ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ଵର
]
| ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱର | |
|---|---|
 ଦୂରରୁ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱରର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଜ୍ୟୋତି | |
  | |
| Country | ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନ |
| Region | ଦେରୱେଜେ, ଅହାଲ୍ ପ୍ରାନ୍ତ |
| Offshore/onshore | onshore |
| Coordinates | 40°15′09″N 58°26′23″E / 40.2525°N 58.4396°E |
| Field history | |
| Discovery | ୧୯୭୧ |
| Abandonment | ୧୯୭୧ |
ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱର (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Darvaza gas crater, ତୁର୍କମେନୀ ଭାଷାରେ Garagum ýalkymy), ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନ ଦେଶର ଦେରୱେଜେରେସ୍ଥିତ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଖଣି ବା ପଡ଼ିଆ । ଏହି ସ୍ଥାନଟି ନର୍କକୁ ଦ୍ୱାର (Door to Hell ବା Gates of Hell) ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।
ମିଥେନ୍ ଗ୍ୟାସର ବ୍ୟାପ୍ତି ଅଟକାଇବା ପାଇଁ ସୋଭିଏତ ଭୂବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଜାଣିଶୁଣି ଏହି ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱରରେ ଅଗ୍ନି ସଂଯୁକ୍ତ କରିଥିବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଏ । ୧୯୭୧ ମସିହାରୁ ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ବା ପଡ଼ିଆ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଆସିଛି । ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱରର ସର୍ବମୋଟ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ୫୩୫୦ ବର୍ଗ ମିଟର । ଏହାର ବ୍ୟାସ ପ୍ରାୟ ୬୯ ମିଟର ଓ ଗଭୀରତା ପ୍ରାୟ ୩୦ ମିଟର ।
ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ତୁର୍କମେନୀ ସରକାର ଆଶା କରନ୍ତି । ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ପାର୍ଶ୍ୱବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ମରୁ କ୍ୟାମ୍ପିଂ ପାଇଁ ଲୋକପ୍ରିୟ ।
ଭୌଗୋଳିକ ତଥ୍ୟ
ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନର ରାଜଧାନୀ ଆଶ୍ଗବାତରୁ ପ୍ରାୟ ୨୬୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ କାରାକୁମ ମରୁଭୂମି ମଧ୍ୟରେ ଦେରୱେଜେ (ବା ଦରୱାଜା) ନାମକ ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଖଣି ପୃଥିବୀର ବୃହତ୍ତମ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଖଣିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗଣା । ପ୍ରାୟ ୭୦ ମିଟର ବ୍ୟାସଯୁକ୍ତ ଗହ୍ୱରରେ ନିଆଁ ଝୁଲ, ଉତ୍ତପ୍ତ କର୍ଦ୍ଦମ ଓ ଅଗ୍ନିଶିଖା ଦେଖି ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଏହାକୁ "ନର୍କକୁ ଦ୍ୱାର" ବୋଲି ନାମିତ କରିଥିଲେ । ଏହାର ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଅଂଶଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ୬୦ ମିଟର ଚଉଡ଼ା ଓ ୨୦ ମିଟର ଗଭୀର ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟାପ୍ତ ।
ଇତିହାସ
ତୁର୍କମେନୀ ଭୂବିଜ୍ଞାନୀ ଆନାତୋଲି ବୁଶ୍ମାକିନ୍ଙ୍କ ମତାନୁସାରେ ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ସୋଭିଏତ ସଂଘର ଯନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଏହି ସ୍ଥାନ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ । ଏହା ଏକ ବିରାଟ ବଡ଼ ତେଲ ଖଣି ଅଞ୍ଚଳ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଥମେ ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା । ଯନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଗଚ୍ଛିତ ପ୍ରାକୃତିକ ତେଲର ପରିମାଣ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଏଠାରେ ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ସର୍ବେକ୍ଷଣର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସମୟରେ ଏଠାରେ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଭଣ୍ଡାର ବିଷୟ ଜଣା ପଡ଼ିଲା । ସର୍ବେକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଖନନ ହୋଇଥିବା ସ୍ଥାନ ତମ୍ବୁ ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ମାଟି ଭିତରକୁ ଧସିଯାଇ ଗହ୍ୱର ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣାରେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନହାନି ଘଟିନଥିଲା ।
ଗହ୍ୱରରୁ ବିଷାକ୍ତ ଗ୍ୟାସ ବାହାରି ପାର୍ଶ୍ୱବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବ୍ୟାପିଯିବା ଆଶଙ୍କା କରି ଯନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଏହି ଗହ୍ୱରରେ ନିଆଁ ଲଗାଇ ଗ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେବା ଉଚିତ ହେବ ବୋଲି ମନେ କଲେ । କିଛି ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ସମସ୍ତ ଗ୍ୟାସ ଜଳିଯିବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୧୯୭୧ ମସିହାରୁ ଏହି ଗହ୍ୱରର ଅଗ୍ନି ପ୍ରଶମିତ ହୋଇନାହିଁ ଏବଂ ଆଗକୁ ମଧ୍ୟ ଏହା ଜଳୁଥିବ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ।
ଗହ୍ୱରର ପ୍ରଥମ କିଛି ବର୍ଷର ଇତିହାସ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ: କିଛି ସ୍ଥାନୀୟ ଭୂବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ୧୯୬୦ରୁ ମାଟି ଧସି ଗହ୍ୱର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଓ ୧୯୮୦ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏଥିରେ ଅଗ୍ନି ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇନଥିବାର ଅନୁମାନ କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏହି ସମସ୍ତ ଘଟଣାର ବିବରଣୀ ରହିଥିବା ତୁର୍କମେନୀ କିମ୍ବା ସୋଭିଏତ ଅଭିଲେଖ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ ।
