Akademia E Shkencave Dhe E Arteve E Kosovës
Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës (ASHAK), është themeluar më 20 dhjetor të vitit 1975 në Prishtinë me Ligj të veçantë të Kuvendit të Kosovës.
 | |
| Shkurtesa | ASHAK |
|---|---|
| Formuar më | 1975 |
| Lloji | Akademi kombëtare |
| Selia |  Prishtina, Kosovë |
| Vendndodhja | |
Anëtarësia | 21 të rregullt 16 korrespondentë |
Kryetar | Hivzi Islami |
| Faqja në internet | Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës |
Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës (Akademia e Kosovës) është institucioni më i lartë i shkencës dhe i artit në Kosovë i themeluar nga Kuvendi i Kosovës. Interesi publik e kombëtar i Akademisë shprehet në ushtrimin e veprimtarisë së saj në fushën e shkencës dhe të artit, që përfshin kultivimin, nxitjen dhe zhvillimin e mendimit shkencor dhe të krijimtarisë artistike. Selia e Akademisë është në Prishtinë. Në muajin dhjetor u formua Komisioni për themelimin e saj. Në tetor të vitit 1975 Komisioni kishte bërë zgjedhjen e 11 anëtarëve të rregullt dhe 2 korrespondentë të Shoqatës. Në vitin 1978 Shoqata u avancua në Akademi.
Akademia përbëhet nga tri organe kryesore nga Kuvendi, Kryesia dhe Kryetari. Ndër to organi më i lartë është Kuvendi i Akademisë dhe përbëhet nga të gjithë anëtarët e rregullt dhe korrespondentë të saj. Prezentues i Akademisë është Kryetari i Akademisë. Akademia ka anëtarë të rregullt, anëtarë korrespondentë, anëtarë të jashtëm. Akademikët d.m.th shkencëtarët që bartin titullin Akademik ata janë anëtarë të përjetëshëm.
Në kuadër të Akademisë në fillim kishte anëtarë të të gjitha komuniteteve që vepronin dhe jetonin në Kosovë; shqiptarë, serbë, boshnjakë etj.
Në prill të vitit 1989 u ndërprefinancimi i veprimtarisë së Akademisë me "arsyetim" se nuk i përmbushte standardet jugosllave dhe se me angazhimet e saj publike e rëbdonte rendin kushtetues të ish-Jugosllavisë. Së pari ASHAK doli me Deklaratën Kushtetuese,pastaj doli në mbrojtje të të drejtave të njeriut në Kosovë,sidomos të shqiptarëve në kuadër të ish-Jugosllavisë,e përkrahu Referendumin për pavarësi,intensifikoi bashkëpunimin me Akademinë e Shqipërisë etj.
Në vitin 1992 Kuvendi i Serbisë,edhe pse nuk ishte themelues i kësaj Akademie,shpalli të mbyllur ASHAK-un.Anëtarët e kësaj Akademie nuk e përfillën vendimin e Serbisë dhe vazhduan punën në kushte dhe rrethana të jashtëzakonshme deri në vitin 1994 policia serbe mbylli godinën e ASHAK-ut duke e përdorur atë për qëllime të tjera.
Gjatë viteve të punës jashtë objektit ,Akademia e vazhdoi punën e rregullt,duke publikuar revista e publikime të tjera shkencore e shoqërore.Publikimin e veprave shkencore e ndihmuan shumë donatorë,në mesin e tyre duhet vequar firmën "Salbatring" me pronar Hetem Ramdani i cili për veprimtarinë botuese të Akademisë dhuroi 40.000 dollarë,Shefki Neziri dhuroi 8.000 franga zvicerane ,Enti i Teksteve dhe Mjeteve Mësimore të Kosovës,i cili veprimtarinë e vet botuese e zhvillonte po ashtu në kushte dhe rrethana të jashtëzakonshme,jashtë objektit të vet,në shtëpi private,arriti t'i ndihmonte Akademisë në realizimin e planit botues ( 4 tekste në vit). Lista e donatorëve që e ndihmuan Akademinë gjatë gjiithë atyre viteve është e gjatë.
Seksionet
Akademia ka katër seksione:
- Seksionin e Gjuhësisë dhe të Letërsisë
- Seksionin e Shkencave Shoqërore
- Seksionin e Shkencave të Natyrës
- Seksionin e Arteve.
