Soja ose fasulja e sojës ( Glycine max ) është një specie bishtajore vendase në Azinë Lindore, e kultivuar gjerësisht për fasulen e saj të ngrënshme, e cila ka përdorime të shumta.
Përdorimet tradicionale ushqimore të pafermentuara të kokrrave të sojës përfshijnë qumështin e sojës, nga i cili prodhohet tofu dhe lëkura e tofut . Ushqimet e sojës së fermentuar përfshijnë salcën e sojës, pastën e kokrrës së fermentuar, nattō dhe tempeh . Mielli i sojës pa yndyrë (i çyndyruar) është një burim i rëndësishëm dhe i lirë i proteinave për ushqimet e kafshëve dhe shumë vakte të paketuara .
Soja përmban sasi të konsiderueshme të acidit fitik, mineraleve ushqyese dhe vitaminave B. Vaji i sojës, i përdorur në ushqim dhe aplikime industriale, është një tjetër produkt i përpunimit të kulturave të sojës. Soja është burimi më i rëndësishëm i proteinave për ushqyerjen e kafshëve të fermave (që japin proteina shtazore për konsum njerëzor).
Fjala "sojë" e ka origjinën si një shformim e emrave kantonezë (sihyàuh)ose japonezë (shōyu)për salcën e sojës .
Vlerat ushqyese për 100 g (3.5 oz) | |
---|---|
Energjia | 1,866 kJ (446 kcal) |
30.16 g | |
Sheqerna | 7.33 g |
Fibër ushqyese | 9.3 g |
19.94 g | |
Të ngopura | 2.884 g |
Të pangopura njëfishe | 4.404 g |
Të pangopura shumëfishe omega‑3 omega‑6 | 11.255 g 1.330 g 9.925 g |
Proteina | 36.49 g |
Vitamina | Sasia %e nevojës ditore† |
Vitaminë A | 0% 1 μg |
Tiaminë (B1) | 76% 0.874 mg |
Riboflavinë (B2) | 73% 0.87 mg |
Niacinë (B3) | 11% 1.623 mg |
Acid pantotenik (B5) | 16% 0.793 mg |
Vitaminë B6 | 29% 0.377 mg |
Acid folik (B9) | 94% 375 μg |
Kolinë | 24% 115.9 mg |
Vitaminë C | 7% 6.0 mg |
Vitaminë E | 6% 0.85 mg |
Vitaminë K | 45% 47 μg |
Minerale | Sasia % e vlerës ditore† |
Kalcium | 28% 277 mg |
Bakr | 83% 1.658 mg |
Hekur | 121% 15.7 mg |
Magnez | 79% 280 mg |
Mangan | 120% 2.517 mg |
Fosfor | 101% 704 mg |
Kalium | 38% 1797 mg |
Natrium | 0% 2 mg |
Zink | 51% 4.89 mg |
Të tjerë pjesëmarrës | Sasia |
Ujë | 8.54 g |
Kolesterol | 0 mg |
| |
| |
†Përqindjet janë përafruar duke marrë parasysh rekomandimet e SHBA-ve për të rritur. |
Një sasi referencë prej 100 gramësh sojë të papërpunuar furnizon 1,866 kJ energji ushqimore dhe është 9% ujë, 30% karbohidrate, 20% yndyrë totale dhe 36% proteina (tabela).
Kokrrat e sojës janë një burim i pasur i lëndëve ushqyese thelbësore, duke shërbyer një sasi prej 100 gramësh (të papërpunuara, për referencë) përmbajtje të lartë të vlerës ditore (DV në anglisht) veçanërisht për proteinat (36% DV), fibrat dietike (37%), hekurin (121%). %), mangan (120%), fosfor (101%) dhe disa vitamina B, duke përfshirë acidin folik (94%) (tabela). Ka përmbajtje të lartë edhe të vitaminës K, magnezit, zinkut dhe kaliumit (tabela).
Për konsum, soja duhet të gatuhet me nxehtësi "të lagësht".
Shumica e proteinave të sojës janë një proteina ruajtëse relativisht të qëndrueshme ndaj nxehtësisë. Kjo qëndrueshmëri ndaj nxehtësisë mundëson që të prodhohen produkte ushqimore të sojës që kërkojnë gatim në temperaturë të lartë, si tofu, qumështi i sojës dhe mielli i sojës). Proteina e sojës është në thelb identike me proteinën e farave dhe bishtajave të tjera.
Soja është një burim i mirë proteinash për vegjetarianët dhe veganët ose për njerëzit që duan të zvogëlojnë sasinë e mishit që hanë, sipas Administratës së Ushqimit dhe Barnave të SHBA-së :
Edhe pse soja ka përmbajtje të lartë proteinash, soja gjithashtu përmban nivele të larta të frenuesve të proteazës, të cilët mund të parandalojnë tretjen. Frenuesit e proteazës zvogëlohen nga gatimi i kokrrave të sojës dhe janë të pranishëm në nivele të ulëta në produktet e sojës si tofu dhe qumështi i sojës .
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Soja, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.