2018 Ел

Бу безнең эраның 2018 елы, III меңьеллыкның 18 елы, XXI гасырның 18 елы, XXI гасырның 2 унъеллыгының 8 елы, 2010 елларның 9 елы. 2018 елдан бирле 6 ел үтте.

Россиядә ирекле ярдәмче (волонтер) елы.

Беларусиядә Кече Ватан елы.

 

• XXIII Кышкы Олимпия уеннары.
• Футбол буенча дөнья чемпионаты 2018 узачак.
• ТҮРКСОЙ 2018 елны «Чыңгыз Айтматов елы» итеп игълан итте.

Гыйнвар

• 1 гыйнвар
  • Швейцария Президенты вазифасына Ален Берсе керде.
  • Россия Ауразия Икътисади Берлегендә рәислек итә башлый.
  • Болгария Евросоюзда рәислек итә башлый.
  • Казакъстанда хатын-кызлар өчен пенсия яшен арттыру башлана.
• 2 гыйнвар — Молдавия Конституция суды Министрлар кандидатураларын һәм вице-премьерларны раслау турындагы указга кул куйган вакытта Президент Игорь Додонның вәкаләтләрен вакытлыча туктатып тору турында Карар кабул итте.
• 5 гыйнвар — Молдавия Конституция суды Россия массакүләм мәгълүмат чаралары трансляциясен тыю турындагы канунга кул куйган вакытта Президент Игорь Додонның вәкаләтләрен вакытлыча туктатып тору турында Карар кабул итте.
• 8 гыйнвар — Барбадосның генерал-губернаторы Сандра Мэйсон вазифасына керде.
• 9 — 13 гыйнвар — Чэндэдә (КХР) хатын-кызлар арасында туплы хоккей буенча дөнья чемпионаты. Җиңүне Швеция җыелма командасы яулады.
• 2 гыйнвар — Сент-Люсиянең генерал-губернаторы Невилл Сенак вазифасына керде.
• 12 — 13 гыйнвар — Чехиядә Президент сайлауларының беренче туры. Икенче турга Милош Земан һәм Иржи Драгош чыкты.
• 16 гыйнвар — Косово сербларының лидерларыннан берсе, «Азатлык, демократия, дөреслек» хәрәкәте башлыгы Оливер Иванович Косовск-Митровица (Төньяк Косово) шәһәрендә үтерелә.
• 22 гыйнвар — вазифасына Либерия президенты Җорҗ Веа керә.
• 26 — 28 гыйнвар — Чехиядә Президент сайлауларының икенче туры. Җиңүне Милош Земан яулады.
• 28 гыйнвар
  • Финляндиядә президент сайлаулары.
  • оппозицияче Алексей Навальный җинаять җаваплылыгына тартылмау сәбәпле, президент сайлауларында кандидат итеп теркәлүгә җибәрмәү сәбәбе буенча Бөтенроссия «сайлаучылар эш ташлавы» узды .
• 28 гыйнвар — 4 гыйнвар — Хабарау шәһәрендә (Россия) һәм Харбин шәһәрендә (Кытай) туплы хоккей буенча дөнья чемпионаты.

Февраль

• 1 февраль
  • Кувейт, Катар һәм Гарәп Әмирлекләре артыннан Иордания Төньяк Корея белән дипломатик мөнәсәбәтләрен өзә.
  • Россия Федераль куркынычсызлык хезмәте Нижгарда президент сайлаулары көнендә теракт әзерләгән «Ислам дәүләте» террорчысын бетергән.
• 2 февраль — АКШ яңа атом-төш доктринасын Салкын сугыш чорыннан тәкъдим итте, анда атом-төш куркынычы булган төп Илләр билгеләп үтелде: Россия, Кытай, Иран һәм Төньяк Корея.
• 3 февраль — Сүрия провинциясе Идлиб алмаш зенит-ракета комплексыннан Су-25 очкычы (очучы Роман Филипов) Россия террорчылары тарафыннан бәреп төшерелә.
• 6 февраль — Falcon Heavy авыр сыйныфлы Америка ракетасының беренче тест очышы булды.
• 9 — 25 февраль — 2018 елгы Кышкы Олимпия уеннары (Корея Республикасы).
• 9 — Ан-148 Мәскәү янында һәлакәте
• 23 февраль — Алинә Заһитова тимераякта хатын-кызлар арасында ялгыз фигуралы шуу буенча Олимпия чемпионы исемен яулый.

Март

• 4 март — Бөекбританиянең Солсбери каласында элекке Россия шымчысы Сергей Скрипальне һәм кызын «новичек» белән агулыйлар.
• 18 март — Россиядә Владимир Путинны 4нче срокка сайлау көне
• 25 март — Кемерово шәһәрендә «Кышкы чия» сәүдә үзәгендә 60 кеше, шул исәптә 41 бала янып үләләр.

Июнь

• 15 июнь — Казанда, Саранскида Футбол буенча дөнья чемпионаты 2018 беренче уеннары уза.
• 15 июнь — Ураза бәйрәме.