Seksionet udhëhiqen nga sekretarët e seksioneve. ASHAK-u ka edhe Departamentin e Bibliotekës dhe të Administratës.
Kryesia
- Kryetar: Akademik Nexhat Daci
- Nënkryetar: Akademik Pajazit Nushi
- Sekretar i përgjithshëm: Akademik Isuf Krasniqi
- Sekretar i Seksionit të Gjuhësisë dhe të Letërsisë: Akademik Mehmet Kraja
- Sekretar i Seksionit të Shkencave Shoqërore: Akademik
- Sekretar i Seksionit të Shkencave të Natyrës: Akademik Fejzullah Krasniqi
- Sekretar i Seksionit të Arteve: Akademik Zeqirja Ballata
- Sekretare e Akademisë: Lendita Pula
Anëtarë të rregullt
Anëtarë korrespondentë
- Arsim Bajrami
- Arsim Morina
- Bardh Rugova
- Edi Shukriu
- Fetah Podvorica
- Frashër Demaj
- Gjyljeta Mushkolaj
- Justina Pula
- Kujtim Shala
- Luan Mulliqi
- Mehmet Halimi
- Muhamedin Kullashi
- Myzafere Limani
- Qamil Haxhibeqiri
- Sali Gashi
- Xhevdet Xhafa
Anëtarë të jashtëm
- Alajdin Abazi
- Bahri Beci
- Dušan Kanazir
- Ed-hem Çamo
- Eric P. Hamp
- Gjelosh Gjokaj
- Ismail Kadare
- Joseph Milie-Emili
- Kolec Topalli
- Kristaq Prifti
- Kristian Gyt
- Leonard Newmark
- Matteo Mandala
- Mentor Petrela
- Michel Roux
- Muhamedin Kullashi
- Neil S. Cherniack
- Noel Malcolm
- Oliver Schmitt
- Radoslav Katičić
- Robert Elsie
- Shaban Demiraj
- Tomë Berisha
- Victor Friedman
- Wilfried Fiedler
Anëtarë nderi
In Memoriam
- Agim Çavdarbasha
- Agnija Desnickaja
- Ali Hadri
- Ali Podrimja
- Anton Pashku
- Besim Bokshi
- Çesk Zadeja
- Dervish Rozhaja
- Engjëll Berisha
- Enver Gjerqeku
- Esad Mekuli
- Esat Stavileci
- Eshref Ademaj
- Fehmi Agani
- Gazmend Zajmi
- Grga Novak
- Hajredin Hoxha
- Ibrahim Kodra
- Ibrahim Rugova
- Janez Milçinski
- Jashar Rexhepagiq
- Kolë Popa
- Latif Susuri
- Mark Krasniqi
- Mihajlo Apostolski
- Muharrem Berisha
- Musa Haxhiu
- Muslim Mulliqi
- Osman Imami
- Pajazit Nushi
- Ramiz Abdyli
- Ruzhdi Pllana
- Syrja Popovci
- Tish Daija
- Vladeta Vuković
- Vukašin Vuk Filipović
- Dragan Pejčinović
Kryetarë të Akademisë deri më tash
- Esad Mekuli (20.12.1975 – 29.01.1979)
- Idriz Ajeti (29.01.1979 – 11.05.1982) – (25.05.1995 – 09.07.1996) – (09.07.1996 – 08.11.1999)
- Dervish Rozhaja (11.05.1982 – 10.05.1984)
- Syrja Pupovci (11.05.1984 – 09.05.1986)
- Vukašin Vuk Filipović (09.05.1986 - 24.05.1990)
- Musa Haxhiu (24.05.1990 – 04.06.1992)
- Mark Krasniqi (04.06.1992 – 27.06.1993)
- Gazmend Zajmi (27.06.1993 – 30.06.1994) – (30.06.1994 – 25.05.1995)
- Nexhat Daci (08.11.1999 – 30.11.2002, 2017-aktualisht)
- Rexhep Ismajli (2003 - 2009)
- Besim Bokshi (2009 - 2012)
- Hivzi Islami (2012 - 2017)
Burimi i të dhënave
Shih edhe
Referimet
Lidhje të jashme
| Ky article është i cunguar. Ju mund të ndihmoni Wikipedian duke e zgjeruar atë. |
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.