અક્ષૌહિણી
અક્ષૌહિણી (હિન્દી ભાષા:अक्षौहिणी), એ, મહાભારત (આદિ પર્વ:૨.૧૫-૨૩) મુજબ પ્રાચિન સેના સંગઠના છે જે ૨૧,૮૭૦ રથ, ૨૧,૮૭૦ હાથી, ૬૫,૬૧૦ અશ્વ સવાર અને ૧,૦૯,૩૫૦ સૈનિક ધરાવે છે.
અક્ષૌહિણી સેનાનાં પેટા લશ્કરી એકમોની ગણતરી
| લશ્કરી એકમનો પ્રકાર | ગુણોત્તર અને આંકડાઓની વિગત |
|---|---|
| ૧-પત્તિ | ૧-રથ : ૧-હાથી : ૩-અશ્વ સવાર : ૫-પાયદળના યોદ્ધા |
| ૩-પત્તિ | ૧-સેનામુખ |
| ૩-સેનામુખ | ૧-ગુલ્મ |
| ૩-ગુલ્મ | ૧-ગણ |
| ૩-ગણ | ૧-વાહિની |
| ૩-વાહિની | ૧-પૂતના |
| ૩-પૂતના | ૧-ચમુ/સેના |
| ૩-ચમુ/સેના | ૧-અનીકિની |
| ૧૦-અનીકિની | ૧-અક્ષૌહિણી |
પેટા લશ્કરી એકમ મુજબ ગણતરી
જેમાં ૨૧૮૭૦ હાથી, ૨૧૮૭૦ રથ, ૬૫૬૧૦ રથમાં જોડેલા સિવાયના ઘોડા અને ૧૦૯૩૫૦ પાયદળ હોય તેવું ચતુરંગી સૈન્ય. એનાં અંગ-ઉપાંગનું કોષ્ટકઃ
| લશ્કરી એકમ | રથ | હાથી | ધોડેસવારો | પાયદળના યોદ્ધા | સરદાર |
|---|---|---|---|---|---|
| પત્તિ | ૧ | ૧ | ૩ | ૫ | પત્તિપાલ |
| સેનામુખ | ૩ | ૩ | ૯ | ૧૫ | સેનામુખી |
| ગુલ્મ | ૯ | ૯ | ૨૭ | ૪૫ | નાયક |
| ગણ | ૨૭ | ૨૭ | ૮૧ | ૧૩૫ | ગણનાયક |
| વાહિની | ૮૧ | ૮૧ | ૨૪૩ | ૪૦૫ | વાહિનીપતિ |
| પૂતના | ૨૪૩ | ૨૪૩ | ૭૨૯ | ૧,૨૧૫ | પૂતનાધિપતિ |
| ચમૂ/સેના | ૭૨૯ | ૭૨૯ | ૨,૧૮૭ | ૩,૬૪૫ | સેનાપતિ |
| અનીકિની | ૨,૧૮૭ | ૨,૧૮૭ | ૬,૫૬૧ | ૧૦,૯૩૫ | અનીકાધિપતિ |
| અક્ષૌહિણી | ૨૧,૮૭૦ | ૨૧,૮૭૦ | ૬૫,૬૧૦ | ૧,૦૯,૩૫૦ | મહાસેનાપતિ |
લગભગ આ જ પ્રકારની ગોઠવણ ચેસની રમતમાં કરવામાં આવે છે.
નોંધ
આ પણ જુઓ
- ચતૃરંગ (શતરંજ)
- ચેસ
બાહ્ય કડીઓ
This article uses material from the Wikipedia ગુજરાતી article અક્ષૌહિણી, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). અલગથી ઉલ્લેખ ન કરાયો હોય ત્યાં સુધી માહિતી CC BY-SA 4.0 હેઠળ ઉપલબ્ધ છે. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ગુજરાતી (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.