Июль

• Зонд Һаябуса-2 астероидтан грунт үрнәкләрен алу өчен 1999 JU3 астероиды белән якыная.
• 13 июль — Австралиядә һәм Антарктидада өлешчә кояш тотылу күзәтелде.
• 16 июль — Финляндиянең башкаласы Һельсинкидә Россия президенты Владимир Путин һәм АКШ президенты Дональд Трамп арасында беренче тулы форматлы очрашу узды.
• 25 — 27 июль — Йоһаннесбургта (Көньяк Африка Җөмһүрияте) BRICS-ның X-нчы саммиты узды.
• 30 июль — Үзәк Африка республикасында берьюлы өч россияле журналист үтерелде (Орхан Джемаль, К. Радченко һәм А. Расторгуев). Алар Россиянең "Вагнер" хосусый хәрби ширкәте эшчәнлеге турында документаль фильм төшерү өчен килгәннәр.
• 31 июль — Кояш өйрәнү өчен билгеләнгән Solar Probe Plus космик аппаратына старт бирү планлаштырыла.

Август

• 3 август — Россия Президенты Владимир Путин 2019 елның 1 гыйнварыннан башлап ӨКС-ны 18 %-тан 20 %-ка кадәр арттыру турында канунга кул куйды.
• 11 август — өлешчә кояш тотылу көне.
• 12 август — NASA кояшның тышкы таҗын һәм кояш җилен өйрәнү өчен «Паркер» кояшлы зондын җибәргән.
• 14 август — Генуя шәһәрендә (Италия) Понте-Моранди күпере җимерелде.
• 21 август — Корбан бәйрәме.
• «Казан» милли-мәдәни үзәге урамга куып чыгарлыган.

Сентябрь

• 2—8 сентябрь — Бөтендөнья күчмәләр уеннары.
• 5 сентябрь — инглиз полициясе Скрипальләргә һөҗүм итүчеләрнең исемнәрен игълан иткән.
• 9 сентябрь
  • Россиядә гомуми сайлау көне.
  • Швециядә парламент сайлаулары.
• 23 сентябрь — 6 октябрь — Бөтендөнья шахмат олимпиадасы (Батум, (Гөрҗистан)..
• 29 сентябрь — Баймак районы, Темәс авылында җирле халык белән килмешәк чеченнар арасында канлы бәрелеш.
• 30 сентябрь — Македониядә Республика исемен үзгәртү турында референдум, сайлаучылар килмәү сәбәпле, узмаган дип танылган.

Октябрь

• 3 октябрь
  • Аркадий Дворкович Халыкара шахмат федерациясе (ФИДЕ) президенты итеп сайланды.
  • Россия президенты Владимир Путин пенсия яшен ир-атлар өчен — 65 яшькә, хатын-кызлар өчен — 60 яшькә кадәр күтәрде..
• 7 октябрь — Бразилиядә гомуми сайлаулар; сайлауларның икенче турына Бразилия президентларына кандидатлар Жаир Болсонау һәм Фернанду Аддад чыкты.
• 12 октябрь — вазифасыннан киткән Рөстәм Хәмитов урынына Башкортстан президенты вазифасын вакытлыча башкаручы итеп Радий Хәбиров тәгаенләнгән.
• 17 октябрь — Киреч политехник көллиятендә массакүләм үтереш; 21 кеше (үтерүчене дә кертеп) үтерелгән, 50-дән артык яраланган.

Ноябрь

• 12 ноябрь — Шаян-ТВ телеканалы тапшыруларын башлады.
• 20 ноябрь — Мәүлид бәйрәме.
• 25 ноябрь — Керич бугазында инцидент, Россия хәрби кораблары Украинаның сәүдә корабларын үткәрми, хәрби катерларга һөҗүм итә, диңгезчеләрне әсирлеккә ала.

Декабрь

• 1 декабрь — Казанда Радик Юлъякшин концерты 9 мең тамашачы җыйды.
• 27 декабрь — Татар энциклопедиясенең интернет сайты дөнья күрде .

Төп мәкалә: 2018 елда вафатлар исемлеге

Гыйнвар

• 1 гыйнвар — Сәгыйть Садри (100), Австралия татар җәмгыятенә нигез салучы.[1] 2018 елның 4 гыйнвар көнендә архивланган.
• 12 гыйнвар — Асия Галиева (89), Татарстанның халык әртисе.
• 14 гыйнвар — Владимир Быков (68), хоккей тренеры.
• 19 гыйнвар — Павел Казанков, җиңел атлетикачы.

Февраль

• 10 февраль — Равил Сәйфетдинов, ТР атказанган укытучысы.
• 11 февраль — Мөхәммәт Миначев(79), татар милли хәрәкәте эшлеклесе (Мәскәү).

Март

• 18 март — Георгий Мосолов, СССР Каһарманы.
• 19 март — Сәгыйдә Мөхәммәтдинова, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
• 20 март — Дилбәр Габдерхманова, Үзбәкстан дирижеры.
• 20 март — Виктор Ерин, РФ эчке эшләр министры.
• 28 март — Олег Анофриев, РФ кино һәм театр актеры, РФ халык артисты.

