Siku

Siku ri nga thlela ri hlamusela mpimo wa nkarhi lowu tekaka dyambu ku sukela eka nhlekanhi leswaku ri pela, rithlela ri tsevuka ku fikela eka nhlekanhi wun'wana.

Hi lembe ra 1960, sekende yi hlamuseriwe hi kuya hi mandzulukele ya misava hi lembe ra 1900, naswona yi sungule ku tirhisiwa tani hi mpimo-ximfumo wa nkarhi. Hikokwalo siku ri sungule ku hlamuseriwa hi ku tirhisa mpimo wa sekende, naswona ri ringana na 86,400 wa ti sekende. Kasi hi 1967 sekende naswona hi ku landzelelana, siku swi hlamuseriwe hi mafambele ya ti Elektroni ta ti Athomu. Hi ku angarhela, siku ri vumbiwa hi 86,400 wa ti sekende, laha ku nga havaka na sekende leyi engeteriwaka kumbe ku hungutiwa hi kuya hi mafambisele ya nkarhi wa misava (UTC), thlandla kwalano ku engetiwa kumbe ku hungutiwa awara e tindhzawini ta misava leti cincaka eka nhlayiso was kuvoakala ka dyambu.

Siku rithlela ri hlamuseriwa hi mpimo wa ti awara ta makumembirhi-mune, ku suka exikarhi ka vusiku kuya eka byin'wana, laha vhiki, nhweti, kumbe lembe swi avanyisiwaka ha kona, hi ku landzelela mandzulukele ya misava. Hambiswiritano, siku rihlamuseriwa hi ku hambana kuya hi mavulavulele ya vanhu, hi xikombiso vanhu vanga ha vula siku ro karhi ku hlamusela leswi endlekeke kusukela mixo ku ya eka ndzhengha, ku mbe ku hambanisa exikarhi ka vusiku na nhlikanhi. this is since daytime usually always means 'the time of the day between sunrise and sunset. Riviti Siku, ringa thlela ri hlamusela siku ra vhiki eka khalendara ku hlamula xivutiso lexinge, "isiku muni?". Mahanyele ya vanhu na swiharhi mafambisana na siku ra misava kunga ndzhendzeleko wa vusiku na nhlikanhi.