Nthlavelo Wa Covid-19: Murhi wo tshungula xitsongwatsongwana xa SARS-CoV-2 coronavirus

Emahlweni ka ntungu wa COVID-19, ntirho wo endla murhi wo tshungula mavabyi lama vuriwaka SARS na MERS wu kondletele vutivi hi ta muxaka na matirhele ya xitsongwatsongwana lexi, naswona swi hatlisise maswekelo ya nthlavelo wa COVID-19.

Hi N'wendzamhal wa 2020, kwalomu ka 57 milambyana yo tshungula vuvabyi lebyi, ayiri karhi yi swekiwa naswona yi lavisisiwa, naswona 40 wa vanhu vanghenele vuringeti bya milambyana leyi eka xiyenge xo sungula xa swikambelo swa vutshunguri, ku engetela kwalano 17 wa vanhu va ngheneleke swikambelo swa vutshunguri swa xinyenge xa vumbirhi na xa vunharhu. Eka xiyenge xa vunharhu, mirhi yo hlayanyana ya vutshunguri ya COVID-19 yi kombise ku kuhumelela ka kwalomu ka 95% ka ku sivela vuvabyi bya CVID-19. Valawuri va swa vutshunguri va pfumelele mirhi ya tsevu yo tshungula vanhu: Milambyana yimbirhi ya vutshunguri ya RNA (Kunga tozinameran leyi swekiweka hi vaka Pfizer-BioNTech na mRNA-1273 leyi swekiweka hi vaka Moderna), timbirhi leti tolovelekeke eka mirhi yo tshungula (BBIBP-CorV leyi swekiweka hi vaka Sinopharm na CoronaVac leyi swekiweka hi vaka Sinovac), ku hlanganisa na mirhi yo tshungula (Gam-COVID-Vac leyi swekiweka hi va Huvo ya vulavisisi ya Gamaleya na AZD1222 leyi swekiweka hi Yunivhesithi ya Oxford yitirhisana na AstraZeneca).

Pfizer, Moderna, na AtraZeneca yi vhumbe vuswikoti byo endla 5,3 wa magidi ya timiliyoni ta mimpimo hi 2021, leyi nga tirhisiwaka ku hlanganisa kwalomu ka magidi manharhu ya timiliyoni ta vanhu (tanihi leswi mirhi yo tshungula yi lavaka ku thlaveriwa leswaku yo kota ku sirhelela eka vuvabyi bya COVID-19). Hi N'wendzamhala, mirhi yo tshungula leyi tlulaka 10 wa magidi ya timiliyoni se a yi koxiwile no xaviwa hi matiko, naswona kwalomu ka hafu ya mirhi leyi xaviweke hi matiko lama fuweke lama vaaki va wona va endlaka kwalomu ka 14 wa tiphesente ntsena ta vanhu hinkwavo emisaveni hinkwayo. Matiko yo tala ma tlhele ma hlela tindlela to thlavela vanhu lava nga ekhombyeni lerikulu ro hlaseriwa hi mavabyi lawa, kufana ni vadyuhari ni lava nga ekhombyeni lerikulu ro khomiwa hi vuvabyi lebyi ni ku byi hundzerisela eka van'wana tanihi vatirhi va ta rihanyo.