Prezervativ: Bu vosita ham jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklarni oldini ololmaydi
Prezervativ (fransuzcha: préservatif) — bu jinsiy aloqa paytida homiladorlik yoki jinsiy yoʻl bilan yuqadigan infektsiya (STI) ehtimolini kamaytirish uchun ishlatiladigan qobiq shaklidagi toʻsiq.
Erkaklar uchun ham ayollar uchun ham prezervativlar mavjud. Toʻgʻri foydalanish va har bir jinsiy aloqada foydalanish — sheriklari prezervativlardan foydalanadigan ayollarda yiliga 2 % homiladorlik darajasi kuzatiladi. Odatiy foydalanish bilan homiladorlik darajasi yiliga 18 % ni tashkil qiladi. Ulardan foydalanish gonoreya, xlamidiya, trichomoniasis, gepatit B va OIV/OITS xavfini sezilarli darajada kamaytiradi. Kamroq darajada ular genital herpes, inson papillomavirusi (HPV) va sifilizdan ham himoya qiladi.
Erkak prezervativi jinsiy aloqadan oldin tik turgan jinsiy olatni ustiga oʻraladi va spermani jinsiy sherikning tanasiga kirishiga toʻsqinlik qiladigan jismoniy toʻsiq hosil qilish orqali ishlaydi. Erkak prezervativlari odatda lateksdan va kamdan kam xollarda poliuretan, poliizopren yoki qoʻzichoq ichaklaridan tayyorlanadi. Erkak prezervativlari foydalanish qulayligi, topish oson boʻlgan va kam aks taʼsir kabi afzalliklarga ega. Lateks allergiyasi boʻlgan erkaklar lateksdan boshqa materiallardan, masalan, poliuretandan tayyorlangan prezervativlardan foydalanishlari kerak. Ayol prezervativlari odatda poliuretandan tayyorlanadi va bir necha marta ishlatilishi mumkin.
Jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklarning oldini olish usuli sifatida prezervativlar kamida 1564-yildan beri qoʻllanilgan Rezina prezervativlar 1855-yilda, keyin esa 1920-yillarda lateks prezervativlar paydo boʻldi. U Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining asosiy dorilar roʻyxatiga kiritilgan. Qoʻshma Shtatlarda prezervativlar odatda 1,00 AQSh dollaridan kamroq turadi. 2019-yil holatiga koʻra, dunyo boʻylab tugʻilishni nazorat qilishni qoʻllaydiganlarning taxminan 21 foizi prezervativdan foydalangan, bu esa ayollarni sterilizatsiya qilishdan keyin ikkinchi eng keng tarqalgan usul (24 %). Prezervativdan foydalanish darajasi Sharqiy va Janubi-Sharqiy Osiyo, Yevropa va Shimoliy Amerikada eng yuqori. Yiliga taxminan olti-toʻqqiz milliard sotiladi.
Yana q.
Manbalar
Havolalar
 | Vikiomborda Prezervativ haqida turkum mavjud |
- „Sheathing Cupid’s Arrow: the Oldest Artificial Contraceptive May Be Ripe for a Makeover“ (ingl.), The Economist 2014-yilo fevral
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Prezervativ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.