Апрель

• 5 апрель — Каюм Ихин, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
• 5 апрель — Исао Такахата, режиссер, сценарист һәм продюсер.
• 8 апрель — Айдар Хисаметдинов, балет биючесе.
• 14 апрель — Фәния Чанышева, татар шагыйрәсе һәм прозаигы.
• 21 апрель — Нина Дорошина, РФ кино һәм театр актрисасы.
• 23 апрель — Җәвит Акчурин, фотохәбәрче, КФУ доценты.
• 23 апрель — Виктор Абалакин, астроном.
• 25 апрель — Әзһәр Мөхәммәдиев (85), тарихчы галим, КФУ профессоры.
• 25 апрель — Шөһрәт Габбасов, үзбәк кино режиссеры.
• 26 апрель — Тайфур Сәгыйтов, язучы.

Май

• 2 май — Тимур Акулов, ТР президенты киңәшчесе, РФ Дәүләт думасы депутаты.
• 4 май — Ринат Баттал, язучы.
• 8 май — Сания Заһирова, Социалистик Хезмәт Каһарманы (1966).
• 13 май — Марго Киддер, Канада-АКШ кино актрисасы.
• 21 май — Нурхәтим Бикколов, рәссам.

Июнь

• 6 июнь — Кира Моратова, совет һәм украин кино режиссеры.
• 11 июнь — Наил Алан, татар журналисты.
• 12 июнь — Рәис Баһаветдинов, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
• 14 июнь — Станислав Говорухин, режиссер.
• 14 июнь — Евгений Никольский, РФА академигы.
• 15 июнь — Мәсгуть Миңнекәев, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
• 18 июнь — Илдус Әмирхан (77), татар мәгърифәтчесе.

Июль

• 10 июль — Николай Дементей, БССР югары шурасы президиумы рәисе.
• 12 июль — Зоя Коршунова, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
• 27 июль — Гафур Каюмов, драматург, режиссер.
• 29 июль — Аркадий Алексеев, океанолог.
• 31 июль — Флёра Тарханова, шагыйрә, тәрҗемәче, журналист.

Август

• 18 август — Кофи Аннан, БМО Генераль сәркатибе (1997—2007).
• 31 август — Александр Захарченко,   Донецк Халык Җөмһүрияте Башлыгы.
• 31 август — Сабир Шәрипов, башкорт язучысы.

Сентябрь

• 3 сентябрь — Тәүзыйха Зарипова, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
• 13 сентябрь — Рим Һидиятуллин (78), шагыйрь, журналист, БР атказанган мәдәният хезмәткәре.
• 18 сентябрь — Фәһимә Хисамова, профессор, тел галиме.
• 18 сентябрь — Лилия Нәҗметдинова, спортчы, тренер (нәфис гимнастика)

Октябрь

• 4 октябрь — Мәхмүт Рәфыйков, кино операторы.
• 11 октябрь — Рифгать Әхмәтҗанов (85), тел белгече.
• 13 октябрь — Тәслимә Фәйзуллина, Тинчурин театры артисты, ТР халык артисты.
• 15 октябрь — Пол Аллен, Америка эшкуары, Microsoft корпорациясен гамәлгә куючыларның берсе.
• 15 октябрь — Өлфәт Мәганов, Татарстан АССРның атказанган нефтьчесе.
• 16 октябрь — Исмәгыйль Әхмәт, КХҖ дәүләт эшлеклесе.
• 26 октябрь — Николай Караченцов, театрның һәм киноның Совет һәм Россия актеры; РСФСР-ның халык артисты (1989).
• 27 октябрь — Шәфәгать Салихов (60), музыкант.

Ноябрь

• 5 ноябрь — Касыйм Тәхау (93), татар язучысы, фронтовик, журналист.
• 8 ноябрь — Әгъдәс Борһанов (98), тарих фәннәре докторы, профессор.
• 8 ноябрь — Әсхәл Әхмәт-Хуҗа, шагыйрь, тәрҗемәче.
• 15 ноябрь — Рауза Хәйретдинова, Камал театры актрисасы.
• 23 ноябрь — Фәнис Фәтхи (57), журналист.
• 30 ноябрь ― Джордж Буш, АКШның 41нче президенты (1989—1993).

Декабрь

• 2 декабрь — Рөстәм Зәкуан (61), язучы, Тукай премиясе (2018).
• 25 декабрь — Фәрит Аги (Иделле, 75), күренекле татар журналисты, «Азатлык» радиосы журналисты (1969-2006), мөдире (1989-2006).
• 27 декабрь — Зәкия Туишева (98), Әлмәт татар драма театрының режиссёры һәм баш режиссёры.
• 28 декабрь — Илгизәр Вәлиев, ТРның атказанган табибы.

• Камил Кәримов
• Михаил Кузнецов
• Лотфулла Шәфыйгуллин
• Рөстәм Зәкуанов

1.   Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе (2018) — Ольга Токарчук (Польша). 2019 елда гына алган.