9 D'octubre: Calendata

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

• : Día d'o País Valenciano.

Aragón

Atros países

Sieglo XIII

• 1238 - o rei Chaime I d'Aragón dentra en a ciudat de Valencia, luego d'a suya conquiesta.

Sieglo XIV

• 1390 - Henrique III puya a la cadiera reyal de Castiella.

Sieglo XVI

• 1557 - o conquistador espanyol Diego García de Paredes, que yera naixito d'a ciudat extremenya de Trujillo, establix a ciudat de Trujillo en Venezuela.
• 1595 - as tropas de l'Exercito espanyol reconquieren a os franceses a ciudat de Cambrai, en o Flandres espanyol.

Sieglo XIX

• 1820 - en a ciudat de Guayaquil se proclama a independencia d'Ecuador.

Sieglo XX

• 1920 - mientres d'a Guerra polaco-sovietica, as tropas de l'Exercito polaco d'o cheneral Lucjan Żeligowski dentran en Vilna, en l'actual Lituania.
• 1945 - creyación en Francia d'a École Nationale d'Administration.
• 1962 - Uganda, independent d'o Reino Uniu.
• 1976 - s'establix en Madrit o partiu politico espanyol d'ideolochía conservadora Alianza Popular.
• 1981 - abolición en Francia d'a pena de muerte.

Aragón

• 1890 - naixencia en Codo de l'atleta Dionisio Carreras Salvador (†1943).

Atros países

Sieglo XIII

• 1261 - naixencia en Lisbona d'o rei Dionís I de Portugal (†1325).

Sieglo XVIII

• 1757 - naixencia en o castiello de Versailles (Versailles, Isla de Francia) d'o rei Carlos X de Francia (†1836).

Sieglo XIX

• 1835 - naixencia en París d'o compositor francés Camille Saint-Saëns (†1921).
• 1859 - naixencia en Mulhouse (Alto Rin, Alsacia) d'o militar francés Alfred Dreyfus, protagonista d'o dito caso Dreyfus (†1935).
• 1873 - naixencia en Frankfurt d'o Main (Imperio Alemán) d'o astrofisico alemán Karl Schwarzschild (†1916).
• 1879 - naixencia en Coblenza (Reino de Prusia, hue Renania-Palatinato, Alemanya) d'o fisico alemán Max von Laue, Premio Nobel de Fisica en 1914 (†1960).
• 1881 - naixencia en Landsberg an der Warthe (Imperio Alemán; hue Gorzów Wielkopolski en Polonia) d'o escritor y Wiki Aragonésfilologo alemán Victor Klemperer (†1960).
• 1888
  • - naixencia en Moscú d'o politico revolucionario ruso Nikolai Bukharin (†1938).
  • - naixencia en Nueva York (Nueva York, Estaus Unius) d'o director cinematografico, actor, productor y guionista estausunidense Irving Cummings.
• 1892 - naixencia en Travnik (Imperio Austrohongaro, hue Bosnia y Herzegovina) d'o escritor yugoslau Ivo Andrić, Premio Nobel de Literatura en 1960 (†1975).

Sieglo XX

 

• 1906 - naixencia en Joal (hue Joal-Fadiouth, departamento de M'bour, rechión de Thiès) d'o poeta, escritor y politico senegalés Léopold Sédar Senghor, president de Senegal en 1961-1981 (†2001).
• 1907 - naixencia en Le Pecq (hue en Yvelines, Isla de Francia) d'o director cinematografico y actor francés Jacques Tati (†1982).
• 1921 - naixencia en Radomsko (voivodato de Lodz) d'o escritor, poeta y dramaturgo polaco Tadeusz Różewicz.
• 1928 - naixencia en Quivicán Cuba d'o cantaire y compositor Bebo Valdés (†2013).
• 1940 - naixencia en Liverpool (Merseyside, Anglaterra) d'o musico, compositor y cantaire britanico John Lennon, que estió miembro de The Beatles (†1980).
• 1944 - naixencia en Londres d'o musico britanico John Entwistle, que estió miembro de The Who (†2002).
• 1966 - naixencia en Londres d'o politico britanico David Cameron, Primer ministro d'o Reino Uniu.

Aragón

Atros países

Sieglo XIV

• 1390 - muere en Alcalá de Henares o rei Chuan I de Castiella.

Sieglo XV

• 1469 - muere en Spoleto (hue Umbría) o pintor italiano Fra Filippo Lippi (n.1406).

Sieglo XX

Anyos 1930

• 1934
  • - muere asasinato en Marsiella (Bocas d'o Roine, Provenza-Alpes-Costa Azul) o rei Alexandre I de Yugoslavia (n.1888).
  • - muere asasinato en Marsiella (Bocas d'o Roine, Provenza-Alpes-Costa Azul) o politico francés Louis Barthou (n.1862).

Anyos 1940

• 1943 - muere en Amsterdam (Holanda Septentrional) o fisico neerlandés Pieter Zeeman, Premio Nobel de Fisica en 1902 (n.1865).

Anyos 1950

• 1958 - muere en Castel Gandolfo (Lazio, Italia) o Papa Pío XII.

Anyos 1960

• 1967
  • - muere asasinato en La Higuera (Bolivia) o politico y líder guerrillero archentino Ernesto Che Guevara (n.1928).
  • - muere en Neuilly-sur-Seine (Altos d'o Sena, Isla de Francia) o escritor y novelista francés André Maurois (n.1885).

Anyos 1970

• 1970 - muere en Manòsca (Alpes d'Alta Provenza, Provenza-Alpes-Costa Azul) o escritor francés Jean Giono (n.1895).
• 1972 - muere en Nueva York (Nueva York) l'actriz estausunidense Miriam Hopkins (n.1902).
• 1974
  • - muere en Ciudat de Mexico (Mexico) o historiador, prehistoriador y catedratico catalán Pere Bosch Gimpera (n.1891).
  • - muere en Hildesheim (Baixa Saxonia) o empresario alemán Oskar Schindler, Chusto entre las nacions por o suyo papel mientres de l'Holocausto en a Segunda Guerra Mundial (n.1908).
• 1978 - muere en Bobigny (Francia) o cantaire belga Jacques Brel (n.1929).

Anyos 1990

• 1998 - muere en Uesca (Hoya de Uesca) o lexicografo, escritor y Wiki Aragonésetnologo aragonés Rafael Andolz Canela (n.1926).
• 1999
  • - muere en Manhattan (Nueva York, Nueva York) o musico de jazz Milt Jackson (n.1923).
  • - muere en Clareville (Nueva Galas d'o Sud) o escritor, novelista y guionista cinematografico australiano Morris West (n.1916).

Sieglo XXI

• 2010 - muere en Saint-Cloud (Altos d'o Sena, Francia) l'economista, historiador y fisico francés Maurice Allais, Premio Nobel d'Economía (n.1911).