Anno Domini

Termat anno Domini (AD, dmth pas Krishtit) dhe para Krishtit (BC) përdoren për të etiketuar ose numëruar vitet në kalendarin Julian dhe Gregorian.

Termi anno Domini është latinishtja mesjetare dhe do të thotë 'në vitin e Zotit', por shpesh paraqitet duke përdorur "Zoti ynë" në vend të "Zoti", marrë nga fraza e plotë origjinale "anno Domini nostri Jesu Christi", e cila përkthehet në 'vitin e Zotit tonë Jezu Krisht'. Forma "BC" është specifike për anglishten dhe shkurtesat ekuivalente përdoren në gjuhë të tjera: forma latine është Ante Christum natum, por shihet rrallë.

Anno Domini
Katedralja e Klagenfurt Mbishkrim Anno Domini në Katedralen e Klagenfurt, Austri.

Kjo epokë kalendarike bazohet në vitin e llogaritur tradicionalisht të ngjizjes ose lindjes së Jezusit, pas Krishtit duke numëruar vitet nga fillimi i kësaj epoke dhe para Krishtit që tregon vite para fillimit të epokës. Nuk ka vit zero në këtë skemë; kështu viti 1 pas Krishtit pason menjëherë vitin 1 para Krishtit. Ky sistem datimi u krijua në 525 nga Dionysius Exiguus, por nuk u përdor gjerësisht deri në shekullin e 9-të.

Tradicionalisht, anglishtja ndjek përdorimin latin duke vendosur shkurtesën "AD" përpara numrit të vitit, megjithëse gjendet edhe pas vitit. Në të kundërt, BC vendoset gjithmonë pas numrit të vitit (për shembull: 70 pas Krishtit, por 70 P.K.), i cili ruan rendin sintaksor. Shkurtesa AD përdoret gjithashtu gjerësisht pas numrit të një shekulli ose mijëvjeçari, si në "shekulli i katërt pas Krishtit" ose "mijëvjeçari i dytë pas Krishtit" (megjithëse përdorimi konservativ më parë refuzonte shprehje të tilla). Për shkak se BC është shkurtesa në anglisht për Para Krishtit, ndonjëherë konkludohet gabimisht se AD do të thotë Pas vdekjes, dmth., pas vdekjes së Jezusit, që do të nënkuptonte se përafërsisht 33 vitet që zakonisht lidhen me jetën e Jezusit nuk do të përfshiheshin në asnjë para Krishtit dhe as shkallët kohore të erës sonë.

Terminologjia që shihet nga disa si më neutrale dhe përfshirëse e njerëzve jo të krishterë është ta quajmë këtë Epokë Aktuale ose të Përbashkët (shkurtuar si CE), me vitet e mëparshme të referuara si Para Epokës së Përbashkët ose aktuale (PCE). Numërimi i vitit astronomik dhe ISO 8601 shmangin fjalët ose shkurtesat që lidhen me krishterimin, por përdorin të njëjtat numra për vitet e erës sonë (por jo për vitet para Krishtit në rastin e viteve astronomike; p.sh., 1 para Krishtit është viti 0, 45 para Krishtit është viti -44) .

Histori

Saktësia

Viti zero

Në numërimin e viteve nga lindja e Krishtit, nuk ekzistonte ende viti zero. Në fakt, kur filloi të përdorej ky lloj numërimi, në Evropë nuk njihej numri Zero, i cili u bë i njohur vetëm në qindvjeçarin e XIII nga Leonardo Fibonaçi dhe të tjerë. Prandaj kalohej menjëherë nga viti 1 p. K. në 1 mb. K.

Kështu, 1 janari i vitit 1 shënon fillimin e vitit të parë, të dhjetëvjeçarit të parë, të qindvjeçarit të parë, të mijëvjeçarit të parë, që mbarojnë përkatësisht më 31 dhjetor të vitit 1, të vitit 10, 100 e kështu me radhë.

Poashtu edhe qindvjeçari XX-të dhe mijëvjeçari i II-tç kanç mbaruar më 31 dhjetor të vitit 2000, dhe qindvjeçari i XXI-të dhe mijëvjeçari i III-të kanë filluar nga 1 janari i vitit 2001.

Shiko edhe

Lidhje të jashtme

Tags:

Anno Domini HistoriAnno Domini SaktësiaAnno Domini Viti zeroAnno Domini Shiko edheAnno Domini Lidhje të jashtmeAnno DominiGjuha anglezeGjuha latineJezusiKalendari gregorianKalendari julian

🔥 Trending searches on Wiki Shqip:

Dritëro AgolliHistoriografia e SkënderbeutMësonjëtorja e KorçësShoqëria me përgjegjësi të kufizuaraMitologjia greke28 Nëntori - Dita e FlamuritYlberiShpërbërja e Perandorisë OsmaneMaltaNdikimi i njeriut mbi floren dhe faunenSëmundja e ParkinsonitHolokaustiDibraSeksi analLedion LiçoTrekëndëshi i BermudësErnest KoliqiTeorema e PitagorësKara Mahmud pashë BushatiShqiptarët në Maqedoninë e VeriutEsad pashë ToptaniHistoria e TokësSistemi urinarEnver HoxhaNarcisizmiMuri i Madh KinezHasan PrishtinaGjeografia e KosovësKalendariBotaEnergjia potencialeArkimediSëmundjet e trashëgueshmeSkënderbeuSëmundjaThyesaADNTurkmenistaniAlpet ShqiptareLista e rekordeve dhe statistikave të F.C. Internazionale MilanoBimët mjekësore në KosovëLista e bimëveShëndetiLuledielliRrotullimi i Tokës rreth DiellitNATOEozinofiliaButrintiMajlinda KelmendiEgjipti i lashtëAgim NeshoTemperaturaViti i RiKosova në Luftën e Dytë BotëroreBletaMamuthiFustanellaHans Kristian AndersenDita e VerësÇamëriaNënë TerezaGjeniEmra pellazgëMiguel de CervantesBeratiAziaIzet MexhitiEmriTuberkuloziMargarita TutulaniEnergjia e ripërtëritshmeSistemi i tretjesLogopediaOsteoporozaLumi i DrinitHarun AliuKanceriKalatë e ShqipërisëShtjefën Gjeçovi🡆 More