Asrivier: Rivier in Suid-Afrika

Sedert 1968 word dit deur die Sol Plaatjedam opgedam by die samevloeiing met die Liebenbergsvlei, net oos van Bethlehem. Dit ontspring wes van Clarens, sowat 35 km suidoos van Bethlehem, aan die noordhang van Drie Susters (2 331 m) in die Rooiberge. Die sterkvloeiende rivier was voor die oopstel van die Lesotho-Hoogland-waterprojek se leweringstonnel in 1998, net 'n klein spruitjie.

Asrivier
Asrivier naby Sol Plaatjedam, Bethlehem
Stroomgebied	Vrystaat
Hoofrivier	Liebenbergsvleirivier
Oorsprong	Noordhange van Rooiberge naby Clarens
Sytak -regs	Kroonspruit
Monding	Sol Plaatjedam
Lengte	c. 50 km
Oorsprong-hoogte	2 160 m
Monding-hoogte	1 630 m
Asrivier
Koördinate: 28°16′36″S 28°22′22″O / 28.27667°S 28.37278°O / -28.27667; 28.37278 28°22′22″O / 28.27667°S 28.37278°O / -28.27667; 28.37278

 

Die Asrivier is een van die afsetpunte van die Lesotho-Hoogland-waterprojek, 18 kubieke meter water per sekonde word vrygestel (2004), en die vloei van die rivier is gevolglik nie meer seisoenaal wisselend nie. Die aanbou van die Stortemelkdam, stroomaf van die uitval, was een van die maatreëls wat die destydse Departement van Waterwese getref het om watervloei te bestendig en erosie te beperk. Tot en met 2004 is vier keerwalle opgerig.

Die installering van twee privaat-ontwikkelde wateraangedrewe kragopwekkers, die Sol Plaatje en Merino, is in onderskeidelik 2009 en 2012 van stapel gestuur, en voorsien in totaal 7 MW aan die kragnetwerk. Die geoutomatiseerde Stortemelk-hidrokragopwekkingsprojek by die Botterkloofdam lewer 'n verdere 4,4 MW teen 'n lae bedryfskoste aan die netwerk sedert dit in Julie 2016 in werking gestel is.

Die oopstelling van die noordelike leweringstonnel in 1998 het fisiese en chemiese veranderinge aan die rivier meegebring, weens die toename in watervolume, daling in watertemperatuur, erosie van die riviervoering, en grootskaalse slikneerslae in die Saulspoortdam. Bevolkings van sleutel-indikatorspesies soos die kleinbek- en grootbek-geelvis het gedaal, en sewe van die rivier se nege vissoorte het uit die nabye van die uitval verdwyn. Vestiging van ongewerweldes was eers etlike kilometer stroomaf waarneembaar, en die keerwalle was oneffektief tydens vrystelling van hoë volumes water. Ten spyte van die hoeveelheid beskikbare rivierhabitat bly die bevolking van akwatiese organismes beperk weens vertroebelde water, lae watertemperatuur en die potensiaal vir erosie.

Alhoewel dit dikwels in Engels vertaal word as die "Ash River", het die rivier sy naam te danke aan 'n insident waar 'n wa-as in die omgewing van die rivier sou gebreek het. Gevolglik sou "Axle River" 'n meer gepaste vertaling wees.