୨୦୧୦ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ ମାସରେ ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଗୁର୍ବାଙ୍ଗୁଲି ବେର୍ଦିମୋହମେଦୋ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ଓ ଏହି ଗହ୍ୱରକୁ ପୋତି ଦେବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ଏହି ଗହ୍ୱର ରହିଥିବା କାରାକୁମ ମରୁଭୂମିର ଅଂଶକୁ ସେ ସଂରକ୍ଷିତ ପ୍ରାକୃତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଭାବେ ଘୋଷଣା କଲେ । ୨୦୧୯ ମସିହାରେ ସେ ଏକ ଟେଲିଭିଜନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଦେଖା ଦେଇଥିଲେ ଓ ଗହ୍ୱର ଚାରିପଟେ କୁଣ୍ଡଳାକାର ପଥରେ ଗାଡ଼ି ଚଳାଇ ନିଜ ମୃତ୍ୟୁ ସମ୍ପର୍କିତ ଗୁଜବକୁ ମିଛ ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ କରିଥିଲେ ।
ନ୍ୟାସନାଲ ଜିଓଗ୍ରାଫିକ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ର ଡାଇ ଟ୍ରାଇଂ (Die Trying) ନାମକ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଦରୱାଜା ଗହ୍ୱର ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଥିଲା । ୨୦୧୪ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୧୬ ତାରିଖରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ "କ୍ରେଟର୍ ଅଫ୍ ଫାୟାର୍ (Crater of Fire)" ଅଧ୍ୟାୟରେ ଜର୍ଜ୍ କୌରୌନିସ୍ ଏହି ଗହ୍ୱର ମଧ୍ୟକୁ ଯାଇ ସେଥିରୁ କିଛି ନମୁନା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ । ୨୦୧୪ ମସିହାର ଗୋଡଜିଲା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ବିଜ୍ଞାପନରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଗହ୍ୱରର ଏକ ଚିତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା ।
ଯଦିଓ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ “ନର୍କକୁ ଦ୍ୱାର” ନାମକରଣ ଓ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଗହ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ କାଳ୍ପନିକ କୌତୁହଳ ସୃଷ୍ଟି କରେ, ଏହି ଗହ୍ୱରକୁ ଭୌଗୋଳିକ ବା ଭୂବୈଜ୍ଞାନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଏକ ସଂଯୋଗ ମାତ୍ର ଭାବେ ବିବେଚିତ କରାଯାଏ ଓ ତେଣୁ ଏହା ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷଣ କରିନଥାଏ । ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଠିକ୍ ତଳେ ରହିଥିବା ଏକ ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ଯୋଗୁଁ ମାଟି ଧସିଯିବା ଓ ଅତି ମନ୍ଥର ହାରରେ ନିଷ୍କାସିତ ଗ୍ୟାସ ଯୋଗୁଁ ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ଅନ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ କାରଣରୁ ବାଧା ପ୍ରାପ୍ତ ନ ହୋଇ ଗହ୍ୱରର ନିଆଁ ଜଳୁଥିବା ଏହି ଗହ୍ୱର ପଛର ବୈଜ୍ଞାନିକ ବର୍ଣ୍ଣନା । ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଆଖପାଖରେ ଏପରି ବହୁ ସ୍ଥାନରେ ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଫାଟରୁ ଗ୍ୟାସ ନିଷ୍କାସିତ ହୁଏ । କିନ୍ତୁ ମରୁଭୂମିର ବାୟୁ ପ୍ରବାହ ଯୋଗୁଁ ତାହା ବ୍ୟାପ୍ତ ହୋଇ ଦରୱାଜା ଗହ୍ୱର ପରି ଅବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ନାହିଁ । ଦରୱାଜା ପରି ବିଶ୍ୱରେ ଅନେକ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ଦେଖିବାକୁ ମିଳନ୍ତି ।
ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ତୋଳନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ବିକାଶ
୨୦୧୦ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ୍ ମାସରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବେର୍ଦିମୋହମଦୋଙ୍କ ପରିଦର୍ଶନ ସମୟରେ ସେ ଏହି ଗହ୍ୱରର ପ୍ରଭାବକୁ ସୀମିତ କରି ଏଠାରୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଜାଳେଣୀ ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ତୋଳନ କରିବା ଓ ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଏକ ଗ୍ୟାସ ଖଣିରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ସମୟରେ ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନ ନିଜର ପ୍ରୀକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ପାଦନ ବଢ଼ାଇବା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ, ଚୀନ, ଭାରତ, ଇରାନ, ଋଷ ଓ ପଶ୍ଚିମ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶଙ୍କୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଯୋଗାଇବାର ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲା । ସେ ସମୟରୁ ବିକଶିତ ହୋଇ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନର ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ୨୨୫୦୦ କୋଟି ଘନ ମିଟର ହେବ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ
ଆଧାର
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲିଂକ୍
This article uses material from the Wikipedia ଓଡ଼ିଆ article ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ଵର, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ଦର୍ଶାଯାଇନଥିଲେ ସମସ୍ତ ବିଷୟବସ୍ତୁ CC BY-SA 4.0 ରେ ଉପଲବ୍ଧ । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ଓଡ଼ିଆ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.