parte hartu zuen, eta Jamie Lee Curtis eta Betty Whiterekin lan egin zuen. Lou Lumenick zinema-kritikariak hauxe esan zuen: «You Again zine-eskoletan irakats liteke film bat ez egiteko moduaren adibide gisa. Eta nola ez umiliatu aktore beteranoak.»

2011ko irailaren 23an, Abduction ekintza-zinta estreinatu zen, Taylor Lautner protagonista zuela, Bennett doktorea interpretatu zuen. 2011. urtearen amaieran, Vamps film komikoan parte hartu zuen, non Alicia Silverstone ere agertu zen. 2012an, Rampart ekintza-zinta estreinatu zuen Woody Harrelson-ekin, The Cold Light of Day, Bruce Willisekin batera, eta Rodrigo Cortés espainiarrak zuzendutako Red Lights filma, Robert De Niro eta Cillian Murphy aktoreen ondoan. Urte hartako uztailetik abuztura bitartean USA Network kateak emandako Political Animals miniseriearen protagonista izan zen.

2014. urtean Ripley-ren paperari berriro heldu zion 17 urtera, bere ahotsa Alien: Isolation bideojokoan jarriz, eta James Cameronen Avatar-en hirugarren jarraipenean agertuko zela berretsi zuen. 2014. urtean Weaver Exodus: Gods and Kings filmean agertu zen, Tuya interpretatuta, Christian Bale, Joel Edgerton eta Ben Kingsley-rekin batera.

New Yorkeko Comic Con-en, 2016ko urrian egin zen bileran, Marvel's The Defenders-en parte hartuko zuela baieztatu zen, eta Marvel's The Defersen 2017. urteko abuztuan estreinatu zen.

2024ko Goya Sarien edizioan, Nazioarteko Goya saria jaso zuen zinemaren munduan egindako ibilbide osoagatik, eta eskerrak eman zizkion, bereziki, María Luisa Solák, Goyaren ahotsa Espainiara itzuli duen bikoizketako aktoreari.

Oscar Sariak

Urrezko Globoak

BAFTA Sariak

Aktore Sindikatuaren Sariak

Emmy Sariak

Goya Sariak

Donostiako Nazioarteko Zinema Jaialdia

Saturn Sariak