Gjuha xhavaneze/javaneze ( xhavanisht: basa Jawa , Aksara Jawa : ꦧꦱꦗꦮ , Pegon : بَاسَا جَاوَا) është një gjuhë malajo-polineziane e folur nga populli xhavanez nga pjesët qëndrore dhe lindore të ishullit të Xhavës, Indonezi.
Ka xhepa folësish të xhavanishtes edhe në Xhavën Perëndimore. Është gjuha amtare e më shumë se 98 milionë njerëzve.
Javaneze | |
---|---|
Shqiptimi | /bɔsɔ d͡ʒɔwɔ/ |
Vendase për | Indonezia |
Folës amtare | 820 milionë (2007) |
Familje gjuhësore | Austronesian
|
Format e hershme | Javanishtja e Vjetër
|
Format standarde |
|
Alfabeti latin Shkrimi javanez Shkrimi pegon | |
Statusi zyrtar | |
Gjuhë zyrtare në | Indonzia
|
Kodet gjuhësore | |
ISO 639-1 | jv |
ISO 639-2 | jav |
ISO 639-3 | Variously:jav – Javanesejvn – Javanishtja Karaibianejas – Javanishtja neokaledonezeosi – Osingtes – Tengerezekaw – Kavi |
Glottolog | java1253 Javanesicjava1254 |
Linguasphere | 31-MFM-a |
E gjelbër: zonat ku javanishtja është gjuhë e shumicës. Jeshile: zonat ku javanishtja është gjuha e një pakice. | |
Ky/kjo artikull përmban karaktere të veçantë. Pa përkrahjen e duhur të interpretimit, juve mund tu shfaqen pikëpyetje, kuti apo simbole të tjera. |
Javanishtja është më e madhja nga gjuhët austroneziane në numrin e folësve amtarë . Ajo ka disa dialekte rajonale dhe një numër stilesh të statusit qartësisht të dallueshme. Të afërmit e saj më të afërt janë gjuhët fqinje si Sundanishtja, Madurishtja dhe Balinishtja . Shumica e folësve të Javanishtes flasin gjithashtu indonezisht për qëllime zyrtare dhe komerciale, si dhe një mjet për të komunikuar me indonezianët jo-xhavanezë.
Ka folës të xhavanishtes në Malajzi (të përqendruar në pjesën e Bregut Perëndimor të shteteve Selangor dhe Xhohor ) dhe Singapor . Javanishtja flitet gjithashtu nga komunitetet tradicionale të emigrantëve me prejardhje javaneze në Surinam, Sri Lanka dhe Kaledoninë e Re .
Së bashku me indonezishten, Javanishtja është një gjuhë zyrtare në Rajonin Special të Yogyakarta, Indonezi.
Fonemat e Javanishtes Standarde Moderne siç tregohet më poshtë.
E parme | Qendrore | E pasme | |
---|---|---|---|
E mbyllur | i | u | |
E mesme e hapur | e | ə | o |
E mesme e mbyllur | ( ɛ ) | ( ɔ ) | |
E hapur | a |
Labiale | Dhëmbore / Alveolare | Retrofleks | Qiellzore | Velare | Glotale | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hundore | m | n | ɲ | ŋ | |||
Shpërthyese / Jofërkuese | zë i fortë | p | t̪ | ʈ | tʃ | k | ʔ |
zë i lirë | b̥ | d̪̥ | ɖ̥ | dʒ̊ | ɡ̊ | ||
Fërkuese | s | h | |||||
Gjysmëzanore | j | w | |||||
E lëngshme | anësore | l | |||||
rotike | r |
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Gjuha xhavaneze, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.