ଧନେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର: ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ

ଧନେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର ୫ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୩୧ରେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା କନିକା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଆୟତନ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ମାତ୍ର ୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ ନିଜ ପିତାଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ । ନିଜ ଗାଁ ସ୍କୁଲରେ ମାତ୍ର ଚତୁର୍ଥ ଶ୍ରେଣୀ ଯାଏଁ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ । ଘରୋଇ ଭାବେ ପରୀକ୍ଷାଦେଇ, ସେ ଓଡ଼ିଆରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଓ ସଂସ୍କୃତରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର, ସାହିତ୍ୟାଚାର୍ଯ୍ୟ ଓ ବି.ଇ.ଡି ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ । ସେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାତତ୍ତ୍ୱରେ ପିଏଚଡି କରି, ଡକ୍ଟରେଟ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।

ଧନେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର, ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ନିଜ ଗ୍ରାମ ଆୟତନ ଏମ. ଇ ସ୍କୁଲରୁ ଶିକ୍ଷକତା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ସେ ରେଭେନ୍ସା କଲିଜିଏଅଟ ସ୍କୁଲ ଓ କଟକ ସେକେଣ୍ଡାରୀ ଟ୍ରେନିଂ ସ୍କୁଲରେ ମଧ୍ୟ ଶିକ୍ଷକତା କରିଥିଲେ । ଇତିମଧ୍ୟରେ, ସେ ନିଜ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଠ ଶେଷ କରିସାରିଥିଲେ । ଏହାପରେ, ସେ ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ କଲେଜ, ରେଭେନ୍ସା କଲେଜ ଓ ଭଦ୍ରକ କଲେଜରେ ଅଧ୍ୟାପନା କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ଭୁବନେଶ୍ୱରସ୍ଥିତ ରାଜ୍ୟ ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ ଓ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥାରେ କାମକରି ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟ ବେଳକୁ କଟକ ରାଜାବଗିଚାରେ ସିଟି କଲେଜ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଓ ସେ ସେଠାରେ ୧୦ବର୍ଷ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।

ଧନେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ରଙ୍କର କେତୋଟି ପ୍ରକାଶିତ ପୁସ୍ତକର ତାଲିକା :

ଧନେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର ଲାଭକରିଥିବା ଏକ ଶତରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର ମଧ୍ୟରୁ କେତୋଟି :

• ଅତିବଡ଼ୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୩
• ସୋଭିଏତ ଦେଶ ନେହେରୁ ପୁରସ୍କାର
• ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ଅନୁବାଦ), ୧୯୯୨ (ବୁଦ୍ଧ ଚରିତଂ)
• ପ୍ରାଣନାଥ ମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ
• ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ ସମାଜ ସମ୍ମାନ
• ନିଳଚକ୍ର ପୁରସ୍କାର ସହ ଉତ୍କଳ ପାଣିନି ଉପାଧୀ
• ଉତ୍କଳ ପାଠକ ସମ୍ମାନ
• ଜଷ୍ଟିସ ରାଜଗୋପାଳ ଦାସ ସ୍ମୃତି ସମ୍ମାନ
• ପଣ୍ଡିତ ବିରୂପାକ୍ଷ କର ସ୍ମୃତି ସମ୍ମାନ
• ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସମାଜ ପକ୍ଷରୁ ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର ସମ୍ମାନ
• ହେତୁବାଦି ଲେଖକ ସମାଜର ଚର୍ଚ୍ଚା ସମ୍ମାନ
• ଗୋକର୍ଣ୍ଣିକା ସାହିତ୍ୟ ସମାଜ ସମ୍ମାନ
• ଉତ୍କଳ ପାଠକ ସଂସଦ ସମ୍ମାନ
• ଖରସ୍ରୋତା ସମ୍ମାନ